afriscionàre , vrb: afrissionare, afritzionare Definizione provare, fàere provare làstima; fàere torrare masedu Sinonimi e contrari apiadai, cummòvere / ammasedae Frasi canno s’afritzionat a carcunu si ponet a prànghere ◊ babbu si mi fit afriscionadu meda e no li bastaiat s'ànimu de mi che istexiare dae domo 2. afriscionat finas sas feras Etimo srd. Traduzioni Francese apitoyer Inglese to pity Spagnolo conmover Italiano impietosire Tedesco Mitleid haben.

ammeschinàu , agt: ammischinau Definizione chi si ammischinat; chi dhue at de ndhe tènnere làstima Frasi "Tocamí, teni piedadi!" tzerriàt unu a totu boxi, ammeschinau Etimo srd. Traduzioni Francese minable Inglese who moves to pity Spagnolo que mueve a piedad Italiano che muove a pietà Tedesco wer Mitleid erregt.

ammischinaméntu , nm Definizione su ammischinare Sinonimi e contrari ammischinadura Frasi de custu dolori no essint chèscias e ammischinamentu, ma itzérrius a boxi manna po pinnicai sa genti (E.Spiga) Etimo srd. Traduzioni Francese commisération Inglese pity Spagnolo conmiseración Italiano commiserazióne Tedesco Mitleid.

apiadài , vrb: apiedai, apiedare, apiodare Definizione àere dolu o piedu Sinonimi e contrari afriscionare, apenai, cummòvere Frasi pro casticu l'at lassau campàndhesi comente podiat ma apustis si ndh'est apiedau e l'at azudau ◊ si apiedet sa terra in su retzíremi pro s'eternidade! ◊ in sa misericórdia sua si est apiodau de Israele (B.Putzu)◊ apiòdati de nois! Etimo srd. Traduzioni Francese apitoyer Inglese to pity Spagnolo compadecerse Italiano impietosire Tedesco Mitleid haben.

apibiàre , vrb: apibinai, pibiare* Definizione pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima Sinonimi e contrari achigulare, ammischinai, annischissai, arrosci, cascaviare, lastimai, memulare, pibincai, spibiai Traduzioni Francese plaindre Inglese to mourn, to pity Spagnolo compadecer Italiano lamentare, commiserare Tedesco beklagen, bemitleiden.

cumpadèssere, cumpadèssi , vrb: cumpadèssiri, cumparessi, cumpodèssiri Definizione tènnere passiéntzia cun is àteros, cricare de no si ofèndhere o de dhos padire candho istrobbant o pregontant cosa, lassare fàere Sinonimi e contrari cumpatire, iscugiare, lastimai, paedhare Frasi ma ita cumparessi e cumparessi: no mi depu lassai arrovinai! ◊ funt piciochedhus de cumpadessi! ◊ custa cosa est bogandumí de conca: mi depit cumpadessi! ◊ Deus at a cumpadessi is mancàntzias nostas ◊ cumpadessat, ma no est acomenti narat fustei! ◊ lassais currillai is fillus e cumpadesseis chi istrobbint puru! Etimo spn. compadecer Traduzioni Francese avoir de l'indulgence Inglese to pity Spagnolo aguantar Italiano compatire Tedesco nachsichtig sein mit.

cumpadessiméntu , nm Definizione su cumpadèssere Sinonimi e contrari cumpatea, cumpatimentu Etimo srd. Traduzioni Francese compassion Inglese pity Spagnolo compasión Italiano compatiménto Tedesco Mitleid.

dólu , nm: addolu Definizione prus che àteru, dispraxere, sentidu chi si provat po sa suferéntzia de un'àteru, candho ndhe paret male; dolore etotu, male, siat de sa carena e siat de s'ànimu Sinonimi e contrari apiadamentu, dolentia, feritza, làstima, piaidade / dabori Modi di dire csn: tènnere o àere d. = èssiri dolidori pro unu; d. de coro = disprexeri mannu, secacoro; b'at de ndh'àere d. sas pedras = zente de lastimare abberu (sa pedra no zughet coro modhe!); a d. mannu, a d. mannu meu, tou, sou, nostru, issoro = pro malasorte mia, tua, sua, cun dolore o dispiaghere meu, tou, sou, e gai; pàrrere d. = pàrriri mali, dispràxiri; bestiri de d., ponni d. = pònnere su lutu, fàghere su corrutu; èssiri a dolus o patiri dolus = zúghere o sentire dolores Frasi àendhe dolu de onzi patidore! ◊ candho mai carchi cabadhari no ndhe at a àere dolu e ti nche picat?! ◊ bidèndhemi atristadu, finas sas pedras túnciant pro su dolu ◊ chi ti conto su contu ti ponis a dolu! ◊ sos tuos ant a bènnere pianghendhe e fatèndhedi su dolu ◊ su cundennau a s'impicu fachiat dolu a sas predas 2. po mimi est dolu de coru a ci dhu pedri (A.Garau)◊ no azungas dolore a su dolu! ◊ su dolu est tropu forte: pessighidu mi at s'ira tua ◊ no si pigheis dolu de coru po su cras, poita su cras at a tenni is tribbulias suas (Ev) 3. Issu si at ingortu is dolus nostus e atuau is maladias nostas (Ev)◊ dh'apu donau una pumada po su dolu a sa pala ◊ cun is dolus ti at pigau su scimprori ◊ tropu est su dolu e no potzu prus bivi! 4. s'errore nostru sichit, a dolu mannu! ◊ so totu s'annu mandhighendhe olzatu, a dolu mannu! ◊ a dolu de sas coltzas netas mias, chi mi ant a pesu in domo! ◊ is fillus oi no si ponint dolu mancu candu morint su babbu e sa mama 5. mi ndh'est pàssidu dolu a lis dare sa cosa menzus ◊ fut dudosedhu si fai s'úrtima oferta, ma dhi pariat dolu de coru ◊ dolu ti est parindhe a ti ndhe pesare?! ◊ mi est parindhe dolu a essire cun custu fritu! Etimo ltn. dolus Traduzioni Francese compassion, pitié, affliction Inglese pity, distress Spagnolo compasión, aflicción Italiano compassióne, pietà, afflizióne Tedesco Mitleid, Leid.

làstima , nf, nm: làstimu Definizione su lastimare, genia de sentidu chi si provat po s'àteru tenendhondhe cumpassione, agiummai coment'e provandho sa matessi pena de s'àteru Sinonimi e contrari cumpascione, dolu, piaidade / lamentu Modi di dire csn: fàghere làstima = fàghere proare dolu; làstima de… (+ nm.) = genti o cosa bona meda ma andada mali, pérdia; làstima a… (+ vrb.) = (nau in suspu) mellus aici; ghetare làstimas = fai làstima, chesciaisí, tzerriai po dolori Frasi isperu chi s'atítidu agatit làstimu assumancus in su celu! ◊ mi faiat una làstima, cussu, sempri tristu che sa noti! ◊ sas dólimas l'ant reduidu a nudha: faghet finas làstima a su cane ◊ si ischiaizis sa pista, faghet làstima a bois e a mie ◊ l'acumpanzamus a s'interru cun làstimas e dolu ◊ Gesús ndi at tentu làstima biendidhu prenu de sàngia e de guronis ◊ de làstima su coro mi at segadu su lu bídere gai in tristura ◊ sos funnos comente est colatu su focu si fint fortzicatos ghetanne làstimas chi pariant de criatura ◊ che apo pérdiu su tacone de custos botinos, ma mi paret làstimu de dhos arrimare! ◊ làstima ndhe apat Deus me in su chelu! 2. me is comunus intraus a làstima, nosu, a su timi timi, parit ca is àterus funt is meris 3. e andhe làstima de zòvanu andhadu male! ◊ ita làstima de capedhu, chi dh'emu tentu dèu! ◊ làstima de pira fuliada, cue! ◊ làstima de olia, frundhida in campu pro no tènnere chie ndhe la collire! ◊ ih, ita làstima de picioca sena de bratzus! ◊ ite làstima de pilos chi bos ndhe sezis seghendhe!…(G.Raga) 4. làstima a los pèrdere cussos cumpanzos chi ti che trazant a fàghere male!… Etimo spn. Traduzioni Francese pitié, compassion, douleur, peine Inglese pity, grief Spagnolo lástima Italiano pietà, compassióne, compianto Tedesco Mitleid.

lastimài, lastimàre , vrb Definizione nàrrere o fàere cosa dispràxios po su male de s'àteru, àere làstima de s'àteru, de issu etotu Sinonimi e contrari ammischinai / sentire Frasi biendhe sa pitzinna si pesat a lastimare che ispiridada ◊ cussa est sempri lastimendisí ca tenit genti chi dha prapat ◊ mi deviant lastimare sas pedras si ischiant de su patimentu meu! Etimo spn. lastimar Traduzioni Francese plaindre Inglese to pity Spagnolo compadecer Italiano compiàngere, commiserare Tedesco bemitleiden.

piaidàde , nf: piedade, piedadi, pietate Definizione sentidu chi unu provat po su male angenu coment'e chi siat cosa sua etotu Sinonimi e contrari dollu, feritza, làstima, misericórdia Frasi piedade de nois, Segnore! ◊ Nostra Signora mia, tenei piedadi! ◊ piedade de a mie, o Deus, cufromma a sa miserigórdia tua! ◊ Gesugristu, tenei piedadi de mei, gei dhu scideis chi seu notzenti, agiudaimí in custu momentu chi seu morendi! Traduzioni Francese pitié Inglese pity Spagnolo piedad Italiano pietà, clemènza Tedesco Mitleid.

pibiàre , vrb: apibiare, pibinai, pipinare, pipiare Definizione pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima o fintzes po delicadesa, pigandho coment'e a losinga: rfl. si narat de chie, cómodu, si chèsciat chentza motivu e si faet a bíere sèmpere discuntentu de sa sorte sua; nau de pigiones, istare a pibios, a píulos Sinonimi e contrari achigulare, apibiare, cascaviare, fiacare, lastimai, memulare, palpare, pibincai, spibiai Modi di dire csn: pibinai un'animali = lassàrelu a meda chentza triballare; pibiare sa carena = parpàresi, risparmiàresi, no fàghere perunu irfortzu; pibinai sali a sa petza (o àteru)= paspiare salipa a sa peta Frasi a ti àere innotzente cundennadu za cheres pibiadu, poberitu! (M.Murenu)◊ a su mantessi tempus chi lu pibiaiant si ndhe riaiant ◊ si li ponet manu cussa at a chèrrere pibiadu! ◊ est mortu iscatzadu e frundhidu e como totugantos lu pibiant! ◊ no si est pipiau meda in sa cuntentesa: si est dau deretu a traballare ◊ tziu Còsome murghiat sas crapas pipiàndhelas che pitzinnos 2. ite bella chi ses candho t'intendho pipiandhe! ◊ teniat bisonzu, ma no pediat mai nudha e ne pibiaiat ◊ intendhiat sa voche arta de su pride chi precavat e medas àteras chi pipinavant coment'e rispondhendhe a sas litanias 3. depiant èssiri obertus is ous de is cardaneras, poita iat inténdiu is pillonedhus pibinendi Etimo srd. Traduzioni Francese plaindre Inglese to mourn, to pity Spagnolo compadecer, lamentar Italiano lamentare, commiserare Tedesco beklagen, bedauern.

«« Cerca di nuovo