allúta , nf Definizione su allúere (de su fogu, de una lughe o àteru, fintzes de su pentzamentu); dificurtade manna, su si agatare in apretu o arriscu malu Sinonimi e contrari acispada, aframata, alluchetada, allumada, tenta / apretu, arriscu Frasi s'alluta chi at fatu su fogu, za at coitadu a budhire, s'abba! ◊ in tzertos momentos si at coment'e un’alluta de atuamentu (N.Falconi) 2. si ndhe aiat bidu, de allutas, in sa vida sua: a candho at bidu bochindhe zente, a candho s'est agatadu in gherra, a candho che lu fit trazendhe su riu! ◊ si ndhe at bidu, de allutas, Pontetzu: pessa chi l'apo connotu deo a che li colare s'abba fintzas subra! Etimo srd. Traduzioni Francese flambée Inglese serious danger, burst of flame Spagnolo llamarada, peligro Italiano fiammata, grave perìcolo Tedesco Flamme, große Gefahr.

fiàca 1 , nf: flaca, fraca Definizione fràmula de fogu tenendho; làmpana chi leant a piscare; genia de fenu, o erba de fai ciulirus, chi ponent fintzes a fàere fundhos de cadiras: dha narant puru àcia de pòbur'ómini e in àteros logos flaca / min. frachetedha Sinonimi e contrari fiama, fiara, gliama, pampa / basca, calura / làmpada, teda Modi di dire csn: piscai a fraca = farcai; no si nd'iscit ne fumu e ne fraca = nudha Frasi seu coxinendi totu a fraca de linna ◊ candu su forru est brandu si alluit flaca in sa buca po fai cresci s'àlidu aintru ◊ su pane cheret assadu a fracas ridas ◊ parit ca bogat fraca de faci po comenti est imbriagu ◊ fuint che astile, che abes dae fumu e dae fraca ◊ sa sida de mudeju faghet fiaca meda po ulciare su porcu 2. su gorropu, mancu in tempus de fracas ne porcos e ne crapas creo l'apant mai visitau Terminologia scientifica ans, rba, Ampelodesmos mauritanicus Etimo ltn. *flacca Traduzioni Francese flamme, flambeau Inglese flame, torch, lantern Spagnolo llama, antorcha, carrizo Italiano fiamma, fiàccola, frugnòlo Tedesco Flamme, Fackel, Blendlaterne.

fiàma , nf: fiamma, frama, framma Definizione fogu tenendho, fràmula; bandheredha longa e istrinta chi si ponet in pitzu de is àrbures de su naviu; sa parte segante de una lepa / èssere totu fogu e frama (nadu de unu fàghere, de abbitúdine) = no bastai ni birdi e ni sicau, isperditziai sa cosa, imperaidha chentza de régula Sinonimi e contrari fiaca 1, fiara, fràmbula, gliama, pampa Frasi bi fit sa framma de una candhela ◊ forsis, a sa calura chi tenias, brujendhe in sas fiamas ti creias ◊ sa chimuzia sica, si l’atzendhes, petzi faghet frama, una tenta, e no abbarrat nudha 3. candho sa fiama est bene tirada, si tribàgliat chin sa lima pro l'ilgrussare e li dare una fromma galana Cognomi e Proverbi smb: Fiammas Etimo ltn. flamma Traduzioni Francese flamme Inglese flame Spagnolo llama Italiano fiamma Tedesco Flamme, Wimpel.

fiamarída , nf: fiammarida, framarida, frammarida Definizione fogu tenendho a meda chi faet unu sonu a tzacurradas mescamente candho abbruxat matedu friscu, cun fràmula arta meda; in calecunu logu frammarida dhu narant a su panarighe Sinonimi e contrari cadharida, fracarida, pampada / panarighe Frasi framaridas de fogu mi essint dae pes! ◊ sas framaridas si ndhe intendhiant a bidha, de cantu fit andhendhe su fogu in logu de malesa ◊ bidiaimus sas framaridas a dedie dae tesu: conta tue ca ndhe fit brusiendhe de bene de cosa, cussu fogu!… Etimo ctl. flamarida Traduzioni Francese flambée, jet de flammes Inglese burst of flame Spagnolo llamarada Italiano fiammata, vampata Tedesco Aufflammen.

fiàra , nf Definizione fogu tenendho, sa fràmula chi faet; in cobertantza, genia de sentidu chi si provat in s'ànimu Sinonimi e contrari fiaca 1, fiama, pampa Frasi sa fiara si est pesada a cadharida ◊ custa est sa lughe de sa fiara ◊ mariposa ch'inghírias sa fiara, fue dae sa candhela! ◊ apenas abbasciaiat sa fiara si poniant a brincare su fogarone 2. fisti su sole chi in sa povertade isparghiat fiaras de calore ◊ cantas fiaras dae coro tou!…◊ est sempre atzesa sa fiara de s'amore ◊ custos sunt sónnios cun fiara de mezoru Etimo itl. fiara Traduzioni Francese flamme Inglese flame Spagnolo llama Italiano fiamma Tedesco Flamme.

framiàda , nf Definizione pampada de fogu tenendho, fràmula Sinonimi e contrari aframmarjada, cadharida, fiamarida, gliamada, iframiada, pampada Frasi sas framiadas de sa bomba ant brusiadu bidhas e tzitades Traduzioni Francese flambée Inglese burst of flame Spagnolo llamarada Italiano fiammata Tedesco Aufflammen.

pampixèdha , nf Definizione min. de pampa, frammuledha de fogu Traduzioni Francese petite flamme Inglese little flame Spagnolo llama pequeña Italiano fiammèlla Tedesco Flämmchen.

«« Cerca di nuovo