grogòcia , nf Definizione su nodu de s’ogroena o annou de su tzugu Sinonimi e contrari orgumedhu Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese pomme d'Adam Inglese adam's apple Spagnolo nuez (bocado, manzana) de Adán Italiano pómo d'Adamo Tedesco Adamsapfel.

mèba , nf: mela, mèua Definizione genia de mata no tanti manna e frutu (upm) pruposu, tundhatzu, pagu abbosu / min. melighedha, melixedha (custa, a logos, fintzes isprigu de arantzu, silibba); is/sas melas = is matas de sa mela; calidades de mela: m. àpia o àpiu, bacaliana, de Santuanni, de zerru, nana, paradisa, pastora, píbiri Sinonimi e contrari melera, pumu Modi di dire csn: sa m. de s'anca (pische de s'anca, itl. polpàccio), sa m. de sa manu (fídigu, tenar), sa m. de su gúturu (pupujone, itl. pómo d'Adamo), sa m. de su benuju (zoculana, itl. ròtula); giúghere a unu de sa pira a sa mela = aguantaidhu aspetendi, cun arreghèscias, naraidhu candu una cosa e candu un'àtera; mela a perras sicadas de costoire a zerru = melalda; pane a tres melas, a chimbe melas = pane russu cun tres o cun chimbe trapadas Frasi in binza ororu bi ant prantadu sas melas ◊ est unu terrinu totu prantadu a melas ◊ cussa est badhe prena de melas e de arantzos 2. ti tenint allogada che mela in cadàsciu ◊ a chenare si at manigadu duas melas ◊ sa mela ocannu est liera 3. mi giughet dai sa pira a sa mela e dinari no in logu! ◊ si at frobbiu sos ocros chin sa mela de sa manu Cognomi e Proverbi smb: (De)mela, (De)melas, Mela, Melas Terminologia scientifica frt, Malus domestica Etimo ltn. mela Traduzioni Francese pommier, pomme Inglese apple (tree) Spagnolo manzano, manzana Italiano mélo, méla Tedesco Apfelbaum, Apfel.

orgumédhu , nm Definizione su nodu de s'ogroena o annou de su gúturu comente si biet a fora Sinonimi e contrari grogòcia Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese pomme d'Adam Inglese adam's apple Spagnolo bocado de Adán, manzana, nuez de Adán Italiano pómo d'Adamo Tedesco Adamsapfel.

patàta , nf, nm: patatu, petata Definizione pumu (e fintzes fumu) de terra, genia de ebrúgiu chi si prantat carragiau bene de terra e faet a cambu fora, ma asuta in is arraighinas faet un’ingrussamentu tundhatzu chi si arregollet po alimentu (upm), bonu cotu a budhiu, o fríssiu, cotu in su forru: famada sa p. de Gavoi e de Fonne (e tudau torrat a tzeurrare ca portat ogos e faet sa p. noa); parte de unas cantu erbas chi s'ingrussat a bisura de patata (itl. tùbero), es. su lepirisposu; in cobertantza, nau pl. is butones de su mascu, de s'ómine Sinonimi e contrari pomo, pomuderra Modi di dire csn: p. a perras = segada in duos o tres cantos, de fàghere a budhidu a piscadura; patatu sirigadu = tudhidu, intzeurrau; bogare p. = tirare sa sirba, mòere sa terra a tzapu, a tzapita, pro ndhe suguzare e collire sa patata noa; pàrrere boghendhe patatu dae su sacu = nàrrere, contare, faedhare meda Frasi at fatu unu pràngiu a malloredhus de patata ◊ fae, chibudha, basolu, patatu… no codiaias nudha! ◊ in s’ortixedhu ponit càuli e patata ◊ sa patata si tudhit o intzeurrat, si sèmenat, si bogat ◊ amus frissu pagas patatas ◊ sa patata frissa piaghet meda a sos pisedhos ◊ sa patata acumenti imbèciat si frungit e pillonat 2. candho intraiat a domo istaiat contendhe contos, issa pariat boghendhe patatu dae su sacu, cantu ndhe ischiat! Cognomi e Proverbi smb: Patatu, Pattatu Terminologia scientifica rbzc, Solanum tuberosum Etimo itl. Traduzioni Francese pomme de terre Inglese potato Spagnolo patata Italiano patata Tedesco Kartoffel.

«« Cerca di nuovo