alloroscàre , vrb Definizione apedhare meda, aira, cun arrennegu; abboghinare, pigare a boghes cun arrennegu, èssere arrennegau Sinonimi e contrari achibberare, inchibberare, inchimerai, picai 3 / allororoscare, apedhae, atocare, aciaulai, baulai, imbauai, inciauai Etimo srd. Traduzioni Francese aboyer rageusement, piquer Inglese to bark furiously, to offend Spagnolo ladrar con rabia, estar mosqueado Italiano abbaiare rabbiosaménte, impermalire Tedesco wütend bellen, aufreizen.

atrempinàre , vrb Definizione fàere su trémpinu, su tostorrudu Etimo srd. Traduzioni Francese piquer Inglese to offend Spagnolo picarse, empeñarse Italiano impermalosire Tedesco sich kränken.

corciài , vrb Definizione cosa chi faent is maistos de pannu: cosire a puntos istrintos o a forma de còrcia su prenimentu de bestimentu; pruschetotu est su chi faent a is banitas ponendho puntos chi passant de parte a parte, donniunu a contu suo, po aguantare su prenimentu (lana o àteru) bene istérriu e firmu Etimo spn. (a)colchar Traduzioni Francese piquer Inglese to quilt Spagnolo hilvanar Italiano impuntire Tedesco steppen

crociài , vrb Definizione pònnere is puntos a una banita de lana o crinu, fàere sa crociadura po abbarrare su prenimentu istérriu bene Traduzioni Francese piquer Inglese to quilt Spagnolo acolchar Italiano trapuntare Tedesco steppen.

ifertzíre , vrb: ifichire, ifretzire, ifrichire, ifricire, ifrigire, ifrissire, ifritzire, ifrucire, infertzire, infretzire, infriciri, infrigire, infrissire, infrissiri, infritzire, infritziri Definizione intrare una cosa in ccn. àtera, púnghere ccn. cosa cun aina puntuda meda; unire cun puntos longos e lascos is orrugos de orrobba de unu bestimentu po dhos pòdere apustis cosire bene; foedhandho de pigiones, andhare e torrare a bólidos curtzos; in cobertantza, intrare in chistiones angenas Sinonimi e contrari afritzire, intzudhire / apuntorgiai / frissai, iferchire, infrissai, schidonai | ctr. isfretzire Frasi ispingi ispingi nc'est infrissiu in mesu a tanti genti 2. frimadí, deghinou t'infríciu coment'e una rana! ◊ fia infrissendu una tratalia po dh'arrustiri ◊ seu pighendi fragu de anguidha infrissida in s'ischidoni arrustendi ◊ pigae s'ischidone e ifichiedhu po dhu fàere a orrostu 3. oje a mi cheres a ifertzire e a cusire? ◊ menzus de comente cosis tue ifretzit àtere a manu istropiada! ◊ cun su sartigu t'infrissu su bruncu! ◊ su mastru de pannos est semper secandhe, azunghendhe e ifritzindhe 4. sos tzírrios de sas alasdepedhe m'infertzint sa gianna de s'ànima 5. càndhidas columbas ifertziant in su chelu, zocandhe 6. foras de su logu meu su sentimentu m'ifritzit sa carena, so in turmentu 7. no boliat a si che ifrichire in chistiones de is bighinos e méngius faiat su dovere suo Etimo itl. Traduzioni Francese enfiler, faufiler, piquer Inglese to stick, to tack, to quilt Spagnolo espetar, hilvanar Italiano infilzare, imbastire, impuntire Tedesco aufziehen, heften, steppen

inchibberàre , vrb Definizione essire chíbberu, prenu, ufrau; pigare arrennegu coment'e credendhosi meda Sinonimi e contrari intrusciare / achibberare, achighiristai, alloroscare, altivai, chibberare, inchighiridhare, inchighiristai, incripinire, ufiare / abbetiae, acroconai, arrabbiai, arragiolire, arrannegai, inchietae, inchimerai, incrabudhire, infelai, infuterare, insutzuligai, intziminire, renignai Frasi s'ispiga de su trigu est inchibberendhe ◊ a sa fémina si che li fit inchibberada sa bentre: fit ràida! ◊ abbuseschèndhesi de erva frisca allentorida a s'animale si che li podet inchibberare sa bentre 2. dai totue chena pònnere leant inchibberèndhesi a fura piana (G.Fiori) 3. su bentu in cue bi sulat fitianu e male e peus b'inchíbberat in s'ierru ◊ pro cussu fatu pacu m'inchíbbero! Traduzioni Francese enfler, piquer, vexer Inglese to offend, to swell (up) Spagnolo hinchar, mosquearse Italiano inturgidire, impermalire Tedesco schwellen, kränken.

intzutzulài, intzutzullài , vrb: itzutzulai Definizione istare a su punghe punghe, naendho o faendho in crica de ispínghere s'àteru a fàere calecuna cosa Sinonimi e contrari impunciai, inciulai, insissiligai, intzidiare, intzutzulliri, ispuntzonare, ispuntogliare, tzuntzullare Frasi tocat a iscurtai ita narat sa genti e a intzutzullai asuta asuta ◊ mi intzutzullat sa genti coment'e chi sia un'ànima mala ◊ circànt sa manera de dh'aciapai, a Cristus, e intzutzullànt a tot'is Ebreus ◊ a giòvunu gei praxiat a mei puru a itzutzulai is bagadias! ◊ sa chistioni at intzutzullau sa crosidadi de is féminas Etimo srd. Traduzioni Francese piquer, taquiner Inglese to prod Spagnolo provocar Italiano stuzzicare Tedesco reizen.

ispirtíre , vrb: ispurtire, ispurtiri, spurtiri Definizione sentire coment'e abbruxore, abbruxare, prus che àteru in sa carre, o in buca cun papares budhios; in cobertantza, dispràxere, o fintzes interessare meda Sinonimi e contrari piciai, pistidhire, púnghere / interessai Frasi a chie frigat chibudha dh'ispirtint is ogos ◊ su lati de sa figu ispurtit, fait a iscrafíngiu 2. e ite, t'ispirtit ca su cuadhu tuo no at bínchidu su pannu?! ◊ candu ant circau sa chistioni chi ispurtiat a issus mi ndi seu andau Traduzioni Francese piquer Inglese to tickle, to itch Spagnolo quemar, lampar Italiano mordicare, pizzicare Tedesco beißen.

picài 3 , vrb rfl Definizione cunsiderare o sentire calecuna cosa coment'e un'ofesa Sinonimi e contrari alloroscare, chischisari, pirmare Etimo spn. picar Traduzioni Francese se vexer, se piquer Inglese to feel hurt (by sthg) Spagnolo picarse Italiano offèndersi, impermalirsi Tedesco sich beleidigt fühlen.

púgnere , vrb: púngere, púnghede, púnghere, punghi, púngiri Definizione intrare o fàere intrare cosa punciuda (e in custu sensu si narat po iscannare puru); fintzes fàere a iscrafíngiu, coment'e de cosa arrasposa chi tocat sa carre in tretu prus delicau; prnl. nau de linna, de orrobba, su si fàere totu istampos coment'e papau de su greme Sinonimi e contrari ifertzire, infrissai, istocazare, punciai / istocagiare / spurtiri / arnai, pipionire Modi di dire csn: púnghere su porcu (o àteru fiadu de bochire) = irgannare su porcu; púnghere una cosa a unu = arregordaisidha po chi dha fatzat; Maria Pungibungi = zenia de fémina mala, fata a pessamentu, chi tiat púnghere a bentre sos pisedhos chi ant manigadu tropu… Frasi comente l'ant puntu s'acu, sa crapa si est pesada a bebbéchinos ◊ pungit is bòis cun s'istrúmbulu ◊ si no mi lassas in pasu ti pungo s'agu! ◊ compà, colade bois a púnghere custas berbeghes ca sezis pràtigu! 2. segadiche s'arba ca mi punghes! ◊ sa lana grussa pungit, posta sentza de nudha asuta 3. si no est segada in sa muta zusta, sa linna si punghet ◊ su tzinníbiri durat séculus e mai si pungit 4. comente at intesu s'allega est abbarradu sicu: si lu aiant puntu no li aiant àpidu butiu de sàmbene! 5. sos àinos, si no bos lu punghet s'àteru, de cosa no ndhe faghides!… Etimo ltn. pungere Traduzioni Francese piquer Inglese to sting Spagnolo pinchar, punzar Italiano pùngere, punzecchiare Tedesco stechen, reizen, sticheln.

spiciuài , vrb: ispiciulare*, spitzuai, spitzulai, spitzuliai Definizione giare ispítzulos cun sa punta de is pódhighes, bicare, giare cropighedhos cun su bicu, segare biculedhos de cosa papandho cun pagu gana o fintzes tanti po tastare; púnghere comente faent is bobbois; in cobertantza, nàrrere cosa chi pagu praghet a s'àteru Sinonimi e contrari biculare, irbiculare, ispitudhare, ispitzicorvare, pibitzuai, piticare, púnghere, spribillonai Modi di dire csn: spíciua e gheta = zenia de pasta chi si faghet tesa a fine (azummai che faghindhe pane de fresa) e chi si segat a bículos a pódhighes etotu (spíciu, spiciuai) e si betat deretu a sa padedha de s'abba in su fogu: si cundhit che a totu sos macarrones; spítzula e fui = donai su spítzulu e fuiri, comenti faint is arresis: si narat de unu sentza de sétiu, chi cummentzat e no acabbat, chi fait pagu pagu e si ndi andat; spitzulaisí pari pari = istare nèndhesi cosa s'unu cun s'àteru a dirbetu, ofendhíndhesi; spitzulai che un'espi = ofèndhere Frasi ingunis no fait a dhoi abarrai ca ti spítzuat su sintzu ◊ is espis funt animaledhus chi spítzulant ◊ prus de milla pillonis ant cumentzau a si dhu spitzulai a totu spitzulai ◊ fendi a papai o fendi àturu, chi abarru in domu seu sempri spiciuendi Traduzioni Francese pincer, piquer Inglese to pinch, to bite Spagnolo pellizcar, picar Italiano pizzicare, punzecchiare Tedesco kneifen, unaufhörlich stechen.

«« Cerca di nuovo