caratzànu , agt Definizione chi est comente e chi portet sa caratza, una màscara, falsu, traitore Sinonimi e contrari facinàrgiu, falsu, fingidore, fingidu, malafideau Frasi caratzana, tue ammoras chin totus! Terminologia scientifica ntl Traduzioni Francese trompeur, faux Inglese false Spagnolo tramposo, falso Italiano simulatóre, falso Tedesco falsch.

càrtamu , nm Definizione una genia de erba chi benit de s'Egitu Terminologia scientifica rba, Carthamus tinctorius Traduzioni Francese faux safran Inglese grass similar to saffron Spagnolo azafrán Italiano zafferano falso Tedesco Färbersaflor.

castagnòla , nf: castangiola 2, castanzola Definizione tafaranu areste o gardu tridicale, genia de erba chi faet asuta che una castàngia, dha papant is porcos a forrogu, bogat unu frorighedhu biancu Terminologia scientifica rba, Romulea bulbocodium Etimo srd. Traduzioni Francese faux safran Inglese wild saffron Spagnolo tipo de azafrán Italiano zafferano selvàtico Tedesco wilder Safran.

disintonài , vrb Definizione su no èssere a tonu, intonaos de boghe, fintzes su no torrare apare de duas cosas, in calecuna chistione Sinonimi e contrari distonare, istonai | ctr. atonare Etimo spn. desentonar Traduzioni Francese chanter faux, dissoner Inglese to be out of tune Spagnolo desafinar Italiano stonare, dissonare Tedesco falsch spielen, oder singen, falsch klingen, nicht übereinstimmen.

fadhídu , pps, agt: fadhitu, fadhiu, fallitu Definizione de fadhire, fadhiri; chi est a su contràriu, chi no est postu giustu, o fintzes a bortas s’unu e a bortas s’àteru Sinonimi e contrari ibbagliadu | ctr. giustu Modi di dire csn: a bortas fadhidas = una borta s'unu, una borta s'àteru, a borta a borta; a dies, a chidas fadhidas = una emmo, s'àtera nono; corra fadhia = corros cale goi cale gai, unu diferente de s'àteru; fàghere una cosa a manu fadhida = cun sa manu isballiada, sa chi andat mali, chi si movit a sa parti chi no est sa sua; trobea a peis fadhius = trobea betada a unu pè de nanti e a unu de daisegus; fai moris fadhitus, a bias fadhitas = fàere a fadhitas, fàghere a ischiviu, andhare s'unu a cara a s'àteru faghindhe forchidhos, chentza si abbojare, colendhe in caminu o carrela diferente, o fintzas andhare a su matessi logu in caminos diferentes e chentza si abbojare Frasi mi so fadhidu: no fit custu su chi cheria leare ◊ apo fadhidu: cheria nàrrere custu, no cudhu 2. si a missa calchi bolta andhas, che mura fadhida, ne cuntegnu e ne rispetu, no cumprint a su pretzetu cantos cun tegus bi ndh'at ◊ mighi ti as postu s'iscarpa fadhida! ◊ mi so pérdidu… unu caminu fadhidu apo leadu! 3. s'ispuma de su mare a bortas fadhidas torrat a mie ◊ a seros fadhidos essiat a chircare carchi cosa ◊ "giualis fadhitus" est unu de is sinnus chi si faint a is animalis Traduzioni Francese faux, erroné Inglese wrong, inverted Spagnolo equivocado, invertido Italiano sbagliato, invertito Tedesco verfehlt, falsch, umgekehrt.

fàlsu , nm, agt: faltzu, fàrciu, farsu, fartzu, fassu, frassu 2, fratzu Definizione cosa chi no est abberu ma antzis su contràriu; chi o chie ammostat o giaet a bíere o faet a cumprèndhere apostadamente su chi no est Sinonimi e contrari faba 1 / caratzanu, fingidore, fingidu | ctr. belidadi, beru / beridadosu Modi di dire csn: zurare in f. = giurai nendi cosas chi no funt; èssere faltzu che dinari malu, che títule, che Zudas = frassu diaderus, meda; bogare in fartzu a unu = sminciri, averguare una veridade contrària, bogare una veridade diferente de sa chi at nadu unu; pàrrere distimonzu fartzu (nadu de css. cosa) = èssere carchi cosa o de una manera chi própiu no bi andhat bene ue est; badiare a ocru frassu = castiai a culu de ogu; piu frassu = su cuartu frassu, falsu cuarteri, zenia de isperradura in s'ungra de boes e cadhos Frasi si sa notíscia dada no est faltza, calchi otava a cantare in salda rima si cheret Deu bi torro a Ghilaltza (Cubeddu)◊ fit un'ómine ingannosu, falsu e fintu ◊ sa língua tua abbruxat prus de fogu: ses unu chi at fatu giuramentu frassu ◊ a fortza de giurare in fartzu fatas finas li sunt sas manos tortas! ◊ non diant auditu a paràgulas fassas! 2. segachela cuss'arburedha de chercu in mesu de binza, chi paret distimonzu fartzu! Etimo ltn. falsus Traduzioni Francese faux Inglese false Spagnolo falso Italiano falso Tedesco Falsche, Heuchler, falscher Mensch, falsch.

istonài, istonàre , vrb: stonai Definizione su no èssere a tonu, intonaos de boghe, fintzes su no torrare paris de duas cosas, in calecuna chistione Sinonimi e contrari distonai Traduzioni Francese chanter faux, détonner Inglese to be out of tune Spagnolo desentonar, desafinar Italiano stonare Tedesco falsch singen.

tirgúsa , nf: (sa t. = nr. satirgúsa) trigusa trugusa, turgusa, tzurgusa 1 Definizione lau de arriu o de cuadhus, o fintzes martutzu de cuadhus, genia de erba chi assimbígiat unu pagu a s'àpiu po sa fògia chi faet, e po cussu dha narant àpiu de arriu puru, e creschet in is errios, in logu chi curret abba: est bona a papare, crua, a insalada puru Sinonimi e contrari cugusa 1, giúguru 1, giuru 1, satzu 1, tzurvusa, venale 1 Frasi sa tirgusa tenet unu sabore forte ◊ totus connoschiabamus e manicabamus sas erbas: garduminzone, trugusa, porru, martutzu, butones de marmarutza… Terminologia scientifica rbz, Apium nodiflorum Etimo srdn. Traduzioni Francese faux cresson de fontaine Inglese cress Spagnolo berraza Italiano èrba cannèlla o sedanina d'àcqua Tedesco Wassereppich.

traixínu , agt, nm Definizione chi o chie afartzat sa fide, chi traighet, benit mancu a sa fide chi s'àteru dhi at giau o dhi giaet, e no faet a si ndhe fidare Sinonimi e contrari alevosu, ifidau, traitore, trebiali Etimo srd. Traduzioni Francese sournois, faux Inglese treacherous Spagnolo de poco fiar Italiano infido Tedesco treulos.

«« Cerca di nuovo