Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

caratzànu , agt Definition chi est comente e chi portet sa caratza, una màscara, falsu, traitore Synonyms e antonyms facinàrgiu, falsu, fingidore, fingidu, malafideau Sentences caratzana, tue ammoras chin totus! Scientific Terminology ntl Translations French trompeur, faux English false Spanish tramposo, falso Italian simulatóre, falso German falsch.

càrtamu , nm Definition una genia de erba chi benit de s'Egitu Scientific Terminology rba, Carthamus tinctorius Translations French faux safran English grass similar to saffron Spanish azafrán Italian zafferano falso German Färbersaflor.

castagnòla , nf: castangiola 2, castanzola Definition tafaranu areste o gardu tridicale, genia de erba chi faet asuta che una castàngia, dha papant is porcos a forrogu, bogat unu frorighedhu biancu Scientific Terminology rba, Romulea bulbocodium Etymon srd. Translations French faux safran English wild saffron Spanish tipo de azafrán Italian zafferano selvàtico German wilder Safran.

disintonài , vrb Definition su no èssere a tonu, intonaos de boghe, fintzes su no torrare apare de duas cosas, in calecuna chistione Synonyms e antonyms distonare, istonai | ctr. atonare Etymon spn. desentonar Translations French chanter faux, dissoner English to be out of tune Spanish desafinar Italian stonare, dissonare German falsch spielen, oder singen, falsch klingen, nicht übereinstimmen.

fadhídu , pps, agt: fadhitu, fadhiu, fallitu Definition de fadhire, fadhiri; chi est a su contràriu, chi no est postu giustu, o fintzes a bortas s’unu e a bortas s’àteru Synonyms e antonyms ibbagliadu | ctr. giustu Idioms csn: a bortas fadhidas = una borta s'unu, una borta s'àteru, a borta a borta; a dies, a chidas fadhidas = una emmo, s'àtera nono; corra fadhia = corros cale goi cale gai, unu diferente de s'àteru; fàghere una cosa a manu fadhida = cun sa manu isballiada, sa chi andat mali, chi si movit a sa parti chi no est sa sua; trobea a peis fadhius = trobea betada a unu pè de nanti e a unu de daisegus; fai moris fadhitus, a bias fadhitas = fàere a fadhitas, fàghere a ischiviu, andhare s'unu a cara a s'àteru faghindhe forchidhos, chentza si abbojare, colendhe in caminu o carrela diferente, o fintzas andhare a su matessi logu in caminos diferentes e chentza si abbojare Sentences mi so fadhidu: no fit custu su chi cheria leare ◊ apo fadhidu: cheria nàrrere custu, no cudhu 2. si a missa calchi bolta andhas, che mura fadhida, ne cuntegnu e ne rispetu, no cumprint a su pretzetu cantos cun tegus bi ndh'at ◊ mighi ti as postu s'iscarpa fadhida! ◊ mi so pérdidu… unu caminu fadhidu apo leadu! 3. s'ispuma de su mare a bortas fadhidas torrat a mie ◊ a seros fadhidos essiat a chircare carchi cosa ◊ "giualis fadhitus" est unu de is sinnus chi si faint a is animalis Translations French faux, erroné English wrong, inverted Spanish equivocado, invertido Italian sbagliato, invertito German verfehlt, falsch, umgekehrt.

fàlsu , nm, agt: faltzu, fàrciu, farsu, fartzu, fassu, frassu 2, fratzu Definition cosa chi no est abberu ma antzis su contràriu; chi o chie ammostat o giaet a bíere o faet a cumprèndhere apostadamente su chi no est Synonyms e antonyms faba 1 / caratzanu, fingidore, fingidu | ctr. belidadi, beru / beridadosu Idioms csn: zurare in f. = giurai nendi cosas chi no funt; èssere faltzu che dinari malu, che títule, che Zudas = frassu diaderus, meda; bogare in fartzu a unu = sminciri, averguare una veridade contrària, bogare una veridade diferente de sa chi at nadu unu; pàrrere distimonzu fartzu (nadu de css. cosa) = èssere carchi cosa o de una manera chi própiu no bi andhat bene ue est; badiare a ocru frassu = castiai a culu de ogu; piu frassu = su cuartu frassu, falsu cuarteri, zenia de isperradura in s'ungra de boes e cadhos Sentences si sa notíscia dada no est faltza, calchi otava a cantare in salda rima si cheret Deu bi torro a Ghilaltza (Cubeddu)◊ fit un'ómine ingannosu, falsu e fintu ◊ sa língua tua abbruxat prus de fogu: ses unu chi at fatu giuramentu frassu ◊ a fortza de giurare in fartzu fatas finas li sunt sas manos tortas! ◊ non diant auditu a paràgulas fassas! 2. segachela cuss'arburedha de chercu in mesu de binza, chi paret distimonzu fartzu! Etymon ltn. falsus Translations French faux English false Spanish falso Italian falso German Falsche, Heuchler, falscher Mensch, falsch.

istonài, istonàre , vrb: stonai Definition su no èssere a tonu, intonaos de boghe, fintzes su no torrare paris de duas cosas, in calecuna chistione Synonyms e antonyms distonai Translations French chanter faux, détonner English to be out of tune Spanish desentonar, desafinar Italian stonare German falsch singen.

tirgúsa , nf: (sa t. = nr. satirgúsa) trigusa trugusa, turgusa, tzurgusa 1 Definition lau de arriu o de cuadhus, o fintzes martutzu de cuadhus, genia de erba chi assimbígiat unu pagu a s'àpiu po sa fògia chi faet, e po cussu dha narant àpiu de arriu puru, e creschet in is errios, in logu chi curret abba: est bona a papare, crua, a insalada puru Synonyms e antonyms cugusa 1, giúguru 1, giuru 1, satzu 1, tzurvusa, venale 1 Sentences sa tirgusa tenet unu sabore forte ◊ totus connoschiabamus e manicabamus sas erbas: garduminzone, trugusa, porru, martutzu, butones de marmarutza… Scientific Terminology rbz, Apium nodiflorum Etymon srdn. Translations French faux cresson de fontaine English cress Spanish berraza Italian èrba cannèlla o sedanina d'àcqua German Wassereppich.

traixínu , agt, nm Definition chi o chie afartzat sa fide, chi traighet, benit mancu a sa fide chi s'àteru dhi at giau o dhi giaet, e no faet a si ndhe fidare Synonyms e antonyms alevosu, ifidau, traitore, trebiali Etymon srd. Translations French sournois, faux English treacherous Spanish de poco fiar Italian infido German treulos.