apodhicàre , vrb: apodhigae, apodhigai, apodhigare, podhicare Definizione su istare totu tocandho cun is pódhighes, ponendho is pódhighes apitzu de is cosas sentza de bisóngiu, imbrutandhodhas (e, segundu ite si tocat, faendho male puru, giaendho dolore, ma fintzes po vísita o àteru); fintzes trebballare a pódhighes (es. su casu) Sinonimi e contrari afarrancae, ammanuncai, cariedhare Frasi ohi ite tológiu candho apódhigant s'ógiu! ◊ donzi mermu ti ant apodhicau ◊ sa morte isetat chin gúrpinos risitos de acunnortu pro nos apodhicare sas pèrelas de s'ànima (F.Satta)◊ su dotore mi at apodhigau bene in préchias 2. cussa picioca dh'ant apodhigada a deretu e a trevessu! Etimo srd. Traduzioni Francese toucher du doigt Inglese to touch Spagnolo toquetear con los dedos Italiano toccare, tastare con le dita Tedesco berühren, betasten.

didighédhu, didixédhu , nm: ditichedhu Definizione su podhighedhu, su prus piticu de sa manu o de su pei Sinonimi e contrari ditaredhu, linchinu, pichirichedhu, pintirighedhu, podhiedha, podhichedhu, putzichinedhu, sintzirinedhu, tzintziricu / cdh. ditaredhu Frasi m'increscit su didixedhu de su pei deretu Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese petit doigt, auriculaire Inglese little finger Spagnolo meñique Italiano mìgnolo Tedesco kleiner Finger.

dídu , nm: diru 1, bidu 4 Definizione donniunu de is chimbe arremos de sa manu o de su pei: si dhi distinghent tres partes chi, cun is annoigadòrgios, si piegant de pòdere serrare sa manu e aferrare sa cosa mescamente po sa posidura de su pódhighe mannu chi atóbiat de sa parte contrària a is àteros bàtoro / a/c. su didu, candho si ammostat cosa, est sèmpere s'inditziali; is didus funt: su didu mannu, s'inditziali, su didu de mesu, su de s'anedhu, su didixedhu o ditaredhu; partis de su didu: sa conca o punta de su didu, sa pulpa o mata e a s'àtera parti s'unga, is conchedhas o giunturas, sa frucaxa (su tretu aundi faint a frucidha dus didus afatantis: sa chi arresurtat tra su didu mannu e s'inditziali bèni obertus si narat forchidhu) Sinonimi e contrari pódhia Modi di dire csn: avb. a didu tentu = de seguru, chentza farta, sèmpere; èssiri unius che is didus de sa manu = èssere a cumone e acordu; artziai, mòviri una cosa unu didu = su tantu de unu pódhighe corcadu, un'apenas; largu cuatru didus = su tantu de sos bàtoro pódhighes deretos de una manu leados de rugadis; lingirisí is didus de ccn. cosa = agatai saborida meda una cosa de papare; fai su didu = fàghere de pódhighe, bogare o artziare unu pódhighe (prus che àteru s'inditziali) pro inditare o cherindhe nàrrere carchi cosa Frasi ndhe lis tiraiant sas úngias dai sos didos ◊ no bandat a su dotori poita no permitit a nemus de dhi ponni mancu unu didu asuba ◊ a s'invàlidu dhi mancànt tres didus a dónnia manu ◊ in d-una perda si at isconchedhau su didu mannu de su pei ◊ portu piringionis in is didus de is manus e de is peis 2. biculendhe sos ossos ispulpados chi padronos anturzos mi betant pro allicu a didudentu ◊ cun totus generosu amicu raru, sinceru e ospitale a didu tentu ◊ ischint a didu tentu a nomen sas istellas piús famosas (S.Casu)◊ non nci fiat arrenésciu a ndi dhu arziai de unu didu ◊ portat unu cintu largu cuatru didus ◊ mi ammostat su ritratu puntendi su didu ◊ is peis de procu a geladina si dhus provas comenti dhus fait Maria ti ndi lingis is didus! Cognomi e Proverbi smb: Didu Terminologia scientifica crn Etimo ltn. digitu(m) Traduzioni Francese doigt Inglese finger Spagnolo dedo Italiano dito Tedesco Finger.

didusuisúi , nm Definizione matéria a inghíriu de s'unga Sinonimi e contrari fannuga, inghiriabódhighe, inghiriúngia, podhighesuisui, sosoi, suisui, ungaúngiu Terminologia scientifica mld Etimo srd. Traduzioni Francese doigt fistuleux, panaris Inglese whitlow Spagnolo uñero, panadizo Italiano dito infistolito, pateréccio Tedesco Fingergeschwür.

pichirichédhu , nm Definizione su pódhighe prus piticu Sinonimi e contrari didighedhu, pintirighedhu, podhichedhu, tzintziricu Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese petit doigt Inglese little finger Spagnolo meñique Italiano mìgnolo Tedesco kleiner Finger, kleine Zehe.

pódhia , nm: pódhiche, pódhie, pódhige, pódhighe, pódhighi, pódhigi, pódhixi Definizione donniunu de is chimbe arremos chi acabbant is manos e is peis: si dhi distinghent tres partes chi, in is annoigadòrgios (in sa manu), s'indruchent de pòdere serrare sa manu e aferrare sa cosa mescamente po sa posidura de su pódhighe mannu chi atóbiat de sa parte contrària a is àteros bàtoro (a bisura de tonàgias)/ is pódhighes funt: su mannu (fintzes pódhixi), s'inditziali o pódhighe segundhu o mustradore, su de mesu, mesanu o pódhighe longu, su de s'anedhu o pitzirinchedhu, su podhighitu o podhighedhu, o sintzirinedhu, fintzes pódhighe pitzinnu; is partes de su pódhighe: sa conca o punta, sa mata o pupatza (a sa parte contrària de s'unga, totu prupa), is annoigadòrgios, is ossighedhos (tres); su pódhighe mannu de su pei = itl. àlluce Sinonimi e contrari didu Modi di dire csn: istare o èssere a p. in buca = ammammalucau, abballalloadu, fintzas ballalloe; èssere o istare a p. in oju = a s'avértida, a sa lerta, dendhe tentu; segaresindhe su pódhighe a mossu = impudàresi de carchi cosa; tocare sas peràulas de ccn. a pódhighe = proare, e a dolu mannu, su chi ccn. aiat nadu; macarrones de pódhiche = malloredhus; intrare in pódhiche a ccn. = intrare in ungras, in manos, tènnere; pònnere pódhighe a ccn. = aferraidhu po dhu surrai, donaidhi una surra; unu pódhighe de…= (carchi cosa) de sa russària, de s’artúria de carchi pódhighe (postu corcadu); fàghere su pódhighe a ccn. = bogai s'inditziali (aguantendi is àterus didus unu pagu serraus) artziendi sa manu po fai a cumprendi a ccn. chi dhi depeus narri cosa Frasi cun sa mata de sos pódhighes carigno una foza ◊ dhi doliat unu gallu in su podhighedhu ◊ faiat is malloredhus gasi impresse pariat chi essiant de is pódhies suos 2. si m'intras in pódhiche, ti crànnuco sa pala in costas! ◊ portaiat su tzugu ufradu cun sas venas russas unu pódhighe ◊ ponemilu, su binu: ma, unu pódhighe, mih! ◊ bi est su brúere a pizu russu duos pódhighes, cue!◊ si ponz'eo pódhighe in sas modas creo chi ti che avies pianghendhe! (Pirastru)◊ si dhi faghes su pódhighe apenas, cussa ti ne apítzigat asuba! Cognomi e Proverbi smb: Poddie, Poddighe, Poddigue, Poddixi Terminologia scientifica crn Etimo ltn. pollice(m) Traduzioni Francese doigt Inglese finger Spagnolo dedo Italiano dito Tedesco Finger, Zehe.

podhighítu , nm Definizione su pódhighe prus piticu de sa manu, de su pei Sinonimi e contrari didighedhu, pintirighedhu, podhichedhu, putzichinedhu, tzintziricu Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese petit doigt Inglese little finger (toe) Spagnolo meñique Italiano mìgnolo Tedesco kleiner Finger, kleine Zehe.

pupàtza , nf Definizione sa prupa de sa fache de is pódhighes, o mata de su pódhighe Sinonimi e contrari cdh. pulpedhu Terminologia scientifica crn Etimo srd. Traduzioni Francese bout du doigt Inglese fingertip Spagnolo yema Italiano polpastréllo Tedesco Fingerbeere.

tzintzirícu , nm Definizione su pódhighe pitzinnu, su prus piticu / min. tzintzirichedhu Sinonimi e contrari didighedhu, pintirighedhu, podhichedhu, podhiedha, putzichinedhu, sintzirinedhu Frasi su pitzinnu colaiat sas oras de iscola forrocrànnesi chin su tzintziricu sas pinnas de su nare Terminologia scientifica crn Etimo srd. Traduzioni Francese petit doigt Inglese little finger Spagnolo meñique Italiano mìgnolo Tedesco kleiner Finger.

«« Cerca di nuovo