abbajonàre , vrb Definizione essire o fàere a bajone, a lachedhu, a bisura de canale, nau de cosa lada, a pígiu fine o grussu puru (es. ortigu, tàula o àteru deasi) Sinonimi e contrari acocovedhae, aggobbae, agionedhare, allachedhare, atzumborai, colembrai, corcobare, inconcobare | ctr. intennerare, istirai Etimo srd. Traduzioni Francese courber Inglese to curve Spagnolo encorvar Italiano incurvare Tedesco krümmen.

abbrovinàre , vrb Definizione nau de linnàmene, atrotigare Sinonimi e contrari colembrai, agionedhare, atrotiai Traduzioni Francese bomber, courber Inglese to bend Spagnolo pandearse, combarse Italiano imbarcarsi Tedesco sich krümmen.

acocovedhàe, acocovedhài , vrb Definizione incrubare, pinnigare in sèi etotu, fàere a un'arcu, a gobba, comente faet sa gente antziana Sinonimi e contrari abbajonare, abbrentai, acocobetare, aggobbae, agionedhare, allachedhare, annacai, atrotiai, atzumborai, colembrai, corcobare, inconchedhare, inconcobare Etimo srd. Traduzioni Francese cambrer, courber Inglese to arch Spagnolo encorvarse Italiano inarcare, ingobbire Tedesco sich krümmen, bucklig werden.

agionedhàre , vrb Definizione fai giumburudu che agionedha Sinonimi e contrari abbajonare, aggopedhare, acocovedhae, allachedhare, atrotiai Etimo srd. Traduzioni Francese courber Inglese to bend Spagnolo encorvar, combar Italiano incurvare, ingobbire Tedesco biegen, buckelig werden.

alletiàe, alletiài , vrb Definizione allachedhare o pònnere coment'e faendho a letu; fintzes solu tròchere, atrotigare Sinonimi e contrari abbajonare, allacare, allachedhare, atrotiai, atzumborai, colembrai, indortigare Frasi si allétiat unu fusti, unu filu, una mata ◊ s'àcua fiat arribbada a strossa e su trigu si fiat alletiau asuta de su bentu e de s'àcua (F.Pilloni) 2. fadeus a chini allétiat su bratzu po biri chini est su prus forti? ◊ po bínciri a issu bastat a non alletiai is cambas ◊ sa manu dh'increscit e dha portat alletiada in piturras ◊ su bentu est alletiendi is nais de is matas 3. portat is cambas alletiadas de su fàmini Etimo srd. Traduzioni Francese fléchir, courber Inglese to bow Spagnolo flexionar, doblar Italiano flèttere Tedesco biegen.

ancrucàre , vrb Definizione abbasciare a cara a denanti, a una parte Sinonimi e contrari dòrchere, grunare, imbasciai, inciunare, incruai, incrunai, ingrutzare Frasi sos úlumos si ancrucant a su bentu ◊ fit ancrucadu e a conca bassa in sinnu de respetu candho su podestade l'at mutidu ◊ in sas iscras sos trutzos birdes de sa chipudha, ancrucados, fint réndhidos Etimo srd. Traduzioni Francese se courber, se pencher Inglese to bend Spagnolo agacharse Italiano incurvare, inchinare, piegare Tedesco biegen, beugen.

ancujàre , vrb Definizione fàere a un'ancuju, a cancarrone Sinonimi e contrari aunchinare, imbasciai, incujare, pinnicai, tròdhiri Frasi li deviat ancujare s'ischina a unu gantzu, tales chi totu lu potant ischire ite ascamile che amus! ◊ a sa betzesa, cussa fémina est ancujada che unchinu ◊ ancuja sas ancas, chi no che at logu pro sos àteros! 2. sa paghe ancujat sa suferéntzia Traduzioni Francese courber Inglese to bend Spagnolo curvar Italiano curvare, piegare ad uncino Tedesco krümmen, biegen.

corcobàre , vrb: corcovare Definizione fàere dortu Sinonimi e contrari abbajonare, abbrentai, acocovedhae, agionedhare, allachedhare, atrotiai, colembrai, inconchedhare, inconcobare, indortigare Frasi sa lantza s'est corcovada pariat de pasta crua Etimo spn. corcovar Traduzioni Francese courber Inglese to bend Spagnolo torcer Italiano curvare, incurvare Tedesco biegen.

dòrchere , vrb: tòrchere* Definizione fàere trotu, incrubare a una parte; cumbínchere o fàere cambiare idea a unu Sinonimi e contrari ancrucare, atrotiai, intonchinare | ctr. indritare Frasi mi dolet su pódhighe comente mi l'apo dórchidu 2. a isse pagu lu dorches, mancari l'impromitas totu s'oro de su mundhu! Traduzioni Francese courber, plier Inglese to fold, to twist Spagnolo doblar, retorcer Italiano piegare, stòrcere Tedesco biegen.

fritíre , vrb Definizione tròchere e incrubare (comente faent is puntas de is matas po su bentu); su si mòvere o mòvere una cosa fintzes po che dha pònnere a una parte, su si mòvere a giagaradura, a cropu, tratènnere unu pagu faendho una cosa po ndhe fàere un’àtera o agiudare a unu Sinonimi e contrari allacanae, chinnire, frànghere, grunare, incruai, incrunai, indugi, infritire, ingrussiare, mòere, suncai, truminare, tziricare / trèmere Frasi denanti a una mama isconsolada frito sa fronte ◊ a su càntaru meu friti sas laras ca ndhe as ingranzeu (P.Mereu)◊ dolorosas penas ant fritidu sa forte conca tua ◊ fritinno is genugos dhi faiant s'adoracione ◊ donzi fundhu fit càrrigu de ua a ispantu chi fritiat sa bide totu a terra ◊ tristu e a passos lentos fit cun sos ojos fritidos a terra 2. cun totu sos impitzos chi tenzo no mi poto fritire a fàghere àteru ◊ comente mi poto fritire andho a binza a meighinare ◊ sas berbeghes si sunt fritidas: bae a bídere no bi apat animale! ◊ frítidi ca inoghe istrobbas! ◊ a bos fritides ca depo passare?! Traduzioni Francese fléchir, courber Inglese to bow Spagnolo doblar Italiano flèttere, chinare Tedesco beugen.

inconcobàre , vrb: incorcobare Definizione atrotigare faendho coment'e a conca, a lacu Sinonimi e contrari abbajonare, agionedhare, allachedhare, atzumborai, colembrai, corcobare, ingobbedhare Etimo srd. Traduzioni Francese courber, voûter Inglese to bow Spagnolo encorvar, corcovar Italiano incurvare, incurvire Tedesco beugen.

incujàre , vrb Definizione fàere calecuna cosa a un'ancuju, a unu gànciu Sinonimi e contrari ancujare*, aunchinare, incruai, indrúchere, tròdhiri | ctr. istirare Frasi sa zente isulana no incujat s’ischina a s'ocupatzione romana Traduzioni Francese baisser, courber Inglese to bend Spagnolo doblar en forma de gancho Italiano piegare ad uncino, curvare Tedesco biegen.

indortigàre , vrb: intoltigare, intorticare, intortigare, introtigare Definizione fàere trota sa cosa dereta Sinonimi e contrari alletiae, annacai, atorciai, atortiae, atrotixai, corcobare, indrúchere, intortighinare | ctr. intennerare Frasi truvat su boe a corfos de "Perdeu!" ca totora l'intórticat s'aradu o códiat terrinu ◊ no indórtighes cussu ferru ca serbit ténneru! Etimo srd. Traduzioni Francese courber Inglese to curve Spagnolo encorvar Italiano curvare, piegare Tedesco biegen.

ingruxàre , vrb Definizione abbasciare ccn. cosa a una parte (es. sa conca o àteru); fàere totu trotu Sinonimi e contrari ancrucare, dòrchere, grunare, grusare, imbasciai, incruai, incrunai*, ingrussiare / atuturae, indortigare Frasi s'ingruxant piús de su normale chi azummai si truncant s'ischina ◊ sos chercos los at ingruxados su bentu ◊ che teracos ingruxant sa conca a donzi móvida de su padronu ◊ si ti paret bàscia sa terra pro ti pòdere ingruxare… ◊ a sa losa m'ingruxo cun devotu riguardu ◊ si devet ingruxare de fronte a sos meres Traduzioni Francese s'incliner, baisser, se courber Inglese to bend down Spagnolo inclinarse Italiano inchinarsi, piegarsi Tedesco sich neigen.

muciàre , vrb: mucrare, mugiare, mugrare, mujare, muxare Definizione coment'e orrugare o fàere a mugros, a orrugos, ma nau in su sensu de incrubare, indrúchere, fintzes mòvere a furriadura Sinonimi e contrari allacanae, aúlghere, dòrchere, incruai, nugrare Frasi múcia s'ischina e càrrami predichedha! ◊ mi dolet su costazu ma za bi la fato a mi mugrare pro mi leare cosa ◊ si mujat s'àlvure a su bentu ◊ su bentu isfidiadu muxat sos briones chi in s'ànima mi tudhint (A.Porcheddu)◊ zughet sas palas mujadas de sos annos ◊ s'umanidade l'ant mugrada bentos berminosos ◊ si faghet isfortzu si múgiat che giuncu ◊ at mujadu sa conca a sas leadas in giru ◊ s'ària mugrat sa lughe e pro cussu su Sole si podet bídere naschindhe unu pagu innantis ◊ fint sétzidos in terra cun sas ancas mujadas fintzas a tocare sas petorras Etimo ltn. mut(i)lare Traduzioni Francese fléchir, courber, incurver Inglese to bend Spagnolo flexionar, doblar Italiano flèttere, curvare Tedesco biegen.

«« Cerca di nuovo