abbigàre 1 , vrb rfl: abbrigare, abrigare Definition pònnere in aprigu, asuta de calecuna cosa o logu po no pigare bentu, o abba o àteru Synonyms e antonyms aggrundhare, apigai, apogiai, arrundhare, crancare, frànghere, partare Etymon spn. Translations French se protéger, s'abriter English to protect oneself Spanish ampararse, abrigarse Italian ripararsi German Zuflucht suchen.
acucài , vrb: acucare 1 Definition coment'e cuare, partare sa conca (cuca), nau in su sensu de si cuare o carragiare fintzes cun totu sa carena, fintzes po si aprigare o pònnere asuta in calecunu logu candho est proendho o faendho àteru tempus malu (acucare a logos nau in su sensu de si incarare) Synonyms e antonyms aciunciulire, acoconare, aconcolai, acuconare, acuculiare / abbuare, afufai, ammacionai, apaltare, apatai, cuerrai, frànghere, istichire | ctr. essire Sentences canno l'intenniat a órulos, si acucaiat in d-unu corrale ◊ in su cozolu su piús asciutu mi acuco in su cabbanu ◊ geo mi acucaia in d-unu corrale tupànnemi sas oricras ◊ fit acucadu, coment'e sempre, addaisegus de calchi logu 2. dogni tantu mi acucai a sa gianna aisetandhe cudhu tedescu 3. si est acucadu dae s'abba Etymon srd. Translations French se blottir English to crouch, to protect oneself Spanish agazaparse, refugiarse Italian accovacciarsi, ripararsi German sich zusammenkauern, Zuflucht suchen.
bruscàre , vrb: buscai, buscare Definition andhare in crica de calecuna cosa, ma fintzes agatare calecuna cosa, arregòllere, acabidare; atzitzandho is canes si narat in su sensu de aciapare, cassare Synonyms e antonyms arribbuscai, buscaciare, buschedhare, chilcare, coberai, cruscuzare / acatare, cassai, tènnere Sentences su títulu de su líbberu pariat chi bi aiat pótidu bruscare calchi algumentu ◊ su retratu de mamma l'aia bruscadu in sa credentza ◊ su cane ti buscat e ti agatat ue sisiat chi t'imbuses ◊ busca in totu sos chizolos de domo tua una pupiedha e si l'agatas remónila! ◊ andhant buschendhe s'àrvure bona pro bi fàghere linna 2. su pejus fit a buscare su sèmene, ca serbiat pro manicare ◊ miràdelu in suore totu isfatu pro buscare su pane netzessàriu! ◊ gei circas, ma gei buscas puru! ◊ custa cosa l'apo chircada totue ma no ndhe apo buscadu ◊ dinari meda azis buscadu pro sa festa? 3. lah, Murrixedhu, acracadhu! buscamidhu! Etymon spn. Translations French chercher, procurer, trouver English to look for, to find, to procure Spanish buscar Italian cercare, procacciare, trovare, scovare German suchen, besorgen, finden.
chertoràre , vrb Definition andhare in cherta, cricare a pedra furriada Synonyms e antonyms chilcare Sentences che lis ant picau sa robba e depent andhare a chertorare sa trata ◊ sa mente si perdet chertorandhe radichinas de mistériu (G.Piga)◊ su pastore est chertoranne s'anzone iscamedhada ◊ lu fint chertorandhe ma pariat chi si l'aiat ingurtiu su terrinu! Etymon srd. Translations French chercher fébrilement English to look for breathlessly Spanish buscar Italian cercare affannosaménte German ängstlich suchen.
chilcàre , vrb: chircare, cicai 1, cicari, circae, circai, circare, circari, cricai, cricare Definition fàere sa crica, forrogare, compidare, provare a bíere, pregontare po agatare ccn. cosa chi no s'ischit inue est, o fintzes po comporare; cricare contos a unu, istrobbare; fàere a manera de…, fàere su possíbbile po…; numenare a ccn. betandhodhi neghes o curpa de calecuna cosa; andhare a bíere o agatare a ccn. Synonyms e antonyms pedie / chertorare / afuritai / acriminai, incrupai / abbisitai Idioms csn: chircare su prúere de crésia = torrai a murigai is cosas passadas; circai una cosa a perda furriada, a perdas pesadas = chircare totue, meda; circai a fustigu = chircare bene; circai a ispéntumu = betare apare totugantu, chirchendhe, trastes e cosas de donzi zenia, comente faghet sa zustíssia o chie furat Sentences mi chirco in busaca si zuto dinari ◊ fit chilchenne s'interrutore pro atzènnere sa lughe ◊ est chirchendhe asséliu ◊ s'abe chircat su fiore ◊ innui prus aprodu apu a cicai si custu mari miu est chentza de portu? (B.Lobina)◊ sa zustíssia li at chircadu totu sa domo ◊ aite chircas azudu a cudhu isentu?! ◊ no ndhe li chircant, no ndhe bendhet e no ndhe batit, cosa gai, custa butega! 2. non mi tochis ca non ti circu! ◊ ma chie ti at chircadu, a tie: aite ti pones in mesu, como?! ◊ istades dai su manzanu a su sero chirchendhe a s'unu e a s'àteru! ◊ pisedhu, no chirches a chie no ti chircat! 3. crica de caminare sentza chi tegnas paura ◊ eus a cicari de crariri cancuna cosa ◊ chirca de fàghere impresse! 4. si su dannu lu as fatu tue, sa zustíssia no chircat a mie 5. so andhadu a s'ispidale a chircare un'amigu malàidu Surnames and Proverbs prb: chie cheret sorte la devet chircare ◊ ci no mi agatas in domu, cicamí in s'ortu! Etymon ltn. circare Translations French chercher English to look for Spanish buscar Italian cercare German suchen.
corrorinài , vrb Definition cricare e arregòllere codrolinu Synonyms e antonyms cugumedhare Etymon srd. Translations French cueillir des champignons English to look for mushrooms Spanish buscar hongos Italian andare per funghi German Pilze suchen gehen.
tzirigheltàre , vrb Definition tirare a longas, bogare iscusas, su si betare a surdos, su ch'essire costa costa pala pala po no fàere su chi tocat Translations French tergiverser English to prevaricate Spanish andarse con rodeos Italian tergiversare German Ausflüchte suchen.