Definition Definition
Synonyms e antonyms Synonyms e antonyms
Idioms Idioms
Sentences Sentences
Surnames and Proverbs Surnames and Proverbs
Scientific Terminology Scientific Terminology
Etymon Etymon
Translations Translations
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
imparài , vrb: imparare Definition
connòschere, cumprèndhere e pònnere a notu is cosas fintzes a dhas ischire fàere; ispiegare e fàere a connòschere is cosas a is àteros po chi dhas iscant e fintzes fatzant
Synonyms e antonyms
istudiai
/
insegnare
| ctr.
disimparare,
ilmentigare
Idioms
csn:
i. a su babbu a fai fillus = pretènnere de imparare sa cosa a chie ndhe ischit de prus; i. s'iscola = pigai un'abbitúdini de fai, de fuedhai
Sentences
dhue at sèmpere de imparare de sa gente antiga ◊ cada cosa chi si biet fata s'imparat a la fàchere ◊ sa filla at imparau is trassas de sa mama ◊ bene fatu: gai imparas a fàghere cosa chi no depes! ◊ po imparare a camminare, su pipiu andhat de iscannu a iscannu poderandhosi cun is manighedhas
2.
beni ca babbai t'imparat a nedai! ◊ margiani mannu imparat is margianedhus ◊ iscít a iscriri gràtzias a una meri cuscensiosa chi dh'at imparau ◊ creo in Deu, prite mi ant imparadu a l'istimare dae minore mamma e babbu meu (P.Mereu)◊ a su mastru l'iscrio unu mandhatu chi segundhu su nóbbile cuntratu m'imparet trinta dies in su mese (M.Murenu)◊ cussu est mastru chi at imparadu àteros mastros
Surnames and Proverbs
prb:
fadhendu s'imparat
Translations
French
apprendre,
enseigner
English
to learn,
to teach
Spanish
aprender,
enseñar
Italian
imparare,
apprèndere,
istruire,
insegnare
German
lernen,
belehren,
unterrichten.
indetàre , vrb: inditae,
inditai,
inditare Definition
ammostare, fàere a bíere, connòschere, nàrrere comente una cosa est o inue si agatat, fintzes ordinare / i. a ligi = imparare a lèzere (a unu)
Synonyms e antonyms
addinnae,
ammustrare,
assintzare,
ingitai
Sentences
a nosu si at inditau sa bia ◊ sos mannos ant ischidu inditare sas régulas pro vívere istimados ◊ bah, inditau a innòi dh'ant! ◊ mi ant inditau unu grustu de murgones ◊ dh'at acumpangiau unu tretu inditendudedhi sa prassigedha
2.
su dotori dhi at inditau cussas mexinas ◊ no mi ndi arragodu comenti est inditau su libburedhu
Etymon
ltn.
indictare
Translations
French
indiquer,
conseiller,
proposer
English
to suggest
Spanish
indicar,
enseñar
Italian
indicare,
suggerire
German
zeigen,
empfehlen.
mostrài , vrb: ammostai,
multrare,
mustrare Definition
fàere a bíere, pònnere po bíere; inditare, fàere abbaidare a calecunu logu o a calecuna cosa chi s'àteru dha potzat bíere; nau de mata, cumenciare a bogare frutu
Synonyms e antonyms
inditai,
voliare
| ctr.
cuai
Sentences
mustras su pecu tou finas s'istas cua cua ◊ at mustrau su chi balet una massaja nugoresa in cuss'apretu ◊ no bos mustredas contularzos!
3.
ocannu custu fundhu ndhe at mustradu, de frutu
Etymon
ltn.
mo(n)strare
Translations
French
montrer,
indiquer
English
to show
Spanish
mostrar,
enseñar
Italian
mostrare,
esibire
German
weisen,
zeigen,
vorzeigen.