acostíre , vrb Definition
andhare o bènnere acanta, prus apresu
Synonyms e antonyms
acodie,
acoltziare,
acosiare,
acostai,
acotziare,
apriodhai,
aprobiai,
aproghilare
| ctr.
iscostai,
istesiare
Sentences
s'àinu acostit su runcu a s'abba, ma no bufat ◊ candho si est acostiu at pigau cropos issu puru ◊ ndhe at acostidu unu margiane ◊ sa festa est acostindho e ti faes su bestire nou ◊ acostidindhe a su fogu!
Etymon
srd.
Translations
French
approcher
English
to draw close
Spanish
acercarse
Italian
accostare
German
nähern.
calcúra , nf Definition
nau de gente, su tènnere amighéntzia manna, èssere coment'e intraos apare, su si abbitare a cracu, medas bortas
Synonyms e antonyms
calchesa
Etymon
srd.
Translations
French
amitié étroite,
intimité
English
close frienship
Spanish
amistad estrecha
Italian
amicìzia strétta,
intimità
German
innige Freundschaft.
costríntu , pps, agt, nm: custrintu Definition
de custrínghere; chi s'istimat, chi si tenet in su coro (nau de ccn.)
Synonyms e antonyms
obbrigadu
/
corale
Idioms
csn:
sos custrintos = sos parentes prus de acurtzu; amigu costrintu = amigu coriale
Sentences
su sardu a su sàmbene custrintu in donzi part'e mundhu si est distintu (G.Soro)◊ l'at custrintu a fàghere su chi no cheriat
2.
sos vichinos e sos parentes custrintos picant a sa domo de su mortu sa cosa de mannicare ◊ s'avedali miu est custrintu prus che fradi
3.
fatu s'interru, in domo resteint solu sos custrintos ◊ ant dadu s'avisu a donzi custrintu chi Fulanu fit mortu ◊ su malàidu devet reposare: sa zente si aviat e imbarant solu sos custrintos
Translations
French
obligé,
intime,
prochain
English
compelled,
close
Spanish
forzoso,
íntimo
Italian
costrétto,
ìntimo,
pròssimo (détto di parènti od amici)
German
gezwungen,
intim,
nah.
daboschíndhe , avb: deboscindi,
deposcindi Definition
tempus apustis
Synonyms e antonyms
acoa,
addaboi,
apusti,
daboscas,
imbeniente,
poschindhe
Etymon
srd.
Translations
French
ensuite
English
afterwards,
close
Spanish
luego
Italian
apprèsso,
successivaménte
German
später,
darauf.
fatuvàtu , avb Definition
luego, deretu apustis, avatu; dónnia pagu tempus, dónnia tanti, tanti bortas, a físciu (itl. fintzes periodicamente)
Synonyms e antonyms
ifatu
/
atoratora,
fissientementi,
otora
Sentences
s'undha andhat e benit e paret chi li apat mandhadu fatuvatu s'ànima de su fizu emigradu ◊ at leadu prémiu Fulanu e fatuvatu Fulana ◊ caminaiat fatuvatu a sa mama
2.
fatuvatu mi ndhe la bido in domo ◊ fatuvatu andaus a bíngia a candu po una cosa a candu po un’àtera ◊ sos lampos fatuvatu allumant de fiama s'orizonte ◊ fit una candhela a carburu e fatuvatu mi lassaiat a s'iscuru ◊ fatuvatu mi torras a sa mente
Etymon
srd.
Translations
French
aussitôt après,
souvent,
de temps en temps
English
at once,
close,
often,
at intervals
Spanish
luego,
enseguida,
a menudo,
de vez en cuando
Italian
sùbito apprèsso,
spésso,
sovènte,
a intervalli
German
daneben,
oft,
in Abständen.
ifàtu , avb, prep: infatu,
ivatu Definition
in fatu, acanta ma agoa de ccn. cosa: cun númenes chi inditant tempus s’impreat fintzes coment’e agt. ma chentza acórdiu
Synonyms e antonyms
afatu,
deavatu,
fatu 2,
imbeniente
/
apustis
| ctr.
ananti,
innanti
Idioms
csn:
unu infatu de s'àteru = itl. uno di séguito all'altro; andhare o èssere a tzapu ifatu = andai avatu de s'arau istrechendi a marra is leis mannas de terra; èssere, bènnere, andhare ifatu apare, de pare = unu ifatu de s'àteru, unu luego apustis de s'àteru; èssere ifatu de carchi cosa = impitzados a contivizare carchi cosa, o fintzas apilliados, in chirca de una cosa, apitu pro carchi cosa; torrare a ifatu in su tempus = torrai acoa, in daisegus; ifatu meu, tou, sou, nostru e gai; a s'infatu = apustis
Sentences
su pitzinnu andhat a innantis e issos sighent ivatu ◊ si mi cumbenit ti sigu infatu ◊ semus intrados isse a dainanti e nois ifatu ◊ su pudhéricu si firmat e non ponet ifatu ◊ giuco ifatu totu sa gustissa de s'Ísula ◊ beni ifatu nostru!
2.
ispinghe su butonedhu tres vias ifatu de pare! ◊ passat santu Sidore cun is boixedhus suus infatu de is bòis de bidha ◊ cussa ndhe perdet sa conca infatu a s'ómine! ◊ at tentu sos fizos unu ifatu de s'àteru in pagu tempus ◊ bi at chie si gastat su dinari ifatu de sas féminas
3.
non bi at àpidu dificultade peruna a si fàghere torrare su fúbbaru sa chida infatu (S.Patatu)◊ su santuaini ifatu lompia sos ses annos ◊ sa die ifatu so andhadu a iscola ◊ duas cidas a s'infatu ndi fiat arribbada sa novidadi a bidha
Etymon
srd.
Translations
French
derrière
English
close,
behind
Spanish
tras,
detrás
Italian
apprèsso,
diètro
German
hinter.
puligadúra , nf Definition
su puligare; manera de che seberare e bogare calecuna cosa (es. fintzes de su papare, cosa chi no praghet), coment'e cricandho púlighe, a prugadura
Etymon
srd.
Translations
French
épluchage
English
close examination
Spanish
espulgo,
compulsación
Italian
spulciatura
German
Flöhen,
Durchackern,
Durchstöberung.
sechèrre , avb Definition
segare s. = segai a oru a oru, a rasu, secherru secherru, serente
Synonyms e antonyms
serente
Translations
French
au ras de
English
close to
Spanish
rasante,
rasando
Italian
rasènte
German
dicht.