Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

albítriu , nm: arbítiu, arbítriu, arvítiu Definition sa capacidade chi unu tenet de decídere, de fàere una cosa chentza dipèndhere de nemos e de nudha si no de sa volontade personale; capacidade de si pònnere a solos, desesi, a fàere faina, òperas, capacidade de cumprèndhere, a bortas nau fintzes po sa prontesa chi unu tenet de si mediare candho si presentat sa dificurtade Synonyms e antonyms afrinzu, atuamentu, capatzidade, intiga, intílliu / abbrétiu 2. fui istronada, no cumprendia prus nudha e no isciu comenti apu tentu sa fortza e s'arbítiu de ndi dhu istudai! ◊ candu si chistionat de custas cosas depis tenni s'arbítiu de no dha nomenai nimancu, a sa bonànima de mamma! ◊ is istrupiaus no tenint s'arbítriu de portai unu sodhu a domu (G.Cossu)◊ is arbítrius de su logu nostu si redusint a sa laurera e a sa pastoria Translations French volonté English will Spanish albedrío, iniciativa Italian arbìtrio, intraprendènza, capacità di iniziativa German Ermessen, Unternehmungslust.

bitízu , nm Synonyms e antonyms desizu, gana, idea Translations French volonté, désir, aspiration English will Spanish deseo, anhelo, aspiración Italian volontà, desidèrio, aspirazióne German Wille, Lust, Streben.

coràle, coràli , agt, nm: coriale Definition de su coro; nau de ccn., de coro, chi adduit luego, chi si ammostat de bona volontade, chi est de coro bonu Synonyms e antonyms amistantziosu, coràbbili, costrintu / abbideau, bolenterosu / carrale Idioms csn: frades coriales = frades de totuna mama e de totunu babbu; nebode c. = fizu de fizu o de fiza; connoschente, amigu, nemigu c. = chi istimat o chi ódiat forte Sentences tzegos, tzopos e tulidos, fertos de guta corale ◊ rejones no mi contes a revessu si est beru chi m'istimas coriale (A.Dettori)◊ retzi un'istrinta de manu, ca ti la mandho forte e coriale! ◊ no ses istétiu bonu a mandai unu saludu a s'amigu corali! ◊ est prangendu e su prantu est corali! 2. custu pisedhu za est coriale a su cumandhu, mih: bastat de bi lu nàrrere chi andhat deretu! ◊ in su tribàgliu est forte, coriale, no tzedit mai pro istrachidúdine ◊ mancu lu présies a ti fàghere custu piaghere: tantu za l'agatas gai, coriale coriale!… 3. l'ant piantu e atitadu che corales Etymon itl. corale Translations French cardiaque, cordial, affectueux, plein de bonne volonté English cardia, cordial Spanish cardiaco, cordial, dócil Italian cardìaco, cordiale, affettüóso, volenteróso, dòcile German Herz…, liebenswürdig, willig.

volontàde, volontàdi , nf: bolontade, voluntade, voluntadi, voluntate Definition genia de fortza de sa mente: su bòllere, sa gana de bòllere o de decídere ccn. cosa donniunu de ditu o abbrítiu suo / leare sa v. a unu = isponnerendhelu de fàere su chi tenet in s'idea, su dhi fàere passare sa gana Synonyms e antonyms voléssia / gana Sentences sos chi crent de àere in punzu s'anzena volontade sunt che píberas ◊ lessidimidhu amai, a su chi seu amendi, chi est volontadi mia! ◊ nisciunu li at pótidu leare sa volontade de zirare mundhu e tucadu est ◊ a issu totus dhu torrant a circai poita est de bona volontadi e at imparau luegus su trabballu de fai ◊ precaia a Deus a fàchere sa voluntate sua santa Translations French volonté English will Spanish voluntad Italian volontà German Wille.