bagnarólu , nm Definition
maistu de is bagnos, unu chi est pràtigu meda a si mòvere in mesu de s'abba
Scientific Terminology
prf
Translations
French
baigneur,
maître nageur
English
lifeguard
Spanish
bañista
Italian
bagnino
German
Bademeister.
cabumaístu, cabumàstru , nm: capumastru Definition
su chi cumandhat is àteros maistos, in calecunu trebballu
Sentences
isse at trabballau chin inzenieris e capumastros capassos meda (B.Murgia)
Etymon
itl.
Translations
French
maître maçon
English
master builder
Spanish
maestro de obras
Italian
capomastro
German
Baumeister.
maístru , nm: maistu,
maltru,
mastru,
mazistru Definition
ómine chi est bonu in s'arte sua, chi ischit fàere bene unu mestieri, unu trebballu (es. barberi, carraju, ferreri, fusteri, launeri, muradore, sabbateri, traperi e àteru): si narat coment'e títulu acumpangiandho su númene (e fintzes chentza cussu, ma tandho si acumpàngiat cun s'art.: su mastru!, su mà!); in su giogu a s'imbréstia, su mastru est s'imbréstia chi betat su primu giogadore, s'imbréstia chi cumandhat su giogu
Synonyms e antonyms
mestru
Idioms
csn:
m. de iscolas = mastru chi imparat sos pisedhos in sos istúdios elementares; Mastru Giuanne = (nau in cobertantza) su fàmini; maistu de ogu, maistu de giogu = ciaputzeri; mastru ’e paza = mustajoni; àere a unu a mastru = pro l'imparare
Sentences
sos mastros méritent e apant sos regualdos chi a persones de tanta impoltàntzia sunt deghiles! ◊ cussu est mastru chi at imparadu àteros mastros ◊ fiat tzeracu de tziu Giannicu, su meistu de muru ◊ su meistu de muru iat tentu a tudugu is fuedhus chi dh'iat nau su piciochedhu ◊ tenzo sos mastros in domo ca semus faghindhe sos pamentos noos
2.
saludi tengat, su maistu! ◊ mest'Antoni, candu benit a mi fai cussu trabballedhu? ◊ saludu su mà!
3.
Mastru Giuanne in Síligo est passadu…
Surnames and Proverbs
prb:
mastru abbàidat mastru
Scientific Terminology
prf
Etymon
ltn.
magistru(m)
Translations
French
maître
English
teacher
Spanish
maestro
Italian
maèstro
German
Meister,
Lehrer.
mère , nf, nm: meri Definition
sa mere, su mere: chie tenet o possedit calecuna cosa (o tenet fintzes gente a dipèndhere, chi si ndhe serbit e dha cumandhat); podere de cumandhare in calecuna cosa; est fintzes foedhu de arrespetu tra pobidhu e pobidha po si tzerriare / min. merichedhu, merigedhu, merixedhu (fintzes su fígiu de su mere nau mere mannu)
Synonyms e antonyms
maere,
padronu
| ctr.
selvidore,
teracu
Idioms
csn:
èssere m. de ccn. cosa = àere sa cosa a manera de ndhe godire, de si ndhe serbire; ponnirisí m. de ccn. cosa (allena) = apoderaresila, impobidhaisindi; èssere che cosa chentza m. (nadu de logu) = totu irbandhonadu, chi no si chircat mai pro bi fàghere triballu o mezoru; betendhe boghe (in possessu chi no si connoschet su m.): "O su mere!", o, in sa domo, "O sa mere!"; èssere camba ’e mere (nadu de unu) = èssere unu de mesu, de sos meres, de domo; essire su mere = bènniri su meri de ccn. cosa pérdia, isciri chini est su meri de ccn. cosa
Sentences
candu sa meri est maca, cumandat sa serbidora ◊ custa cosa no est tua: tòrrala a su mere! ◊ mi est bénnidu determinu de cambiare domo, bidha e mere ◊ in domo mia fia mere de totu: in domo anzena mancu de unu ticu de abba! ◊ o is meris, ci seis?
2.
naradhu a sa meri! ◊ si essit su mere, custa cosa chi as àpidu li cheret torrada!◊ essidu est, su mere de su bestiàmine tenturadu?
Surnames and Proverbs
prb:
aundi bollit su meri acapiaus su cuadhu ◊ mere nou, forramenta acutza! ◊ chi su meri si setzit, su serbidori si crocat
Etymon
ltn.
major
Translations
French
maître,
possesseur,
propriétaire
English
owner
Spanish
dueño,
amo
Italian
padróne,
possessóre,
proprietàrio
German
Besitzer.