aciviméntu , nm: atzivimentu Definition
su atzivire, sa resa, sa fortza de cundhire chi tenet una cosa chi, fintzes si est paga, bastat po meda; totu is trastos de una domo, mescamente cussos de s'isposa e fintzes is prendhas
Synonyms e antonyms
atzivu
2.
cussa fiat s'arrobba po s'acivimentu de is giòvanas isposas
Etymon
srd.
Translations
French
efficacité,
haut rendement
English
efficacy,
strong return
Spanish
alto rendimiento,
eficacia
Italian
fòrte résa,
fòrte rendiménto,
efficàcia
German
sehr gute Leistung,
Wirksamkeit.
àltu , agt, nm: artu Definition
chi àrtziat meda de terra o de unu paris cunsiderau de cuménciu de una distàntzia a in artu (o fintzes a bàsciu, ma deosi s’ispostat a bàsciu s’idea de su paris de cuménciu)
Synonyms e antonyms
fungudu
| ctr.
bàsciu
Idioms
csn:
pesàrela arta (sa boghe, su murrunzu)= certai, circai contus; lèzere, faedhare, chistionare in artu = a boxi arta; s'Altu = su chelu; dí alta = die manna, fatu die de ora meda, sole artu
Sentences
nci at petzu de giòvunu artu cantu su campanili! ◊ comente est créschidu, fizu tou, como ch'est artu meda ◊ no ti fides in s'abba arta ca no ischis a nadare! ◊ s'erriu est artu ◊ babbu tou mi apareit coment'e un'ànghelu cun ojos giaros, altu, istrízile
2.
no mi la peses arta ca ti esso a risu e totu tuo est su collunu! ◊ no mi la peses tantu arta ca sinono mi che so andhendhe!
Surnames and Proverbs
smb:
Artu
Etymon
ltn.
altus
Translations
French
haut,
grand
English
tall
Spanish
alto
Italian
alto
German
hoch,
Höhe.
campèda , nf Definition
logu paris, mescamente in logu artu, e fintzes logu chi dhue abbarrat abba
Synonyms e antonyms
campu,
campura,
patada
| ctr.
monte
Sentences
atesu atesu si bidiant campedas e montes ◊ est passadu su bentu e como sa campeda ammustrat solu àrvures ispozas ◊ acò su mare sou biaitu e su chelu sou sempre giaru, sos montes suos, sas campedas e sos buscos!
Scientific Terminology
slg
Etymon
ltn.
*campeta
Translations
French
haut plateau,
plaine
English
highland,
plain
Spanish
altiplanicie,
meseta
Italian
altopiano,
pianura
German
Hochplateau.
golléi , nm: gullei Definition
logu in paris in artu
Synonyms e antonyms
giara,
ibba,
pranedha 1,
taca
Sentences
s'abba sàssiat sos sartos assutos candho funtanas e putos ghissant e ingrussant sos pojos, sos rios, sustentandhe golleis e faladas (L.Loi)◊ in sos golleis be sont sos rudios e in sos sétiles sas terras araas
Scientific Terminology
slg
Etymon
srdn.
Translations
French
haut plateau
English
upland
Spanish
altiplanicie
Italian
altipiano
German
Hochebene,
Hochplateau.
patàda , nf Definition
terrenu in paris, parighinu, in logos de monte, paris de logos artos / sa p. de sos cadhos = su pònnere impares is cuadhos candho tzucant a cúrrere
Synonyms e antonyms
campeda,
giara
Sentences
l'aiant richiamadu pro andhare a gherrare contras a sos Austríacos in sa patada de Asiago ◊ s'elimóbbile l'ant dassadu in d-una patada chi galu serbàt sinnales de ortos e binzas (Z.F.Pintore)
Scientific Terminology
slg
Etymon
srd.
Translations
French
haut plateau,
alignement
English
upland,
alignment
Spanish
altiplanicie,
meseta,
alineación
Italian
altopiano,
allineaménto
German
Hochebene,
Einreihung.