abbidhiritzài, abbidhitzirài , vrb Definition intostare, cancarare de su fritu Synonyms e antonyms abbadherigare, acancarronae, aggurjare, ammarmurai, apisidhiri, ateterigare, ingortigai, inteterighedhare, intostai Sentences su frius abbidhiritzat is manus ◊ su pani pagu axedau abbidhiritzat a lestu Etymon srd. Translations French engourdir English to numb Spanish entumecer Italian aggranchire German erstarren lassen.
abborticàre , vrb: abbortigare, abbortijare, abbortixare Definition batire un’arremu, mescamente postu male chi no passat bene su sàmbene, de pàrrere coment’e totu puntu cun ortiga, o fintzes de no si dhu intèndhere coment’e chi siat sicau, de ortigu Synonyms e antonyms addormicare, addrommentire, aggurticiare, iformicare, immortigare, indoliminzare, intrementíre indormicare Sentences comente fia corcadu mi at abbortigadu su bratzu ◊ candho si pesabat fit totu abborticau e addozau e pro si cossolare bibiat una tassa de birra Etymon srd. Translations French engourdir English to benumb Spanish entorpecer Italian intorpidire German gefühllos machen.
acancarronàe, acancarronài, acancarronàre , vrb: aconcorronai, acuncurronai, acuncurrionai, cancarronai Definition fàere coment’e a cancarrone, a unu lómboru, a lóriga Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acavurai, acoconare, aggrancare, aggurjare, ateterigare, atzancarronare, aunchinare, cancarai, ingortigai, inteterighedhare / abbibbirinai Sentences e acidriadha, s'ischina, no ti abarris aconcorronau! ◊ seu acancarronau po su pesu mannu chi mi ant carriau ◊ una fémina si fut acancarronada a is peis de Gesús (Ev)◊ apu atobiau una fémina bècia totu acuncurronada ◊ su cani nc'est sartau aintru de su còfanu e si est acuncurrionau coment’e unu caboru 2. su frius dhi at acancarronau is manus Etymon srd. Translations French engourdir English to bend, to numb Spanish encorvar, combar Italian incurvare, aggranchire German krümmen, erstarren.
achirdinàe, achirdinàre , vrb: acidrianai, acidrinae, acidrinai, acirdinai, chirdinare Definition fàere chídrinu, téteru, tostau (fintzes faendho fortza, po dolore) Synonyms e antonyms ateterae, incidrinai / agiatzare, ammarmurai, astragare, belare, cancarai, ghiaciai, marmurizai Sentences a mimi cras mi agatant acidrinau, aici ispollincu e cun custu frius ◊ s'àinu acostit su runcu a s'abba, ma apenas aperit sas larvas achírdinat sas urigas e no bufat! ◊ su mortu si fiat acirdinau, giai fridu ◊ est a dolori de istògumu e parit morendi de cumenti si acírdinat! Etymon srd. Translations French engourdir, se raidir English to stiffen Spanish endurecer Italian irrigidire German steif werden.
addormicàre , vrb: addrommigare, addrommijare Definition coment’e dormire, nau pruschetotu de un’arremu chi, po comente fut postu, passàt male su sàmbene e si est coment’e cancarau; nau de erbas, igragalare, su si calare po mancamentu o farta de abba Synonyms e antonyms abborticare, ammotroxinai, iformicare, immortigare, indormicare, ingortigai / acalabiare, acalamai, allacanae, allartzanai, allizare, ammustiai, apabassai, carigai, pansiri, sicai Sentences si mi est addrommigadu su bratzu comente che lu zughia suta, corcadu 2. sa patata comente imbetzat si addrómmigat e si tudhit ◊ cheret abbadu s'ortu ca cun su sole forte si addrómmigat sa cosa Etymon srd. Translations French engourdir English to make torpid Spanish entumecer Italian intorpidire German gefühllos werden.
ammoltighinàre , vrb: ammoltixinare, ammortichinzare, ammortighinare, ammortisinae, ammortisinare, ammortixinai, ammortosinare, ammortoxinai, ammotroxinai, ammurtixinare, mortoxinai Definition miminare sa capacidade chi tenent is sentidos de si acatare de is cosas, de cumprèndhere, de atinare; abbrandhare o istudare is passiones, is dolores, sa fortza (po immarritzone)/ ammortixinare su fogu = abbacare sa fràmula, minimare su fogu, istudare Synonyms e antonyms allacare 1, allagorjare, ammadainare, ammartusinare, ammasanae, ammortèschere, ammortiare, ammortogliare, ammustèlchere, iltudare, imbortighinare | ctr. abbiatzai, abbiorare Sentences sa prendha chi tantu mi amaiat in cust'umbra frisca mi ammortixinaiat sas ispinas 2. sas túrtures pro sa professone no depiant èssere nen tropu ammortighinzadas nen tropu ispavillas ◊ faghiat vida trista e ammortisinada ◊ che braxa coberta de chixina paret ammortixinada ◊ issa est ammortighinada e sa fiza b'isfrigatzat un'impiastru de erbas in sas ancas arganadas Etymon srd. Translations French atténuer, amortir, engourdir, anesthésier English to make torpid, to shade, to anaesthetize Spanish amortiguar Italian smorzare, intorpidire, ammosciare, anestetizzare German dämpfen, gefühllos machen, anästhetisieren.
ateterigàre , vrb: atetirigai, atetirigare, atitirigai Definition tènnere fritu meda, trèmere de su fritu, essire téteru de su fritu meda, ammarmurare de su fritu Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acancarronae, aggurjare, atitiglionai, cancarai, ingortigai, intetericare, inteterighedhare | ctr. caentare Sentences fiat apretau atitirighendi, aspetendi s'istadi po si callentai (F.Carta)◊ parat a su fogu sas manos atetirigadas de su fritu ◊ si atitirigat in s'ierru po su frius ◊ unu manzanu l'agateint in sas iscalinas de chéjia ateterigadu de sa bidhia e de sa morte 2. candu s'ódiu pillonat in sa menti, ananti de una creatura apatigada, s'atitirigat su coru! (R.Piras) Etymon srd. Translations French engourdir English to numb Spanish entumecer Italian aggranchire German erstarren.
ateterighedhàre , vrb: atitirighedhare Definition fàere coment'e téteru de su fritu, istare o èssere morindho de fritu Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acancarronae, aggurjare, ateterigare, ateterigonare, cancarai, illibrinire, ingortigai, intetericare, inteterighedhare | ctr. caentare Sentences in bidha si bi podet atitirighedhare candho fiocat e su nie si bi tratenet Etymon srd. Translations French engourdir English to numb Spanish aterir Italian intirizzire German erstarren.
cancarài , vrb: cancarare, cancherai, cancherare, cancheriare, chencheriai, cranculae, cranculai Definition fàere a cancarrone o intostare de su fritu; fàere dòlere meda cun ccn. iscutulada forte o faendho isfortzu, tocandho Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acancarronae, aggrancare, ateterigare, cancaritare, ingortigai, inteterighedhare / achirdinae, agiatzare, ammarmurai, astragare, belare, cascarare 1, marmurizai / aggangrenare, agghegiare Sentences su trigu cheret messadu innantis de si cancarare 2. si lu torras a tocare ti càncaro sa manu! ◊ su fritu mi est cancarendhe sas manos ◊ cudha bòcia de ortigu cranculàt su pei, tirendu! ◊ messendu a fraci crànculat su bratzu 3. itzi chi si lu giughent cua cua prite no lis canchériet sa bua nisciunu, candho su chi est cunsiderat (G.Sini)◊ no dha chencherist sa ferira! Etymon srd. Translations French rétracter, engourdir, transir English to numb Spanish entumecer, agarrotar, helar Italian rattrappire, assiderare, intirizzire German steif werden.
cancaritàre , vrb Definition fàere a cancaritu Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acancarronae, aggrancare, ateterigare, cancarai, ingortigai, inteterighedhare / achirdinae, agiatzare, ammarmurai, astragare, belare, marmurizai Etymon srd. Translations French engourdir, transir English to numb limbs Spanish entumecer, aterir Italian intirizzire, rattrappire le mèmbra German erstarren.
chirdinàre , vrb: achirdinae*, cirdinai Definition fàere chírdinu Synonyms e antonyms ateterae, incidrinai / agiatzare, ammarmurai, astragare, belare, cancarai, ghiaciai, marmurizai Translations French engourdir English to stiffen, to numb Spanish entumecerse Italian irrigidire, intirizzire German erstarren.
iformicàre , vrb: ifurmicare, informigai, informigare, infromigai Definition batire un’arremu, mescamente postu male chi no passat bene su sàmbene, de pàrrere coment’e prenu de formiga andhandho, ispirtindho Synonyms e antonyms abborticare, addormicare, addrommentire, ammartusinare, immortigare, indormicare Sentences m'infromigant is manus, si asullant is didus ◊ dhi at infromigau totu una camba, unu bratzu, sa metadi de sa faci, e su dotori no at connotu ca portàt un'itus! ◊ si tocàt e dhi pariat de portai piu in faci e fiat totu infromigau! Etymon srd. Translations French engourdir English to numb Spanish entumecerse Italian intorpidire German gefühllos machen.
ingortigài , vrb Definition nau de un'arremu postu male de no passare bene su sàmbene, fàere coment'e ortigu agiummai de no dhu pòdere mòvere, de no si dhu sentire, fàere unu pagu a dolidura e a iscrafíngiu; intostare, cancarare de su fritu Synonyms e antonyms abborticare, addormicare, ammotroxinai, iformicare, indormicare / abbadherigare, ammustèlchere, cancarai, intostai Etymon srd. Translations French engourdir English to have pins and needles Spanish entorpecer Italian aggranchire German erstarren.
inteteràre , vrb Definition fàere, essire téteru po fritu, isciustura o, nau de ccn., fintzes reberdia Synonyms e antonyms achirdinae, ateterae, incidrinai Sentences da chi mi bides intèteras sa coa e tiras calches a sa parte mia! ◊ bi at robba chi comente s'ifundhet s'intèterat ◊ titia, mi so inteterendhe de su fritu! Etymon srd. Translations French raidir, engourdir English to stiffen Spanish envarar Italian irrigidire German versteifen, sich versteifen.
intrementíre , vrb Definition coment’e dormire, nau de arremu chi, po comente istat postu male, s’informigat o abbortigat Synonyms e antonyms addrommentire, iformicare Translations French engourdir English to make torpid Spanish enturbiar Italian intormentire German gefühllos machen.
tostoràre , vrb Definition inteterare, cancarare de su fritu Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acancarronae, ateterigare, atortorare, cancarai, ingortigai, inteterighedhare, tostorichedhare Sentences no sediant a cabadhu ca su fritu los tostorabat Etymon srd. Translations French engourdir English to harden, to stiffen Spanish endurecer, envarar Italian indurire, irrigidire German verhärten.