Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

agúri , nf Definition sa timona de s'arau, sa punta chi intrat in s’ajone de su giuale / s'istampa inue in s'a. si intrat sa carícia o crabiga = incariciadroxu Synonyms e antonyms amburja, bure* Sentences chini iscít si eus a torrai lea abbrancaus a is aguris, conca a terra? Translations French age English beam (plough) Spanish cama Italian bure German Pflugsterz.

ambúrja , nf Definition sa timona de s'arau, sa chi intrat in s’ajone de su giuale Synonyms e antonyms aguri, bure / timona Translations French age English beam (plough) Spanish cama Italian bure German Pflugsterz.

anciànu , agt, nm: (an-ci-a-nu) ansianu, antzianu Definition chi o chie est intrau in tempus, chi che tenet annos meda Synonyms e antonyms béciu, mannu | ctr. giòvanu, pisedhu 2. is ansianus bolint agiudu! ◊ un'ansianu comente faeis a nci dhu trangulai a logu gasi atesu? Etymon itl. Translations French âgé English old (man) Spanish anciano, viejo Italian anziano German betagt, Alte.

anníciu , agt, nm: annicru, annígiu, annígliu, anniglu, annigru, annigu, annirgu, anniu, annixu Definition porchedhu, vitellu, cuadhu, angione o àteru pegus de calecunu annu, passau s’annu Synonyms e antonyms annigrotu, annorinedhu, tentógliu Sentences s'anníciu est in sa giota, su crapitu est a brincos, in sa pinneta apedhat su catzedhu 2. sunt pulpuzos de peta de porcu anniju pesadu a mannalitinu Scientific Terminology anall Etymon ltn. annic(u)lus Translations French animal de la ferme agé de deux ans English one years old cattle Spanish añojo Italian annìcolo German einjähriges Tier.

edàde, edàdi , nf: erari Definition su tempus de sa vida de unu, is annos chi tenet Synonyms e antonyms tempus Sentences totu su chi amus fatu in pitzinnia, como chi intrados semus in edade, nos paret oro de prima calidade! ◊ s'edade mia avantzada est aggravada de unu male puru ◊ candu femmu dèu a s'edadi tua prus de su coràgiu fut sa timoria! (Urru)◊ candho eo fia de s'edade tua no ischia cantare che a tie (Cubeddu) Etymon ltn. aetate(m) Translations French âge English age Spanish edad Italian età German Alter, Lebensalter.

fedàle, fedàli , agt, nm: avedali, etale, fetale Definition chi o chie tenet su matessi tempus, de annos, est de su matessi fedu Synonyms e antonyms avedu / cdh. fidali Sentences custos duos sunt fedales ca sunt nàschidos su matessi annu ◊ iat bitu is fedalis pigandu a su cúcuru de sa Serra ◊ cussus funt fedalis suus, mascus e féminas ◊ isse at ammoradu chin d-una fedale Etymon srd. Translations French du même âge English contemporary, same age Spanish coetáneo Italian coetàneo German gleichaltrig, Altersgenosse.

magiòre, magiòri , agt, nm: majore, majori, mazore, mezore Definition chi est prus mannu, fintzes de prus importu po calecuna cosa; persona manna, prus antziana, genia de autoridade Synonyms e antonyms | ctr. minore Idioms csn: carrela mazore = arruga maista, s'arruga prus manna de sa bidha, pruscatotu un'arruga de aintru, de mesu; majore de pardu = bàrdia de su cumonale Sentences in crésia dh'at fatu acostai a s'artari magiori ◊ a sas úndhighi bi est sa missa mazore ◊ is isposos si addorant ananti de s'artare magiore e cumènciat sa missa 2. a sos mazores usa su rispetu e cun sos cumpanzos tuos no ti brighes! Surnames and Proverbs smb: Maiore, Majore, Mayore / prb: chie dae prudhedu at a èssere trabbucadore mancu a cadhu mazore lassat de trabbucare Etymon ltn. maiore(m) Translations French plus grand, plus âgé, aîné, majeur English major, senior, the eldest, greater Spanish mayor Italian maggióre German Adj.: größer (Komp.), größte (Sup.), älter (Komp.), älteste (Sup.), bedeutendste (Sup.)

sèneche , nm, agt: sèneghe Definition chie o chi est mannu de tempus (si narat de gente, ma fintzes de animale); chi est persona de giudu, giuditziosa, atinada Synonyms e antonyms ancianu, béciu / acabadu, benatinau, sàbiu Sentences fit unu sèneche canudu chin sa berrita semper in codhu in istiu e in iberru Surnames and Proverbs smb: Seneghe Etymon ltn. senex, senece Translations French âgé English aged Spanish entrado en años Italian attempato German bejahrt.

timòna, timòne , nf, nm: timoni Definition in is araos, genia de istanga o canna de linna, longa e forte, chi andhat de sa dentale (o isteva) fintzes a su giuale inue intrat e arreschet (in s'ajone) po pòdere tirare s'arau; (sèmpere nm.), in is naves a parte de pupa, petzu de linna ladu postu a manera de dhu pòdere mòvere po ghiare su bastimentu: sa giae de su t., inue si aferrat su t. po dhu mòvere / inciariciadroxu = s'istampu inue in sa timona s'intrat sa carícia o crabiga po arrèschere in s'ajone Synonyms e antonyms aguri, amburja, bure 2. at deretau su timone de sa nave a sa Sardigna Etymon ltn. *timone(m) Translations French age, gouvernail English rudder Spanish timón Italian timóne German Pflugbaum, Ruder.