Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abballài , vrb Definitzione fàere a ballas s'orrobba, su fenu Sinònimos e contràrios abballonare, imballai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu emballer Ingresu to pack Ispagnolu embalar Italianu imballare Tedescu in Ballen pressen.

afíere , vrb Definitzione aferrare e istrínghere, pigare o pònnere cosa cun fortza meda, chi no fatzat giogu, chi no si potzat mòvere, serrare o acapiare faendho fortza, pònnere cosa meda in pagu logu, incracare a forte / ind. pres.: 1ˆ p. pl. afimus [afiimus], 2ˆ p. pl. afides [afiides]; ger. afindhe [afiindhe]; ind. imp.: 1ˆ p. sing. afiaia, 1ˆ p. pl. afiaimus; pps. afissu Sinònimos e contràrios acoltziare, afissare, aggafiare, astrínghere, ispremiare, supressai / bídere | ctr. illascare Maneras de nàrrere csn: afíere su punzu, sa manu, sos pódhighes, unu nodu, sos ogros = serrare sa manu forte, fàghere unu nodu chi no s'isorbat, serrare sos ogros cun fortza; cantu afiet ogru = totugantu su chi si arrennescit a biri; a. su punzu (nau de cumportamentu)= èssiri susuncus, donai pagu; a. sas orixas = allutai is origas, fai atentzioni bèni; a. s'oxu a unu puntu, a unu logu = abbaidare a fissu, bene, a unu logu Frases s'àinu candho móssigat afiet e no lassat fintzas chi no tocat sas dentes apare ◊ sa fasche de sa linna tocat a l'afíere ca sinono si che irfaghet ◊ sas vites cherent afissas ◊ no mi afias sa manu ca mi est dolindhe! 2. sas ampullas cherent afissas ca leant tropu logu si sunt atesu de pare 3. cantu afiet ogru largu e rassu, atesu atesu, totu li at mustradu nendhe: Abbà, custu est totugantu meu! 4. sos ricos su punzu l'afient prus de sos pòveros Ètimu ltn. affigere Tradutziones Frantzesu serrer Ingresu to tighten Ispagnolu apretar, hacinar Italianu strìngere, pressare Tedescu pressen.

ammustài , vrb: ammustare Definitzione catzigare, istrecare o mòlere s’àghina po fàere su mustu; aciúnghere mustu; piscare sa binatza a istrégiu (cofa) po che lassare iscolare su mustu innanti de dha prentzare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouler le raisin Ingresu to press grapes Ispagnolu pisar la uva Italianu pigiare l'uva Tedescu die Trauben pressen.

atipriàre , vrb: atripiare, atropiare, atrupiare Definitzione catzigare o istrecare e múrghere su súciu de calecuna cosa; istrínghere, múrghere is trastos, s’orrobba samunada, po che dhis bogare s’abba Sinònimos e contràrios tilpiare* / intortijare, tortojare / irfrutuare Frases a sa malàida l'at atrupiadu sa tita e de matéria ndh'at pienadu una tatza ◊ atropiaiat cun sas manos suas sa ua sèbera pro fàghere su binu de sa Missa ◊ unu tempus sa ua l'atropiaiant a pes Tradutziones Frantzesu presser Ingresu to squeeze Ispagnolu exprimir Italianu sprèmere, strizzare Tedescu pressen, auswringen.

iscarchiàre, iscarchinàre , vrb: iscarcinae, scarcinai Definitzione catzigare, cracare cun is peis po pistare sa cosa; fintzes istribitare, acropare is peis a terra lestros po protesta, fàere su rebbellu Sinònimos e contràrios acacigai, acarcangiai, iscarchedhare Frases at cumintzatu a iscarchiare fachenne un'ispétzia de ballu supra de su sacu de s'àchina in su lacu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouler, appuyer Ingresu to crush Ispagnolu pisar Italianu pigiare, gualcare Tedescu pressen, walken.

istibbíre , vrb: stibbiri Definitzione istichire, pònnere cosa o gente a meda, a cracu, aintru de logu faendhondhe càbere cantu prus Sinònimos e contràrios indibbiri, stibbai* 2. su mundhu est istibbiu de traitoris de dogna arratza e manera (A.Cannas) Tradutziones Frantzesu entasser Ingresu to cram, to press Ispagnolu abarrotar Italianu pigiare, stipare Tedescu pressen.

maghinàda , nf Definitzione su maghinare; unu tanti de olia de mòlere in d-una borta (unos chentu chilos segundhu su logu) Sinònimos e contràrios mobinada / mólia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mouture Ingresu grinding, quantity ground Ispagnolu molienda Italianu macinata Tedescu Mahlen, Pressen.

prenciài , vrb: prensai, prensare, prentzai, prentzare Definitzione incracare a prentza Sinònimos e contràrios imprentzai, supressare Frases sa benàcia depit èssi prenciara po ndi bogai totu su binu ◊ teniat sa prensa e binzateris meda che leaiant sa binata pro la prensare Ètimu spn. prensar Tradutziones Frantzesu presser, pressurer, comprimer Ingresu to squeeze, to crush Ispagnolu prensar Italianu torchiare, comprìmere, pressare, pigiare Tedescu pressen.

supressadúra , nf Definitzione su supressare, ma fintzes sa cosa essia prentzandho Sinònimos e contràrios intorinadura, prentzadura, supressonzu 2. pro supressadura de murta - pro fàghere su trémulu - si cheret nàrrere su sutzu chi essit supressendhe sa murta posta in ispíritu nessi baranta dies ◊ onzi annu sa supressadura e totu su binu unu pagu ispuntu los faghiat a filuverru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pressurage Ingresu pressing Ispagnolu prensado Italianu torchiatura Tedescu Pressen.

supressài, supressàre , vrb Definitzione incracare a supressa, incracare a forte Sinònimos e contràrios imprentzai, prenciai Frases prantat, marrat, binnennat, issarmentat, càticat e supressat, iscuponat e ponet su mustu in cantina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu presser Ingresu to press Ispagnolu prensar Italianu torchiare Tedescu pressen.

«« Torra a chircare