acarcangiài , vrb: acracangiai Definitzione
coment'e calare su cracàngiu apitzu de sa cosa po dha pistare, istrecare, fintzes in su sensu de istare faendho male a s'àteru
Sinònimos e contràrios
abbaticare,
acacigai,
apatigai,
apeutare,
cubbire,
incalcare,
iscarcanzare
Frases
chi nisciunus acracangit sa fossa aundi dhui at una cruxi prantada!
2.
custu bisu malu s'acracàngiat su coru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
piétiner,
oppresser
Ingresu
to tread heavily on
Ispagnolu
pisar,
pisotear
Italianu
calpestare,
opprìmere
Tedescu
zertreten,
erdrücken.
ammustài , vrb: ammustare Definitzione
catzigare, istrecare o mòlere s’àghina po fàere su mustu; aciúnghere mustu; piscare sa binatza a istrégiu (cofa) po che lassare iscolare su mustu innanti de dha prentzare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fouler le raisin
Ingresu
to press grapes
Ispagnolu
pisar la uva
Italianu
pigiare l'uva
Tedescu
die Trauben pressen.
cacigài , vrb: acacigai,
caltzigai,
carcigai,
carcigare,
caticare,
catigare,
catziare 1,
catzigae,
catzigare Definitzione
pistare, istrecare sa cosa passandhochedhi apitzu, cracare cun is peis, pònnere is peis apitzu; fàere male, isfrutare a unu
Sinònimos e contràrios
abbaticare,
acarcangiai,
addongare,
apatigai,
apetillai,
apeutare,
incalcare,
iscarcanzare,
ischitzare,
istraitzare
Maneras de nàrrere
csn:
a cantu podet caticare ocru = a cantu podet afíere ogru, bídere atesu, meda; tènnere su chelu a bíere e sa terra a catigare = póveru chentza nudha, a s'úrtimu etzessu
Frases
is giorronadas suas fiant a binnennare, catziare àniga, mirare cupones, prentzare binatza (R.Sardella)◊ tantu ca abba e ludu gei ndhe càtzigas cantu ndhe at catzigadu babbu meu!…
2.
fintzas sa frommígula, si la càtigant, si girat
3.
fit diventada manna a cantu podiat caticare ocru
Ètimu
ltn.
coactare
Tradutziones
Frantzesu
fouler,
piétiner
Ingresu
to trample on
Ispagnolu
pisar
Italianu
calpestare
Tedescu
zertreten.
calcài , vrb: acracai,
calcare,
carcai,
carcare,
cracai,
cracare 1,
cascare 2 Definitzione
ispínghere de pitzu a bàsciu, fàere pesu de pitzu, mescamente cun is peis; atripare, cúrrere aifatu a ccn. po iscúdere, mossigare e àteru, fintzes iscrocorigare, bociare in iscola
Sinònimos e contràrios
abbarrigare,
abbaticare,
catigare,
incalcare,
ischitzare
/
corpare,
fichire,
istriulare,
perseghire
/
iscorcorigare
Maneras de nàrrere
csn:
cracai s'àxina = catigare sa ua a fàghere binu; cracai orbaci = iscarchiare; giogai a cracai = a su tene tene, a tènnere; cracare a boghes = abboghinare, itzerriai
Frases
Turcus e Morus, che frumi calau, a cuadhu si ghetant, a isproni cracau! ◊ fut cun sa berrita cracada in faci ◊ custu est piriciou cracau me in domu ◊ no fait mancu a papai ambuàcia comenti festus una borta… chi dhus crachint in pràcia, dhus crachint! ◊ gei ndi portat de cambas po cracai, cussu curridori!…
2.
chi benit s'esatori, cracadhi ferru! ◊ de diora meda est chi ti nci as cracau in cropus cussa fita manna de civraxu!…◊ crachissinci su didu in buca fintzas a sa gannarotza, ca gei dhi fait efetu!
3.
a su gatixedhu, candu bandat a sui, sa mama dhu cracat, ca est istitendidhu ◊ tocat a cracai a perda sa craba, chi si nche istésiat ◊ lah ca ti cracat su sintzu, ca dhoi nd'at meda! ◊ dhoi apu agatau animalis in bíngia e dhus apu cracaus
4.
is duus sirbonis ant cracau a si mossiai s'unu cun s'atru
5.
cracat a boghes e artzat is manos a chelu: iat bintu su pannu!
Ètimu
ltn.
calcare
Tradutziones
Frantzesu
fouler,
tasser
Ingresu
to press
Ispagnolu
pisar
Italianu
calcare,
pigiare
Tedescu
treten.
iscarchiàre, iscarchinàre , vrb: iscarcinae,
scarcinai Definitzione
catzigare, cracare cun is peis po pistare sa cosa; fintzes istribitare, acropare is peis a terra lestros po protesta, fàere su rebbellu
Sinònimos e contràrios
acacigai,
acarcangiai,
iscarchedhare
Frases
at cumintzatu a iscarchiare fachenne un'ispétzia de ballu supra de su sacu de s'àchina in su lacu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fouler,
appuyer
Ingresu
to crush
Ispagnolu
pisar
Italianu
pigiare,
gualcare
Tedescu
pressen,
walken.