crúciu , agt: cultu 1, cúrciu, cursu 1, crutzu, curtu 1, curtzu, cussu 1 Definitzione nau de sa longària de calecuna cosa, chi no est meda, o no est cantu serbit / min. curtzitu, curtzurinu Sinònimos e contràrios | ctr. amplosu, lalgu, longu Maneras de nàrrere csn: avb. acurtzu = faedhendhe de tempus, a presse, faedhendhe de logu, chi no est atesu, de manera (de acapiai), chi no si potat istesiare; de curtzu = de acanta, de logu acanta; segai a curtzu, fàere a torra in curtzu = andhare a rugadura faghindhe caminu; truncare in cúrciu, segare in curtzu unu chistionu, un'arrejonu = essiresindhe cun pagas peràulas, chentza chircare donzi piessignu a puntinu Frases sos pantalones a su pitzinnu, comente est créschidu, ocannu li sunt curtzos de cambutzu ◊ est un'acu cursa ◊ a nosu, is mamas nostas, si teniant amindadas e a funi cursa puru! ◊ custu cunzadu pro bama manna est logu curtzu ◊ oriji longu, vidale, oriji curtu, vida curta ◊ is bràcius mius funt crúcius 2. acapiadhu prus a crutzu, su cuadhu! 3. benit zente de zona de curtzu Sambenados e Provèrbios smb: Cursu, Curtu, Curzeddu, Curzu / prb: a cuadhu papadori funi curtza Ètimu ltn. *curtius Tradutziones Frantzesu court Ingresu short Ispagnolu corto Italianu córto, angusto Tedescu kurz, eng.
cumpendiài, cumpendiàre , vrb Definitzione nàrrere o iscríere una chistione in pagos foedhos, cricandho solu is cosas prus de importu e lassandho is àteras Sinònimos e contràrios arresumi, arresuminai Tradutziones Frantzesu résumer Ingresu abridge Ispagnolu compendiar Italianu compendiare Tedescu kurz darstellen.
curtzarínu , agt: curtzurinu Definitzione min. de curtzu, chi est unu pagu curtzu Sinònimos e contràrios cultighedhu, cultzitu, cursiciolu | ctr. longhitu Frases s'at postu cartzones curtzarinos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu un peu court Ingresu a little short Ispagnolu cortito Italianu un po' córto Tedescu etwas kurz.
insàra, insàras, insàsa , avb, cng: intzaras, issara, issaras Definitzione como pag'ora; comogomo, issarighedha, tandhodandho; a su tempus, in cussu mamentu; ca est (fut) deasi ndhe benit (ndh'est beniu) chi… Sinònimos e contràrios assora, cuschindhe, inciandus, tandho | ctr. commo Maneras de nàrrere csn: issara, insara insara = pagu in s'ora, apenas un'iscutighedha innanti, comogomo; de insaras a immoi = de tandho a como; de insaras a innantis = de tandho in pustis Frases biendi is ogus tuus disigiamu de morri intzaras ◊ li conto una cosa chi mi est sutzessa issara andhendhe a s'abba ◊ su sole ch'est faladu da'insara in sos saltos ispanos de ponente (S.Casu)◊ ti repito su chi apo nadu issara: chi ses faltzu già si bidet a sa chinna! ◊ si emu pentzau insaras, de custas penas no nd'emu bistu mai! ◊ no ti l'apo a fàghere prus sa proposta de issara 2. tiu tou fit inoghe issara: fia pessendhe chi aizis fatu a paris! 3. ojos de bellesa rara, niedhos, castanzos, vàrios, cun milli modos contràrios ferint e curant insara ◊ chi ndi tenis meda, intzaras donamindi! Ètimu ltn. ipsa hora Tradutziones Frantzesu à ce moment -là, naguère Ingresu just now Ispagnolu entonces Italianu allóra, testé Tedescu da, kurz zuvor.
sichissíchi , avb: sighisighi Definitzione chi benit luego aifatu, apustis, a pagu tretu, a pagu tempus / èssere s., a s. = a su tene tene, apunt’a lu sighire, a lu tènnere (fintzes genia de giogu, po aciapare) Frases fit una fera de ómine bandhidendhe a sighisighi cun sos carabbineris Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ensuite, après Ingresu next to, just later Ispagnolu inmediatamente después Italianu apprèsso, sùbito dópo Tedescu darauf, kurz nachher.