Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

búldu , agt, nm: burdu Definitzione si narat de gente candho unu est fígiu de àteru babbu, fatu a sa fancedhina, o chi no si connoschet chie est su babbu; si narat de is erbas chi assimbígiant a is erbas bonas a papare ma chi creschent a solas in campu; nau de is muros, chi funt fatos a pedra chentza impastu, a muru sicu / perda burda = foedhandho de pedra metallífera, chi no portat metallu, itl stèrile Sinònimos e contràrios burdiscu / agreste, arrui 2, aurdu, eremidu, faràstigu, gurdu | ctr. legítimu / masedu Maneras de nàrrere csn: sonu b. = sonu surdu, de campana iscannia; fizu fatu a burdinu = burdiscu, fatu a sa fancedhina Frases maigantas ndhe amus bidu cun su burditu a pala pianghendhe s'insoro sorte mala ◊ cussa fémina at fatu su burdu: s'ómine l'aiat ingannada ◊ si fatzu unu burdu sendi bagaria at a èssi destinu chi depia passai! 2. làtia burda ◊ ant serradu su cunzadu a muru burdu 3. sas campanas tinniant burdas marusini istonadu Ètimu ltn. burdus Tradutziones Frantzesu illégitime, bâtard, sauvage Ingresu illegitimate, bastard, wild Ispagnolu ilegítimo, bastardo, silvestre Italianu spùrio, bastardo, selvàtico Tedescu unehelich, Bastard wild, Wilde.

cicóina , nf: cicória, gicória, tzicória* Definitzione genia de erba unu pagu marigosa, de tantas calidades arestes e prantadas apostadamente, bona a insalada crua e cota Terminologia iscientìfica rbz, rbzc Tradutziones Frantzesu chicorée Ingresu chicory Ispagnolu achicoria Italianu cicòria Tedescu wilde Zichorie.

cudúdha , nf Definitzione una calidade de cicória areste, bona de papare (sa chima) Sinònimos e contràrios chimedha, cugúdula, mammaluca 1, pabantzolu, sirubabantzolu Terminologia iscientìfica rba, Hyoseris radiata Tradutziones Frantzesu hyoséride rayonnante Ingresu wild chicory Ispagnolu estrella Italianu trinciatèlla Tedescu wilde Zichorie.

duruddúru 1 , nm Definitzione pisu de coloru, de cuadhu 2. est amargu chei su durudduru Terminologia iscientìfica rba, Vicia benghalensis Tradutziones Frantzesu vesce sauvage Ingresu kind of vetch Ispagnolu arveja roja, veza púrpura Italianu véccia selvàtica Tedescu eine wilde Wicke.

lànsana, lànsara , nf: làntzana, làscina, lassa, làssana Definitzione est una genia de càule areste, coment'e ambulartza, ma faet prus isvilupu, a fògias prus mannas, e no s'ingollet po papare Sinònimos e contràrios àntzala, cabiscu, caulina, chimedha, masaocu, pirisca Frases in sa luzana cana bi faghet meda sa làscina Terminologia iscientìfica rba, Moricandia arvensis Ètimu ltn. lapsana Tradutziones Frantzesu moutarde sauvage (sénevé) Ingresu mustard Ispagnolu collejón Italianu sènape selvàtica Tedescu wilde Senf.

màrmara , nf Definitzione genia de erba a fògias ladas largas, bona fintzes po cura Sinònimos e contràrios mafra*, marmarutza, nabredha, naibutza, narba, palmutza Frases at fatu unu papinu de marmaredha e sèmene de linu, pro su dolore de mata ◊ decotu de abba de màrmara Terminologia iscientìfica rbc, Malva sylvestris Tradutziones Frantzesu mauve Ingresu mallow Ispagnolu malva Italianu malva selvàtica Tedescu Wilde Malve.

nabrèdha , nf: nabrighedha, narbedha, narbighedha, navrighedha, nerbaghedha, nerbedha Definitzione genias de erba a fògias ladas largas, bonas fintzes po cura, in su frore sèberant coment'e unu butonedhu bonu a papare chi narant panemundhu, paneoro, panecau, panedha Sinònimos e contràrios mafra, màrmara, marmarutza, narba, narbutza, palmutza Frases sa narbedha a impacus fait a dha pònniri a is guronis ca dhus fait isciopai, ndi essit sa matéria e sanant Terminologia iscientìfica rbc, Malva parviflora, M. sylvestris Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mauve sauvage Ingresu mallow Ispagnolu malvilla menor, malva Italianu malvina, malva selvàtica Tedescu Malve, wilde Malve.

palmútza , nf: parmúgia, parmutza, prammutza Definitzione genias de erba a fògias ladas largas tundhatzas, bonas fintzes po cura, faent una genia de butonedhu bonu a papare chi narant panemundhu, paneoro, panedha / abba de p. = decotu de prammutza Sinònimos e contràrios mafra, màrmara, marmarutza, nabredha, narbutza, narba, parmaredha / cdh. palmúcia Terminologia iscientìfica rbc, Malva parviflora, M. sylvestris Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mauve sauvage Ingresu mallow Ispagnolu malvilla, malva Italianu malvina, malva selvàtica Tedescu wilde Malve.

tzicória , nf: cicóina, gicória Definitzione genia de erba unu pagu marigosa, de tantas calidades arestes e prantadas, bona a insalada crua e cota Frases sa tzicória, rica de vitaminas e sales minerales, faet pissiare, andhare de corpus, faet bene a sas maladias de su fígadu, a sa diabbeta, faet calare sa glicemia Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu chicorée Ingresu succory Ispagnolu achicoria Italianu cicòria Tedescu wilde Zichorie.