cosseguéntzia , nf: cusseguéntzia Definitzione su chi ndhe benit o ndhe dipendhet de calecuna cosa o fatu / faedhare de cosseguéntzia = chistionai de cosas importantis Tradutziones Frantzesu conséquence Ingresu consequence Ispagnolu consecuencia Italianu conseguènza Tedescu Folge.
fígiu , nm: fígliu, fiju, fílgiu, fillu, fitzu, fixu, fizu Definitzione su fedu, sa criadura, su fiadu nou chi naschit de una mama e de unu babbu, siat mascu o fémina (e po cussu a bortas si precisat: fillu mascu, fintzas fiza fémina); css. cosa chi naschit o dipendhet de un'àtera (fintzes pillonàciu, prantonedhu nou)/ min. fizedhu, fizichedhu; segundhu sa dotrina cristiana, su Fizu est sa de duas Personas de sa Divinade, su Cristos Sinònimos e contràrios cdh. fidhu Maneras de nàrrere csn: isetare unu fizu = (nau de fémina) èssere príngia; fàghere a fizu bonu = fai a bonu; fizu solu = fillu chi no tenit àterus fradis e ni sorris; fillu nàsciu a pisu = fizu de fémina baghiana; fillus nàscius totus a una brenti, fígios de loba = cróbinos; fillu de sa pudha bianca = unu chi benit parpadu, chi li faghent semper sa parte, privilleziadu; fizu de ànima, fixu de faci = pisedhu anzenu chi si leat coment'e fizu, a fizu etotu; fizu de tita = chi suet o at sutu de àtera mama; èssere a fizu bonu = a figionu, bene, benichedhu, itl. discretaménte; fàchere ccn. cosa a fizu vonu = a meda, a cusséssia, a piaghere Frases serra s'enna, fígiu bonu! ◊ ascurta tui, fillu de arrempóriu de genti forti! ◊ a tènnere unu fizu solu est che a èssere a un'ogru: un'ifrunzitada… pérdida sa vista! ◊ ca est fillu solu dh'iat a pràxiri unu fradi ◊ seu andendi a cicai a fillu miu ◊ tue annas e torras, fiju meu! ◊ su fixu de Antonicu est torrau custu citzu! 2. e chie est, isse, su fizu de sa pudha bianca, chi no faghet nudha?! 3. cust'erba si ch'est sicada ma at bogadu unu muntone de fizos 4. su nugoresu lu favedho a fizu vonu ◊ eris sero cussos ant pesadu abbolotu e si ndh’ant dau una passada a fizu vonu, vae e chirca pruite! Sambenados e Provèrbios prb: pro èssere fizu de re, menzus fizu de sa fortuna ◊ fillus de pesai, ferru de matziai ◊ fizu de batu sórighe tenet ◊ pecau de babbu dhu prangit su fillu Terminologia iscientìfica ptl Ètimu ltn. filius Tradutziones Frantzesu fils Ingresu son Ispagnolu hijo Italianu fíglio Tedescu Kind, Folge.
rebbàtida , nf Definitzione su sonu comente torrat agoa; fintzes s'efetu de ccn. cosa (es. cropu), su chi ndhe benit de una cosa o fatu Sinònimos e contràrios abbóvidu, arretumbu, torrabboxi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu répercussion Ingresu repercussion Ispagnolu repercusión Italianu ripercussióne Tedescu Widerhall, Folge.
sía 2 , nf: tia 3 Definitzione orrugu de linna po trebballare còrgios, fintzes mannu nodosu a fuste o, pitichedhu, de pònnere a camu; bículu de linna isperrau chi serbit a fàere iscartedhas; una genia de síngia chi abbarrat de comente passat calecuna cosa, fintzes sa scrima o bia de conca a ispartzire is pilos petenaos, e filera de cosas postas s'una aifatu de s'àtera Sinònimos e contràrios acamu / fuste / bia / filera 2. sa sia de sa paza, sa sia de sa roda 3. eus nau una sia de frastimus a un'aèreu militari ◊ Prisucedhu naràt "pis…, pis…, pis…" e abarrau est unu mesi fendi sempri sa própiu sia Sambenados e Provèrbios smb: Sias Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu séquence Ingresu sequence Ispagnolu secuencia Italianu sequènza Tedescu Folge.