allutinài , vrb Sinònimos e contràrios abbiare, allutae Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu raviver Ingresu to give life Ispagnolu avivar, animar Italianu rèndere vivo Tedescu lebendig machen.

bíbu , agt, nm: biu, bivu 1, viu Definitzione chi o chie bivet, chi o chie est in vida, bivindho, chi no est mortu Sinònimos e contràrios | ctr. moltu Maneras de nàrrere csn: bibu bibu, biu biu = friscu meda, apenas collidu, apenas batidu, apenas piscadu (segundhu ite est); carcina bia = chentza imbartzada; mari biu = mare ue bi at abba russa; petza, carre bia = in fundhu, suta de su pizu de fora de sa pedhe; perda bia = pedra tosta; sonare a "Bibu est Deus!" = sonare sas allegrias; èssere a bibos mori = a su moristuda; no… ànima bia = nemus, própiu nisciunus; a biu = candu unu est biu, sendi biu Frases est Pasca: sas campanas sunt sonandhe a "Bibu est Deus!"◊ sas pedhes friscas las bidias istriscendhe pariant bias ◊ a ingunis no nci apu a torrai ni a biu e ni a mortu! 2. a timire si depent timire sos bios, no sos mortos ◊ como chircant de torrare a bivos sos mortos 3. sas làmpanas de s'artare fint a bibos mori ◊ fintzas in mari biu su pisci est atossigau ◊ no ndhe apo nadu cun ànima bia Ètimu ltn. vivus Tradutziones Frantzesu vivant Ingresu live, living Ispagnolu vivo Italianu vivo, vivènte Tedescu lebend, Lebende.

càrre , nf: carri Definitzione sa petza bia de una carena, sa carena etotu; (mescamente su pl.) sa carena nuda e mescamente sa natura Maneras de nàrrere csn: c. morta = pizighedhu de carre chi che andhat dae sa pedhe; c. bia = sa carre apenas coladu su pizu prus subra de sa pedhe, sa chi dolet de prus; c. bona = sa carre noa chi creschet in sas segadas; carregarre = atacadu, própiu tochendhe sa carre; èssere c. e úngia = èssere parentes custrintos, amigos meda; èssere c. agnanta = leados pagu in cunsideru, che cosa anzena, nadu de parentes de intradura; èssiri de c. fini = zúghere carràdigu delicadu; èssiri in carri allena = nadu de fémina, èssere ràida; carri chérvinu (nau de su cuadhu) = chi no ingrassat; a carre = nadu de bestimenta, tochendhe sa carre, chentza àteru pizu suta Frases in sa carre intendhia sas punturas ◊ si ponit sa camisa po no abarrai cun sa carri in campu ◊ is carris liagadas dhi pendiant de is bratzus abbruxaus ◊ unu pantàsima no giughet carre e ossos comente giuto deo ◊ deasi s'aciugnat custa carre, comente s'aciugnet custu filu! 2. iast a ammostai is carris a is àturus? ◊ de sa carri tua ses tui sa meri: difatis po medas obertu as butega! 3. sas muzeres pro medas connadas e connados sunt carre agnanta! Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. carne(m) Tradutziones Frantzesu chair Ingresu flesh Ispagnolu carne Italianu carne in quanto tessuto vivo, sensìbile Tedescu Fleisch.

«« Torra a chircare