acalamàu , pps, agt: acaramau Definitzione de acalamai; chi no istat prantau, chentza fortza, fintzes chi at pérdiu unu pagu de presumu Sinònimos e contràrios agliugliau, aggrogomau, allacanadu, allissiadu, allizadu, ammustiau, caugau, mústiu 2, pribissiu | ctr. chíbbalu, crispu Tradutziones Frantzesu flasque Ingresu flabby Ispagnolu flojo Italianu flòscio Tedescu verwelkt, schlaff.
flúsciu , agt: frósciu, frúsciu 3 Definitzione nau mescamente de erba, chi est coment'e sicandhosi, cédia, igragalada, pagu tètera (ma si narat fintzes de persona, mascuvémina)/ terra frúscia = de bonu farigu, isorta Sinònimos e contràrios fiacu, lentu, lenu, modhe | ctr. chíbbalu, crispu, téteru 2. s'angionedha, candu m'intendit ghetendi burrúsciu, issa totu frúsciu acanta mi benit (R.Murgia Pani) Tradutziones Frantzesu flasque, mou Ingresu flabby Ispagnolu flojo Italianu flòscio Tedescu schlaff.
lénu , agt Definitzione nau de fune o cosas deasi, chi no est bene tirada; nau de cosas de bufare, chi portant pagu àrculu; nau de sa manera de fàere o de nàrrere, chi si dhue ponet pagu fortza, pagu presse (nau de boghe, unu pagu bàscia, coment'e trista) Sinònimos e contràrios abbàmbiu, brandhu, flúsciu, lentu | ctr. afissu, crispu, istrintu, tiradu / gàrrigu, folte Maneras de nàrrere csn: a lenu a lenu = abbellu abbellu; faedhare a lenu, a sa lena = a sa séria, chentza cúrrere, a su pasa pasa, chentza presse, nendhe sas peràulas chi s'intendhant bene; dàrendhe una crispa una lena = una borta dare su cuntentu e un'àtera pretènnere carchi cosa, dare unu bàntidu e una briga, lassare andhare carchi cosa e pretènnerendhe un'àtera; frades lenos = su sonnu; trídicu lenu = bíciu, aurtidu, anneuladu Frases daghi s'imbustu ti at postu seju no ti dat impestu, lu portes istrintu o lenu (P.Pisurzi)◊ sas abbas lenas de abrile e maju ant batidu su sebe a cumprimentu (S.Murgia Niola) 2. custu est binu lenu, cosa de féminas! 3. de sos ammentos lenos ndhe lis benit bisonzos de atarzu! ◊ s'intendhet lena lena una boghe pibiosa ◊ canto, ma su coro est tristu e sa boghe at a èssere lena ◊ Malocu, in Macumere ses mancante ca mi pares cantendhe lenu lenu! (M.Murenu)◊ crabas, arveghes, bacas a s'aviu giughent bentre lena ◊ lenu che su sonnu lis fit intratu in su contu ◊ prite, nara, consumindhe ti ses a frebba lena? ◊ is arrius iscurriant lenus lenus ◊ est faghindhe abbighedha lena 4. a lenu a lenu finas sos birgonzosos sigheint abberzendhe prima un'oju e pustis s'àteru puru abbaidendhe pitzocas ◊ faghimus una bella arrejonada a sa lena ◊ ant postu su corjolu de s'arantzu in sa cassarola ghetandhe mele e muricandhe a lenu a lenu Ètimu ltn. *lenus po lenis Tradutziones Frantzesu flasque, mou, faible Ingresu weak, flaccid Ispagnolu flojo, débil Italianu flòscio, fiacco, débole, sommésso Tedescu schlaff, schwach.
sciàgu , agt Definitzione nau de cosa acapiada o de acapióngiu, chi est largu, lentu, lascu: si narat fintzes de bestimentu, de trastu fatu in partes chi depent istare istrintas; nau de partes de sa carena (músculos), chi ant pérdiu sa capacidade de istare in tira, de fàere fortza, de istrínghere; nau de cosa posta, chi no est firma, chi est a su move move, pagu segura, in tàntaris; nau de persona, chi est isfacia, pedit tropu Sinònimos e contràrios abbàmbiu, làschiu, lenu / amplu, lalgu | ctr. afissu, sizidu / segretu Maneras de nàrrere csn: èssiri culu s., s. in su fuedhai = culivala, lendharzu, chi contat totu, chi no muntenet segretu, pidànciu; simingioni s. = chi che li essit su late, chi no muntenet afissu; buca sciaga = buca manna, abberta meda; tènniri a ccn. a frenu sciagu = a su chi bollit fai, chentza disciplina Frases chi no camminais in pinta, labai, dèu abarru pagu a istringi su crobu sciagu! (G.Cadeddu)◊ su carretonedhu portat is arrodas totu sciagas ◊ immoi ca seu làngiu portu s'anedhu sciagu 2. su bistiri chi ti apu fatu gei est sciagu: ti dhoi baghillas bèni ◊ is carradas de linna isbuidas in s'istadi funt sciagas po s'asciutori ◊ custus botinus funt sciagus Tradutziones Frantzesu relâché Ingresu loosened Ispagnolu flojo Italianu allentato, atònico, flòscio Tedescu gelockert.