Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

friài , vrb: friare, fricare, frigai, frigare Definitzione passare calecuna cosa tocandho in pitzu de un'àtera unu pagu a forte siat po pigare (limpiare, samunare), o pònnere, o fintzes po aconciare un’arremu; fàere freaduras, malandras, a su friga friga cun calecuna cosa; cullonare, pigare a ingannu / ger. friendi Sinònimos e contràrios afrigongiai, carasiai, cariare, ifricatzare, scrovinai, sfrigongiai / lúngiri / acostanare, agliagai, frazare, inghetare, iscaldire, ispitulare, malandrare Maneras de nàrrere csn: avb. friga friga = acurtzu meda, azummai tochendhe, tochendhe própiu; èssere friga friga = istare sempre tochendhe a un'àteru acurtziendhesili; andhare friga friga = a sachedhadura, coment'e frighendhe; zúghere a unu friga friga = tene tene, acurtzu meda curríndheli fatu pro lu tènnere; frigai s'arrobba = samunare; frigai bèni sa mardi a unu = dàreli unu dispiaghere mannu; frigare su late = acragare, pònnere su cragu a su late; frigare murta, lestincu = arregòllere murta, lestincu Frases s'isterzu cheret bene frigadu pro che li catzare sa cosa atacada ◊ seu andada a frúmini a frigai s'arrobba ◊ in sa pedhe malàida si at frigadu sa pumada ◊ de sa cuntentesa chi teniat fit sempre frighèndhesi sas manos ◊ s'arromana chi frigu parit unu ghetau… ◊ po sa cura de su léndhine si poniat mele in d-unu tzapulledhu e si frigàt fintzes a che dh'arrasigare 2. custa cintura mi est friendi su tzugu 3. non mi frigais prus: no aspetu a nisciunus! ◊ male, un'ómine abbistu che lodhe no fit tantu fàtzile a lu frigare! Sambenados e Provèrbios smb: Frigau / prb: cuadhu friau sa sedha timit Ètimu ltn. fricare Tradutziones Frantzesu frotter, froisser, enduire Ingresu to rub, to spread Ispagnolu frotar, untar, engañar Italianu fregare, sfregare, strofinare, stropicciare, spalmare Tedescu reiben, streichen.

lúngi , vrb: lúngiri Definitzione frigare mescamente ógiu o àteru a calecuna cosa in pitzu / pps. lúngiu, luntu; lungi s'arroda = fàere arregalos po ammodhiare a ccn. Sinònimos e contràrios friai, ludai, úngere Frases aporrimidha una fita de lardu ca mi dhu lúngiu asuba de su pani arridau! ◊ mi at lúngiu is ogus cun d-unu pagu de ludu, mi seu isciacuau e non seu prus itzurpu! ◊ Scuetu ispronat a Cuadhedhu, dhu fait sudai bèni e si lungit de sudori ◊ is sebadas si lungint cun su meli ◊ seu lungendu is botas po dhas alluxentai ◊ tui ses bella isceti a ti lungi is murrus e is ungas! (T.Putzu) Tradutziones Frantzesu étendre, étartiner, enduire Ingresu to spread Ispagnolu untar Italianu spalmare Tedescu streichen, schmieren.

úngere , vrb: únghere, úngiri Definitzione frigare ógiu, ogiuseu, pumada o àteru deasi po fàere sa cosa prus lisa o po meighina; in cobertantza, giare arregalos po indrúchere a unu a fàere praxeres, acotzos / pps. untu Sinònimos e contràrios aoxae, linire, untai, untinare, utzare Frases fatesint únghere sa nave po èssere prus lestra ◊ is arrodas tzichírriant in is butus sentza de úngiri ◊ li unghiat in su dossu s'unghentu de sas brusiaduras ◊ si unghet sa sartània cun ozu e si ponet s'impastu ◊ sanànt medas malàidus ungendidhus cun s'ollu 2. is impiegaus si non funt untus a prexeri intzoru no ti ndi faint de pràticas! Ètimu ltn. ungere Tradutziones Frantzesu graisser, huiler Ingresu to grease Ispagnolu engrasar, untar Italianu ùngere, lubrificare Tedescu salben, einfetten.

untài, untàre , vrb Definitzione frigare ógiu, lardu o àteru de grassu a calecuna cosa Sinònimos e contràrios úngere, untinare Frases at untau su pane chin lardu ◊ s'ollu santu dh'untat s'Obispu in su fronti a is chi faint sa cunfirmatzioni Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu huiler, graisser Ingresu to oil Ispagnolu untar Italianu ùngere Tedescu einfetten.

«« Torra a chircare