Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
abbródhiu , nm Definitzione
ammurrionadura, su s'intristare primmaos po calecuna ofesa o cosa chi no est pràchia
Sinònimos e contràrios
annógiu,
atrafudhu,
bischiza,
bústica,
corcone,
istrugnu,
labbrione,
pussàgiu
| ctr.
cuntentesa
Frases
li fit bénniu un'abbródhiu chi fit gai gai a si pònnere a prànghere
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bouderie
Ingresu
sulky expression
Ispagnolu
morro,
hocico
Italianu
bróncio
Tedescu
Schmollmiene.
brúncu , nm: bruncus Definitzione
sa parte de sa cara in s'oru de sa buca
Sinònimos e contràrios
fruncu,
murrighile,
murru,
mutzichile,
nuncu,
runcu 1
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere b. a sa broca, a s'ampulla, a sa tzuca = bufai a bruncu, bufare in o dae s'isterzu; frunziri o tròciri su b. = fai is bruncus trotus, fàghere de murru pro cosa chi no piaghet; pònniri su bruncu in terra = rúere a buca a terra, o, in suspu, bídere su dortu solu a dannu fatu
Frases
arrancu de muscedra, balla: incàpada dhi betaus bruncu! ◊ unu dh'agherrat a su nasu, s'atru dh'istringit a bruncus
2.
s'impiegau at cumentzau a fai bruncus trotus candu at biu totu cussa cambarada de genti aspetendidhu ◊ si frunzis su bruncu bolit nai ca no ti praxit su chi nau
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
ltn.
brunchus
Tradutziones
Frantzesu
museau
Ingresu
mug
Ispagnolu
hocico,
morro
Italianu
muso
Tedescu
Schnauze,
Maul.
mutzichíle , nm: mutzighile Definitzione
parte de sa cara, su tretu de is lavras; dhu narant fintzes de totu sa cara in su sensu de bisura, po su chi unu paret castiandhodhu a cara / serrare sa zanna in mutzighiles a unu = lassai foras de mala manera, no lassai intrai mancus si unu est giai intrendi
Sinònimos e contràrios
bruncu,
fruncu,
murrighile,
murru,
nuncu,
runcu 1,
struvedhu
/
cdh. mucichili,
ttrs. mutzighiri
/
chígia
Frases
a carres nudas intrada ses in chéjia, facimanna, ch'in mutzighile sa gianna ti fit chérfida serrada! ◊ "Fróbbidi su mutzighile!" l'imponzo a boghes totora
2.
no li at fatu mutzighile bonu, no! ◊ malu mutzighile giughiat mama tua, arrennegada cun tegus!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Mutzighile
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
crsn.
muccichile
Tradutziones
Frantzesu
groin,
moue (broncio)
Ingresu
snout
Ispagnolu
jeta,
morro,
hocico
Italianu
grugno
Tedescu
Rüssel,
Schnauze.