gràssa 1 , nf Definitzione ludu meda Sinònimos e contràrios ladrau, lodu, modhaca Frases no mi mascant sos vucones chi sa pagura mi abbenenat, acapidaos in sa grassa: chèrgio sa luche larga Tradutziones Frantzesu boue, crotte Ingresu mud Ispagnolu barro, lodo Italianu mòta Tedescu Schlamm.
lajóu , nm Definitzione istrégiu de terra Sinònimos e contràrios terràglia Tradutziones Frantzesu objet, récipient en terre cuite Ingresu handmade terracotta Ispagnolu objeto de barro cocido Italianu manufatto di tèrra còtta Tedescu Gegestand aus Steingut.
lebbréri , nm, nf: lebbrera, libbreri Definitzione istrégiu de terra martau po impastare e fàere su pane / min. lebbreritu Sinònimos e contràrios scifedha, tavania Frases mamma mi coghet turedhos, de lebbreris de giodhu mi atato ◊ sa betzita lesit unu lebbreri e bi betesit innanti s'abba frita, debustis s'abba calda ◊ aforradu su lebbreri cun su telu e prenadu de farina, s'isolviat su fremmentarzu ◊ cust'ómine acontziat libbreris e gofàinas de terra Terminologia iscientìfica stz Ètimu ctl. llibrell Tradutziones Frantzesu bassin, cuvette Ingresu basin Ispagnolu recipiente de barro para amasar Italianu bacile, bacinèlla Tedescu Backschüssel.
límmu , nm: limu Definitzione ludu, terrighedha fine comente at pasau abba avolotada calada tragandho su chi at agatau; fintzes narbedha in abba firma / l. de mata = allanadura, zenia de lana o erba chi creschet in sas àrbures mescamente betzas e in umbra Sinònimos e contràrios limàgiu, limatzu, lodu, olle / lipu 2. sa pica fit guasi bóida, bi aiat prus limu chi no abba Ètimu ltn. limus Tradutziones Frantzesu vase, limon Ingresu slime Ispagnolu barro, lodo Italianu limo Tedescu Schlick.
lódu , nm: ludru 1, ludu, luru, lutu 1 Definitzione terra modhe modhe, cun abba meda; in cobertantza, innóriu, male chi si narat de s'àteru chentza arrexone Sinònimos e contràrios ladrau, lotzo Maneras de nàrrere csn: èssere un'ispina sut'a ludu = traitori; bambu che l. = bambu meda; fàghere su caminu a l. = passai fatuvatu in d-unu mòri, in d-unu logu, fai abbitu meda a unu logu, fai una cosa sentz'e si arròsciri; faisí sa buca a l., èssiri buca de l. = fuedhai sentza de fundamentu, nàrrere afaiu; istrichidhu de ludu = istídhiu, pitzigada de ludu chi bolat o brincat; èssere a ludu (nau de sa terra)= portai tropu àcua po dha trabballai Frases si proit fait luru e s'imbrutaus is peis passendi 2. Pópulu sardu no istes piús mudu, abbóghina, ribbèlladi, protesta, ca tropu ti ant betadu preda e ludu! (L.Marteddu)◊ fatu bos apo su caminu a ludu e chena ndh'àere mai unu favore (G.Soggiu) 3. buca de luru citirí! Ètimu spn., ltn. lutum Tradutziones Frantzesu boue, fange Ingresu mud Ispagnolu barro, lodo Italianu fango Tedescu Schlamm.
tertevíllu , nm: testevígliu, testevixu, tistivillu, titivílgiu, titivillu Definitzione orrughedhu de istrégiu de terra segau (pratu, cícara o àteru), de imbidru o àteru, fintzes de is tempos antigos: a logos fintzes istrégiu bonu, intreu, mescamente su lacu chi si ponet po animales, testu po frores Sinònimos e contràrios cicílliu, ciciu, cínciaru, testile 1, tzíntziri, tzitzília, zínzaru 1, zínzili Maneras de nàrrere csn: fai a t. a unu = bínchere cun fatzilidade a ccn.; pràngiri is t. = èssiri a surrúngiu, sighire a si dispiàghere in debbadas candho su dannu est fatu Frases segu marighedha e màriga manna e nc'iscavu is tistivillus ◊ in Su Carropu ant agatau ainas de ossidiana, puntas, tistivillus decoraus 2. in coxina dhoi at unu parastàgiu cun cancu tistivillu apicau 3. sorrixedha mia a tui ti fait a titivillu! Terminologia iscientìfica opan Ètimu itl. stivilli Tradutziones Frantzesu débris, tesson Ingresu pottery Ispagnolu trozos de barro, barro, loza Italianu còccio Tedescu Scherbe.
testíle 1, téstile , nm Definitzione orrughedhu de téula, de istrégiu de terra segau (pratu, cícara o àteru) Sinònimos e contràrios tabàciu / cicílliu, ciciu, cínciaru, tertevillu, trastighile, tzíntziri, tzíntzulu, zínzaru 1, zínzili Ètimu ltn. *testuile Tradutziones Frantzesu débris, tesson Ingresu tilefragment (kitchenware) Ispagnolu tejoleta, trozo de barro cocido Italianu còccio di tégola, di stovìglia Tedescu Scherbe.