asserenàre , vrb: serenai* Definitzione
fàere serenu, pònnere in pàusu, in paghe (ma fintzes pigare su serenu de su note)
Sinònimos e contràrios
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asseretare,
assussegai
| ctr.
assulurgiare,
salargiare
Frases
suta 'e pàsidas umbras m'ingaleno: in tanta paghe sa mente assereno e mi est durche recreu sonniare (P.Giudice Marras)
Tradutziones
Frantzesu
rasséréner
Ingresu
to brighten up
Ispagnolu
serenar
Italianu
rasserenare
Tedescu
aufheitern.
ilciaríre , vrb: ilgiarire,
irciarire,
ixarire Definitzione
fàere craru, prus craru (nau fintzes de sa die abbreschendho), bogare a craru / i. su coju = iscrarí, assegurai sa coja
Sinònimos e contràrios
ilgiarare,
isclarire
Frases
framaridas allughinzendhe s'aposentu ilciarint sa cara de babbu e mama ◊ sas aeras ilgiarint e torrat s'alenu a sa campagna ◊ ilgiàrimi s'iscuru in calchi cosa! ◊ s'oscuridade no at a ixarire mai ◊ su pensare ilgiarit sa duda ◊ at comintzau a irciarire, ciambare sa luche e a si víere sos colores
2.
ant ilgiaridu su coju e si sunt fidantzados
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'éclaircir,
éclairer
Ingresu
to make clear,
to brighten
Ispagnolu
aclarar,
clarear
Italianu
schiarire,
illuminare
Tedescu
erhellen.
ispannài, ispannàre, ispannàri , vrb: spannai Definitzione
apèrrere, ispràghere, nau de su butone de is erbas e matas; nau de àteru, coment'e apèrrere e giare o fàere lughe
Sinònimos e contràrios
abbèrrere,
isclarire,
ispalaciae
/
allugare,
ilgiarare,
illuminai
Maneras de nàrrere
csn:
ispannai is abas = ispàrghere sas alas; ispannare su dolu = passai, allebiai, sciagai su dolori, su disprexeri
Frases
un'arrosa est ispannada ◊ is froris funt cumentzendi a ispannai ◊ po no camminai in lentza sa buca tropu ispannas! (Pani)
2.
acò s'astru de arghentu ispannendhe dogni nue! ◊ sas fritzas tébias de maltu che ant ispannadu sas aeras ◊ antiga domo mia, abblandhas sa tristia e ispannas su coro a su cuntentu (P.Fae)◊ s'at a ispannare su chelu piús luadu in ispijos de sole ◊ daghi ant ispannadu cussu velu, tandho sa Chéjia los afestat totu sos chi sunt dignos de istare in chelu ◊ su sole ispannat sas umbras ◊ sa luna lucorosa ispannat sas campuras
3.
pro t'ispannare su dolu pensa chi t'istimo!
Ètimu
itl.
spannare
Tradutziones
Frantzesu
éclore,
se rasséréner
Ingresu
to blossom,
to brighten up
Ispagnolu
abrirse,
desabotonarse,
despejarse
Italianu
sbocciare,
rasserenarsi,
illuminare,
dissipare,
dissòlvere
Tedescu
aufblühen,
sich aufheitern,
erleuchten,
vertreiben.