Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

adaretzài , vrb: adderessare, adderetare, adderetzai, adderetzare, adderetzari, adereciare, aderessai, aderetzai, aderetzari, arereciai, deretare Definitzione fàere deretu, ténneru, pònnere prantau, istrantagiau o chi potzat istare a solu; arretirare, pònnere a postu, pònnere adderetu, chi andhet bene o comente si tocat, fintzes torrare apostu una cosa andhada male, guasta Sinònimos e contràrios acampaniare, acodomai, aconciai, addirire 1, aggheretzare, assantai, assetiai, inderetare, indritare / mòere, ispostare | ctr. isordulare Frases sa linna trota dh'aderetzat su fogu…◊ po aderetzai a tui mi seu atrotiau dèu! ◊ tocat de azeretare sos revessos ◊ sos tortos los ant azeretados ponzèndhelis unu palu ◊ est chin sas palas che agionedha: pro bi las azeretare cheret apredigada! ◊ aderetzai is istradas, fadei logu ca benit su Messia! ◊ sos piantos cherent adderetados dae minoredhos 2. est in terra e corzu a isse si no si ndhe adderetat! ◊ fatu fatu ndhe aderetzat s'ischina e s'imbarat a sa màniga de su marrone ◊ sa domu ndi est arruta: tocat a ndi dha torrai a aderetzai ◊ cia Vitória si est totu arereciara po dhi fai sa fotografia 3. candu si tenit pistocu in bértula is cosas ciai si aderessant ◊ sas féminas bi ant de adderetare su locu ◊ chi mi adderetzu mi dhus pongu totus in buciaca, cussus! ◊ adderètadi, cantu chi ses isterrigorzadu lèndheche sas terras de su paba! ◊ aderetzari milliardos de ómines chi ant pigadu unu sétiu malu no est brulla! (P.G.Mura) Sambenados e Provèrbios prb: sa mata si adaretzat candu est pitica Ètimu spn. aderezar Tradutziones Frantzesu redresser Ingresu to strighten, to mend Ispagnolu enderezar, corregir Italianu raddrizzare, aggiustare Tedescu geradebiegen, in Ordnung bringen.

agiustài , vrb: agiustare, azustare Definitzione fàere giustu, pònnere o fàere bene, méngius, una cosa, pònnere de acórdiu, adatare una cosa a un'àtera; cuncordare sa paga de unu trebballu; rfl. parare fronte a una dificurtade comente si podet: a logos, nau de is frutos e laores, lòmpere de èssere a puntu giustu po papare o arregòllere Sinònimos e contràrios achidare 1, acodomai, aconciai, adaretzai, adecuare, agghitire, arragnare, assantai, assetiai Maneras de nàrrere csn: agiustai sa coja = dare sa peràula, fàghere s'asseguronzu; agiustai cun su maistu de linna = ammanitzàresi a mòrrere Frases azusta cussa cosa ca ndh'est ruindhe! ◊ bazi, za mi azusto mancari a sa sola! ◊ si nos azustamus in su prétziu ti la còmporo deo sa cosa! 2. coment'eis agiustau, meda ti donat su meri tuu? ◊ chi agiustaus, cust'annu torraus a tenni predicadori de lussu! (A.Garau)◊ agiustant po fai e po trigu ◊ beni a teraca po su chi amus agiustadu! 3. s'àgina non fut galu agiustada e no ndhe apo bodhiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ajuster Ingresu to mend Ispagnolu ajustar, arreglar Italianu aggiustare Tedescu justieren.

impipài , vrb: impipare 1, impipari Definitzione aconciare s'orrobba coment'e torrandhodhi a fàere sa trama, chentza betare tzàpulu Sinònimos e contràrios apipare, cosinzare, intibbiri Frases apu impipau una mígia ca fiat totu istampus ◊ depit èssi genti pòbira: in sa canadesa portat un'iscórriu aici mannu impipau! Tradutziones Frantzesu repriser, raccomoder Ingresu to mend Ispagnolu remendar Italianu rammendare Tedescu stopfen.

smendài , vrb: ismendhare* Definitzione pònnere arrimédiu, iscontare, pagare su male fatu, is pecaos Sinònimos e contràrios mendhare, corrígiri Tradutziones Frantzesu corriger, faire amende de ses péchés Ingresu to mend one's pities Ispagnolu enmendar Italianu emendare i peccati Tedescu büßen.

tapulónzu , nm: aciapulognu Definitzione acónciu chi si faet a unu trastu in tretu iscorriau o consumau cosindhodhoe unu tzàpulu Sinònimos e contràrios aconciadura, apipadura, apuntada 1, arganzu, impipu, sartzidura Frases a bi ndhe cheret de tapulonzu pro acontzare cussos pantalones totu manigados!…◊ custu tapulonzu no est fatu bene Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu reprise Ingresu mend Ispagnolu remiendo Italianu rammèndo Tedescu Stopfen.

«« Torra a chircare