aparillàre , vrb Definitzione fàere is paríllias, pònnere is cuadhos e is cuadheris a duos a duos a cúrrere Sinònimos e contràrios apajare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apparier Ingresu to match Ispagnolu emparejaracoplar animales Italianu apparigliare Tedescu zusammenspannen.
lomínu, lommínu , nm: alluminu, luminu Definitzione àstula de linna (o àteru, a fustigu) cun sa conca isciusta in tzúrfuru e fòsforu, adata po si allúere frigandhodha allestru in cosa arrasposa e asciuta / (nau de ccn.) èssere che a su luminu = bastat pagu po si dha pigare oféndhiu! Sinònimos e contràrios allumavogu, allumetu, allúmiu, luchitu 1, lumitu Frases si at agatadu in manu unu bículu de lomminu mesu brujadu ◊ seo morindhomiche che unu luminu ◊ Pepe est chei su luminu: guai chi si biat tzirigadu! Ètimu itl. lumino Tradutziones Frantzesu allumette Ingresu match Ispagnolu fósforo Italianu fiammìfero, cerino Tedescu Streichholz.
luchète 1 , nm: luchitu 1 Definitzione codriola o soga cun tzúrfuru allutu chi si ponet in is carradas po no guastare su binu, po averguare si sa carrada est sintzilla o si tenet pecu; genia de fustigu cun sa conca ammontada de tzúrfuru e fòsforu po allúere / pedhe 'e l. = zenia de antunna (Fomes fomentarius) chi faghet in truncos de àrbure sica, manizada unu tempus pro allúghere fogu cun sa pedra catzavogu Sinònimos e contràrios alluminu Frases su luchitu si ponit allutu aintru de sa carrada e si tupat: si sa carrada est malàdia si nd'istudat luegus 2. si Deus no l'istutat custu fogu, ant a nàrrere: "Mal'apat cudhu logu chi li ant postu su primu luchitu!" Ètimu ctl. lluquet Tradutziones Frantzesu allumette Ingresu match Ispagnolu pajuela, fósforo Italianu zolfanèllo Tedescu Schwefeldocht, Zündholz.
lumítu , nm Definitzione àstula de linna o fustigu de linna (o àteru) cun d-una punta fata adata po si allúere frigandhodha a forte Sinònimos e contràrios allumavogu, alluminu, luchitu 1 Ètimu itl. lumino Tradutziones Frantzesu allumette Ingresu match Ispagnolu fósforo Italianu fiammìfero Tedescu Streichhoz.
partía , nf: partida, partzida 1 Definitzione su partire, tzucare a logu; foedhandho de giogos, camba o pasia de giogu, giogada, su giogu fintzes a is conclusiones candho si faet su contu de is arresurtados; foedhandho de cosas de bèndhere o comporare, unu tanti de cosa béndhia o comporada totu impare Sinònimos e contràrios andhada, tucada / giogada 2. sa partzida nos est aggradà meda Tradutziones Frantzesu partie, match Ingresu match Ispagnolu partida, partido Italianu partita Tedescu Abreise, Spiel.