berchèdha , nf Definitzione pigionedhu a bentredha, naschiu de pagu, mancu impinniu, chi si biet agiummai solu sa bentre Sinònimos e contràrios bentredhu, parabàtulu Frases restadu aturdidu so che berchedha ruta de nidu (Z.Virdis) Tradutziones Frantzesu oisillon, oiselet, petit oiseau (niais) Ingresu featherless bird Ispagnolu pajarito Italianu uccellino implume Tedescu unbefiedertes Vögelchen.

cacàriu , nm: cracàliu, cracàriu Definitzione su carraxu, is boghes chi faent is pudhas e pudhos cantandho; su càntidu de is arranas Sinònimos e contràrios acróidu Frases s'intendhet cacàrios de pudhighina ◊ a cracàlius su caboni su mengianu mi ndi at iscidau 2. cussu logu fit unu regnu de paghe addulcadu dae su cantu de sas chígulas, su cracàriu de sas ranas Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu caquetage, coassements Ingresu bird row, croaking Ispagnolu alboroto producido por aves Italianu schiamazzo di volatili, gracidìo Tedescu Geschnatter.

pigiòne , nm, nf: pigioni, piglioni, pilgioni, pilloni, pizone, pixone, pugione, puxone, puzona, puzone Definitzione genia de animale (fintzes upm)totu pilu a pinnias de diferente mannària, cun is alas e cun sa conca a bicu, chi faet su niu, criat e faet su fedu a oos chi frochit (su ladamíngiu chi faet: laina); foedhandho de abe, s'abe noa chi si no est acorrada a unu casidhu nou si che fuit de su casidhu chi est naschia (puzone primarju); in is pinzos de orrobba (gunnedha, camisa), pinniga longa chi si faet po bellesa, una o medas, fintzes in totu su giru de su pinzos; fintzes un'aina (grae, genia de truncu) po aparigiare terra o incodadu candho dhu faent nou / min. pigionedhu, puzonita Sinònimos e contràrios ae, ampilla, cedha 1 / ischisciura / pícia 1, pinnica Maneras de nàrrere csn: puzonedhu culinudu = chentza impilidu; su puzone de abe podet èssere: p. de prima barba (su primu), de torraduras de manu, (su de duos), rucratu (su de tres); pei de pilloni = diferentes crezes de erba; agatai is pillonis bolaus, fuius = sa cosa leada, lòmpere apustis de candho tocat, a distempus; pilloni de pudha = pudhighinu; pilloni de òru = fiadu de malos pes, pessone mala; pugione de santa Lughia, pixone de santa Maria = arrúndili; puzone de santu Martinu o de santu Pedru = cacaribos (alcedo atthis); puzone de beranu = atrapadita, passailanti; puzone de turre, de palatu = purfurarzu; pilgioni de noti = alibedhe; puzone de pecatu = mariposa; puzonedhos de pasta = zenia de durche; pàrriri pilloni in punt'e pértia = che puzone in nae, sempre apunta a tucare, nadu fintzas de pessone chi no tenet frimmesa; drommiri a sonnu de pilloni = a sa lerta pro si abbizare calesisiat ischimuzu o móida; arrivire a puzones volados = a festa finida, a faina agabbada, a cosa fata; issuliare, giagarare puzones = fai fuiri is pillonis (prus che àteru de logu aundi faint dannu: bíngia, lori); imbungiare su puzone = collire s'abe noa a su moju Frases bi faghent su nidu sas puzones ◊ apo intesu puzones fruscitendhe ◊ puzonita, bae e canta in aterue! ◊ minnannu no perdoneit mai a sas puzones e ne a sas pòveras de ispigare ◊ fintzas su puzone at su consolu chi andhat, bolat e torrat a su nidu ◊ su pilloni est papendisí s'àxina in bíngia ◊ pigioni chi no bicat at bicau ◊ in beranu totus is pigiones cantant ◊ seo che pigione in pértiga bolandho de cresura in cresura 2. in cussa nae bi at unu puzone de abes ◊ sos puzones chi no benint regoglidos si ndhe andhant dae sa piantalza 3. si at fatu una bella munnedha totu a puzones Sambenados e Provèrbios smb: Pilloni, Puggioni, Pugioni Ètimu ltn. *pullione(m) Tradutziones Frantzesu oiseau Ingresu bird Ispagnolu pájaro Italianu uccèllo Tedescu Vogel.

pillonadòri , nm, agt: pillonaroi Definitzione chie andhat a cassare pigiones, fintzes su logu inue faet a dhos cassare; nau de un'arratza de coloru, chi cassat e papat pigionedhos Sinònimos e contràrios arretzadori, pillonaju Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu piégeur (d’oiseaux) Ingresu bird catcher Ispagnolu pajarero Italianu uccellatóre Tedescu Vogelfänger.

tifàne , nm: tivani Definitzione genia de pigione mannu totu a pinnias niedhas, nau fintzes in su sensu de calecunu pigione chi no si agatat; nau de unu chi iat a bòllere totu po issu, pasteratzu Sinònimos e contràrios colvu, prinedhu / abbramidu Frases - E chine ti dh'at narau? - Tifane mi dh'at narau! ◊ ancu ti ndhe let tivani! Terminologia iscientìfica pzn Tradutziones Frantzesu corbeau Ingresu crow, black bird Ispagnolu cuervo, pájaro negro Italianu còrvo, uccèllo néro Tedescu Rabe.

«« Torra a chircare