badústu , agt, nm, nf: bedussu, bedustu, bidusta, bidustu, vedustu Definitzione nau de gente, chi est intrau in tempus, béciu; de animale, brebeighedha de duos annos, brebè chi at angiau duos annos; nau de terra, chi dh'ant laorada s'annu innanti Sinònimos e contràrios béciu, mannu / bisustu | ctr. giòvanu, minore Maneras de nàrrere csn: baghiana/u b. = baghiana/u intrada/u in tempus, no prus zòvana/u; moju b. = de s'annu coladu, cun puzone de s'annu innanti Frases giòvanu chi t'incontres o bidustu, as a intèndhere piaghere e gustu de torrare a sa bidha chi ses nadu 2. su bedustu no si che podet leare a su massazu: tocat a bi lu lassare s'annu ifatu puru Ètimu ltn. vetustus Tradutziones Frantzesu vieux Ingresu old man Ispagnolu viejo Italianu vècchio Tedescu alt, Alte.
becitédhu , agt, nm Definitzione min. de béciu, betzedhu; ómine béciu meda, betzaredhu Sinònimos e contràrios becedhu, becióngiu, betzaredhu | ctr. giovunedhu Tradutziones Frantzesu petit vieux, vieillot Ingresu old man Ispagnolu viejales Italianu vecchiétto Tedescu ziemlich alt, altes Männlein.
béciu , agt, nm: betzu, véciu Definitzione intrau in tempus, chi tenet tempus meda; nau de cosa, de trastu, chi no ndhe balet prus, chi est ispaciau; segundhu de ite si narat, chi est fatu in sa mota giusta o prus adata po calecuna cosa (es. casu betzu = sicau, bonu po tratagasare puru, binu betzu = de s'annu o de annos innanti de s'annada currente); giogandho a tòmbola, su betzu est su noranta / min. becedhu, betzaredhu, betzedhu, becigedhu, becitedhu Sinònimos e contràrios ancianu, becru | ctr. nobu, giòvunu Maneras de nàrrere csn: betzu predale = béciu meda meda, comenti a is perdas; b. cadrudhu = mali pigau, béciu meda, chi fait farrixedha… Frases béciu fiat Batista Nuxis, ca bogàt farrixedha de is genugus! ◊ est bénnidu betzu meda e malesanu ◊ candho mi ant bidu betzu e arrimadu, ca no batia prus perunu frutu mi ant che un'istratzu fuliadu ◊ tantas cosas si ndi andant cun is bècios chi morint 2. de tantu patire ndhe so betzu! Sambenados e Provèrbios smb: Becciu, Betza, Betzu, Bezza, Bezzu, (Ezza) / prb: a cuadhu béciu funi noa ◊ sa nassa bècia si ndi frigat de sa noa ◊ su betzu batit su nou Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu vieux Ingresu old man Ispagnolu viejo Italianu vècchio, stagionato Tedescu alt, Alte.
bécru , agt: bexu, begru, brecu Definitzione nau de linna, chi est bècia; nau de erbas, chi si funt intostadas, fatas linnosas; si narat de gente puru, ma prus che àteru a brulla Sinònimos e contràrios béciu, blagadinu, casale / intostadu, tostu / prudigadu | ctr. noàdile, giòvunu, modhe Frases a sas àrbures si ndhe lis segant sas naes begras pro bogare linna noa ◊ sos ramos bogant annoizos dae s'antigu mutzu truncu bexu (S.Casu)◊ bi at un'alvuredu de nughes bexas Ètimu ltn. vec(u)lus Tradutziones Frantzesu vieux Ingresu old, hoary Ispagnolu añejo, añoso Italianu annóso, tiglióso Tedescu alt.
imbegràdu , pps, agt Definitzione de imbegrare; nau de linna, chi est begra, bècia giai in sa mata Sinònimos e contràrios imbetzau | ctr. noàdile Tradutziones Frantzesu vieux Ingresu old Ispagnolu añoso Italianu annóso Tedescu alt.
pabilàza , nf: paperalla, paperaza, papiralla Definitzione paperis, fòglios de paperi (si narat fintzes unu pagu a disprétziu o po paperis bècios) Sinònimos e contràrios pabilàmine, paperàciu, paperàmini Frases sa genti de campagna est pagu avesa a sa pinna e a is paperallas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu paperasse, vieux papier Ingresu heap of papers Ispagnolu papel, papelorio Italianu scartòffie, cartàccia Tedescu Papiere, Altpapier, Wisch.
pabiristràtza , nm: paperestràciu Definitzione paperi béciu, bonu po ndhe torrare a fàere àteru nou Sinònimos e contràrios ttrs. pabiristratza Tradutziones Frantzesu vieux papier Ingresu wastepaper Ispagnolu papel viejo Italianu cartastràccia Tedescu Makulatur.
scarrabéciu , agt Definitzione chi est totu scarrabeciau, béciu cadrudhu Frases custa fémina fiat morta bècia, antzis, scarrabècia! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vieux décrépit Ingresu decrepit Ispagnolu chocho Italianu squarquòio Tedescu hinfällig, gebrechlich.
travonéri , agt, nm Definitzione nau de ccn., chi est o portat trassas malas Sinònimos e contràrios ammalisciadu, malisciosu, trassadori, trasseri Tradutziones Frantzesu rusé, vieux renard Ingresu old fox Ispagnolu zorrón Italianu scaltro, volpóne Tedescu schlau.