bàdhe , nf: badhi,
vadhe Definitzione
in sa Terra, logu largu chi faet a fossu longu in mesu de duos montes o de duas serras, de duas costeras / a badhe giumpada = dae atesu, de illargu
Sinònimos e contràrios
arroa,
bacu,
bega,
fundabi
Frases
ue su logu faghet a badhe si bi collit abba, bi falat carchi riu ◊ su trainu in badhes serradas e revessas cun cursu a remollinu si che insacat (Piras)◊ de badhes profumadas fit rica sa Sardigna (Sulis)◊ in sas badhes si bi agatat terra russa
2.
sa note vi aviat unu ciaru de luna chi podio contare sas verveches a badhe giumpada
Sambenados e Provèrbios
smb:
(Addis), (De)addis, Badde, Baddi
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
ltn.
valle(m)
Tradutziones
Frantzesu
vallée
Ingresu
valley
Ispagnolu
valle
Italianu
valle,
vallata
Tedescu
Tal.
badhícru , nm: badhígiu,
badhigru,
badhiju,
badhiscru,
badhixu,
vadhiscru Definitzione
badhe pitica, canale intremesu de duos cúcuros, badhe mala, prena de malesa / min. badhigrotu
Sinònimos e contràrios
bega
Frases
a su bentu forte sos ílighes in sos badhígios si fritint che canna ◊ in sos badhigros, si su bentu no falat incanaladu, bi daet bàrigu ◊ parent trocos de làcrimas sicas, badhiscros chi tragant sonnos mórturos (L.Loi)
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
ltn.
*vallic(u)lu
Tradutziones
Frantzesu
petite vallée
Ingresu
little dale
Ispagnolu
cañada
Italianu
vallétta
Tedescu
Tälchen.
fundàbi , nm: fundali,
fundhale,
funnale Definitzione
su tretu de fundhu (mescamente su tretu prus bàsciu in su truncu de matas mannas, fintzes de domos), su tretu prus atesu (fintzes de unu possessu, su tretu a s'àtera bandha de s'intrada), sa parte prus in fundhu de su mare, de unu muru, in terra, e su fossu puru; logu chi faet a badhe, bàsciu e in paris che a sa cea, ma prus úmidu, peale de monte; sa síngia o erriga chi si paret tra terra e aera, atesu (si narat prus che àteru pl.); in sa carena, su tretu de is nàdigas; su fundhurúgiu, mescamente su chi faent unas cantu cosas postas in istrégiu; logu de matas (fundhos)
Sinònimos e contràrios
fundhache,
fundhera,
fundhu
/
imbasamentu
/
badhe
/
feche
/
padente
/
ttrs. fundari
Maneras de nàrrere
csn:
fundali de àcua = poju, paule de abba, garropu, fundagu; fundhale de àrbure = su chi abbarrat in terra, paris cun sas raighinas, de un'àrbure pustis segada; su fundhale de s'ulicra = su fossighedhu suta de s'origra; su fundali de sa massa (laore) = su trigu de fundhu, in terra, in s'arzola
Frases
tue depes èssere issiu dae su fundhale de s'iferru, ghetadommos! ◊ sos fundhales de su mare sunt fungudos cantu prus si andhat a mesu ◊ ant fatu is fundhales de sa domo a picu e a pala ◊ eus bíviu in cussu frius de su fundabi de sa funtana ◊ pigai s'ànima sua e ghetaincedha a fundali!
2.
est in su fundali pascendi is brebeis
3.
sos fundhales sunt rujos ◊ a iscurigadroxu su fundali no s'iscerat prus ◊ s'ispacat s'aera che melagranada, fundhales biaitos s'iscavacant ◊ su funnale cara a Tíana est inniedhigannosi
4.
non papat pisci po no s'isfundi su fundali ◊ custas mudandas parint piticatzas po su fundali tuu
5.
chin s'ape issos cherent isfrutare sos frores de su fundhale pro buscare leu e chera, papa e mele
Terminologia iscientìfica
slg, crn
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vallée,
horizon,
souche
Ingresu
valley,
horizon,
stump
Ispagnolu
valle,
horizonte,
cepa
Italianu
vallata,
orizzónte,
céppo
Tedescu
Talebene,
Horizont.