banàu , nm: baranu, benau, beranu, branu 1, veranu Definitzione una de is bàtoro istagiones, sa chi cumènciat su bintiunu de martzu e acabbat su binti de làmpadas (in s'emisfériu nord), pensau sèmpere coment'e su méngius tempus de s'annu; in cobertantza, gioventude Sinònimos e contràrios berania Maneras de nàrrere csn: est intrendhe, essindhe, su beranu = su beranu est benendi, andendisindi; beranu de abba, de fritu, de bentu, de sicore; beranu mannu = intradu de meda, in maju Frases s'acuardenti est bella in ierru e in istadi, atóngiu e benau ◊ oi est sa primu dí de banau ◊ fit in beranu, un'istaxone bella, ma in sos muros bei fit sa lana! 2. candho fist in sa menzus gioventura fis bella cantu est bellu su beranu (P.Sulis) Sambenados e Provèrbios prb: s'àinu si abbizat su beranu apustis chi est passau Terminologia iscientìfica tpc Ètimu ltn. *veranum Tradutziones Frantzesu printemps Ingresu spring Ispagnolu primavera Italianu primavèra Tedescu Frühling, Lenz.

barbatàre , vrb: abbalvatare, barvatare, brabatai 1, brabatari, varvatare Definitzione arare sa terra sa primu borta, pruschetotu in beranu, a manera de dha cumenciare a aprontare po s'atóngiu (e púdrigat s'erba) Sinònimos e contràrios iscolturare Frases seu brabatendi su cungiau, cida chi benit Terminologia iscientìfica mssr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu premier labourage au printemps Ingresu to plough in Ispagnolu abonar en verde Italianu sovesciare Tedescu einackern.

beraníciu , agt: beranitu Definitzione de beranu, chi naschit in beranu Sinònimos e contràrios beranile Frases su sole beranitu li poniat in chizos su suore pistidhosu (A.M.Pinna) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu printanier, du printemps Ingresu springlike Ispagnolu primaveral Italianu primaverile Tedescu Frühlings.

beraníle, beraníli , agt, nm: veranile Definitzione chi est de beranu; aríngiu chi si faet in beranu; ladamíngiu de animales comente dhu faent in beranu a erba modhe; conca de moru, genia de pigione / fàghere beranile = arai sa terra in beranu po dh'aprontare Sinònimos e contràrios beraníciu / balvatu / conchinighedhu, filomena / cdh. branili Frases sas arveghes dassant sa mandra pro su paschinzu beranile…◊ custu est bentu beranile ◊ cherimus un'àrbore de luche beranile! (P.Mura) 2. in sos beraniles sos pitzinnos currillabant in mesu de iscrarésias e mudrecos ◊ in montes, in sos beraniles birdes, bi at bestiàmine 3. sa crapa mi at fatu zirare in totu s'aggorru imbratàndhemi a beranile ◊ si est iscutzinandhe sas camberas imbratadas de nibe e de beranile Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu printanier, du printemps Ingresu springlike Ispagnolu primaveral Italianu primaverile Tedescu Frühlings..., Nachtigall.

«« Torra a chircare