arríu , nm: erriu,
irriu,
ribu* Definitzione
camba de abba chi si arregollet in badhigos e badhes mannas e curret totu impare de is montes a bàsciu, a un'àteru erriu prus mannu e a su mare / min. arriixedhu
Sinònimos e contràrios
arrinu,
fiúmene,
traghinu
Maneras de nàrrere
csn:
bènniri s'a. = falare, prenàresi de abba meda; a. calau = riu essidu, prenu prenu de abba de comente at próidu meda; a. mortu = sicu, sciutu, chi no bi curret abba; piscai in s'a. = triballare pro nudha; a. mudu (nadu de unu) = fartzu, unu chi no faedhat ma chi faghet comente s'àteru no s'ispetat; furriari s'a. = iscassiare s'abba de su riu pro abbare ortos
Frases
arriu bell'arriu, lassaminci passai! ◊ s'arriu fut beniu in coma de matas, pruendi prus de otu diis ◊ dhu'iat tres arrius
Sambenados e Provèrbios
smb:
Arriu, Arrius
/
prb:
arriu chi currit non pudescit ◊ arriu mudu tragadori
Terminologia iscientìfica
slg
Tradutziones
Frantzesu
fleuve,
torrent
Ingresu
river
Ispagnolu
río
Italianu
fiume,
torrènte
Tedescu
Fluß,
Sturzbach.
fiúmene , nm: flúmini,
frúmene,
frumi,
frúmine,
frúmini,
frúmmene,
frummi,
frúmmini Definitzione
camba de abba chi si arregollet e curret totu impare calandho de is montes a su mare o fintzes de un’erriu a s'àteru
Sinònimos e contràrios
arriu,
grúmene
Maneras de nàrrere
csn:
f. calau = riu essidu, prenu prenu de abba de comente at próidu meda; unu frúmene de gente = portessione manna, zente meda totu paris andhendhe
Frases
is frúminis si fuant betius e is bentus si nci fuant infrusaus contras de cussa domu ◊ est traessendhe unu frúmene trubbadu ◊ Turcus e Morus, che frumi calau, a cuadhu si ghetant, a isproni cracau! ◊ filla mia est a frúmini isciacuendi ◊ cussa costa calat a frúmmene
Sambenados e Provèrbios
smb:
Fiumene, Flumene, Flumini
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
ltn.
flumen
Tradutziones
Frantzesu
fleuve
Ingresu
river
Ispagnolu
río
Italianu
fiume
Tedescu
Fluß.
pógiu , nm, nf: poja 1,
poju,
pou,
poxu,
poza,
pozu Definitzione
fossu prenu de abba mescamente in errios mannos (ma fintzes fossu ebbia); genia de bartza tundha, fraigada a muru, in su sartu
Sinònimos e contràrios
bàtiga,
cadhaja,
corrovoni,
fògia 1,
foxone,
gurgu 1,
trógliu
Maneras de nàrrere
csn:
una poja de ludu = fossu prenu de ludu; pozu de sàmbene = lacuina, lotzina de sànguini chi at pérdiu ccn.
Frases
sa rana istat cracagliendhe intro de sos pojos ◊ si no ischis nadare, no ti abburres in sos pògios fundhucos! ◊ de tretu in tretu su pastore at fatu sos pojos pro abbare sa robba ◊ l’avio zirau e istrampau in su ludu de una poza, gherrandhe a istrumpa
2.
in s'ortu bi amus fatu su poju pro collire s'abba
3.
custu est fintzas tempus de oro pro chie est fora de pojos de peleu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Poggiu
Tradutziones
Frantzesu
point le plus profond d'un fleuve
Ingresu
river ditch
Ispagnolu
hondonada en los ríos
Italianu
tónfano
Tedescu
Kolk.
ríbu , nm: arriu,
erriu,
irriu,
riu,
rivu Definitzione
camba de abba chi si arregollet e curret totu impare de is montes a su mare o fintzes a un'àteru erriu etotu / min. ribedhu, ribichedhu, riedhu, rizolu; partes de unu r.: foghe, oros, càssia o lacu (itl. àlveo), cambas
Sinònimos e contràrios
frúmene,
traghinu
Maneras de nàrrere
csn:
andhare riu riu = ororu de su riu, totu comente andhat su riu; riu mortu = asciutu; riu bogadu, bocau, aundhadu = calau, aici prenu chi s'àcua nci essit de su letu (nau in cobertantza, intrada manna, bundhàssia, dinai meda, o, nau de ccn., chi no dh'acabbat prus de fuedhai, chi scit a fuedhai meda, o fintzas chi no tenit passiéntzia nudha, chi no scit abetai); rivu ufratu = prenu de abba; riu falendhe = cun s'àcua currendi; riu falendhe meda = arriu prenu de àcua currendi; camba de riu = parte de unu riu o unu riu chi si distinghet de, o abbojat a, un'àteru, itl. affluènte; r. mudu = (nadu de unu) mutzigasurda, chi est mudurcu, no faedhat ma faghet totu suta e furcat puru; zúghere sa conca, o èssere che, in moida ’e rios = portai unu muntoni de pensamentus sentza de isciri ita fai
Frases
che est rutu a su rivu ◊ su riu che fit abbasciadu ca fit de meda chentza pròere ◊ sa múghida pariat de unu ribu bocau ◊ de cantu at próidu a meda at bogadu sos rios ◊ in bidha bi passaiat su riedhu in mesu ◊ sa mama che fit in su riu samunendhe
2.
su suore li falat a rios ◊ in domo no che abbastat ne birde e ne sicu mancari che intret riu bogadu ◊ si mi est presentadu chin trassa de riu mudu trazadore ◊ cun custu sicore no ant a bídere mai riu bogadu
Sambenados e Provèrbios
smb:
(De)riu, (E)riu, Riu
/
prb:
riu mudu, trazadore!
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
ltn.
rivus
Tradutziones
Frantzesu
fleuve
Ingresu
river
Ispagnolu
río
Italianu
fiume
Tedescu
Fluß.