Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

acollàe, acollài , vrb: acollare Definitzione acapiare, pònnere o pigare in pitzu a càrrigu, po tirare; giare un'ispinta, un'atacu; imbucare a fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios addossare, carrigai, imbucai Maneras de nàrrere csn: acollare su pudhecu = prèndhere unu cadhu a s'àteru pro lu domare; fàchere cuforma l'acollat = fai acomenti dh'acucat, segundhu su meledu; acollai a corpus = leare a corpos Frases a su pòburu Deus ndi dhi acollat de prus! 2. acollai, ca nc'est de ndi fuliai custu muru! ◊ su segrestanu nd'ispicat sa gruxi manna de linna e dhus acollat a cropus! 3. dhu pigant e dh'acollant a itzabai coment'e canis ◊ is paisanus infrascaus dh'acollant a itzérrius e ispintas ◊ acollant a itzerriai: Est unu fantasma! ◊ e acollat a tirai bentu… gei nd'at fatu pagu! 4. acostindhe s'ebba e bàtindhe su sedhatzu po su pudhecu ca dhu acollamos! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu charger, tomber sur qqn. Ingresu to saddle, to charge, to attack Ispagnolu cargar, empujar Italianu accollare, dare addòsso Tedescu aufbürden, herfallen.

barriàre , vrb Definitzione pònnere càrrigu apitzu (nau fintzes de frutuàriu po matas, de impícios e fainas po gente); giare a pitzu a unu po dhi fàere male, cracare / barriare s'àinu, su cadhu = barriare sa cosa a subra de s'àinu, a subra de su cadhu Sinònimos e contràrios achidire, atuai, carriai* / carrabbugliai, crazugai | ctr. irbarriare, scarrigai Frases ant fatu sas cosas in mannu ma si sunt barriados de dépidos ◊ su carru l'aiant barriadu a ponte de incunza ◊ no mi bàrries de cumandhos ca so essindhe pro torrare luego ◊ abbàida comente at barriadu cuss'olia, ocannu: che pilu in pedhe ndh'est! ◊ s'aera est barriendhe e fossis proet 2. su cane li at barriadu a mossos a s'animale istranzu ◊ sos leones ant barriadu a un'animale mannu e si l'ant manigadu ◊ li sunt barriados sos canes ◊ l'at barriadu sa frebba e postu l'at in letu Tradutziones Frantzesu charger Ingresu to charge Ispagnolu cargar Italianu caricare Tedescu laden, angreifen.

carriài , vrb: carriare, carricare, carridare, carrigai, carrigare, garriare Definitzione pònnere sa cosa o su càrrigu, su pesu, in pitzu de su mezu o de chie dhu depet portare; betare is manos a pitzu, lòmpere a ccn. o a calecuna cosa cun idea de fàere male o fintzes trebballare; si narat fintzes de is sonnos malos chi benint a unu dormiu Sinònimos e contràrios achidire, acodie, barriare / carrabbugliai, crazugai | ctr. irbarriare, scarrigai Maneras de nàrrere csn: carrigaisí s'istògumu = manigare tropu; carrigaisí apitzus = imbarrigaresiche subra; carrigai unu colori = fàgherelu prus cotu; mi ant carrigadu = mi apo bidu unu sonnu malu, mi est bénnidu s'ammuntadore Frases in d-una noti de austu iat biu genti e genti in cadenas, óminis e féminas, carriendu che bestiàmini 2. sa genti est carrighendi: totus a una stupada ant fatu! ◊ bai a pigai su craboni prima de carrigai sa genti! 3. dh'at carriau su cani, su malloru, su sonnu, su fàmini, sa callentura Ètimu ltn. carricare Tradutziones Frantzesu charger Ingresu to load Ispagnolu cargar Italianu caricare Tedescu laden.

incarrigài, incarrigàre , vrb: ingarrigare Definitzione pònnere unu pesu in pitzu de calecuna cosa, ma mescamente giare a fàere a ccn. una faina, una miscione, un'impreu; rfl., su s'imbarare o acotzare a calecuna cosa, ponendhosi coment'e in pitzu, a pesu, faendho càrrigu Frases resteint cuntentos de s'òpera sua, a comintzare dae chie bi l'aiat ingarrigada Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu charger Ingresu to load, to charge Ispagnolu encargar Italianu incaricare, commissionare Tedescu beauftragen.

pesài 2 , vrb: pesare 2 Definitzione fàere pesu e, in cobertantza, agatare o èssere dificurtosa una cosa, mala a padire; pònnere cosa in sa pesa e iscumbatare su pesu chi faet in grammos o múltiplu; cunsiderare, provare a bíere o cumprèndhere méngius a unu o una cosa, una chistione po dha connòschere bene Sinònimos e contràrios tantare / cunfígiri Maneras de nàrrere csn: pesai a grussu = furai in su pesu; pesàresi (nau de duus po comenti faint s'unu cun s'àteru) = andai de acórdiu Frases sa linna frisca pesat de prus ◊ pesat prus su prumu chi no su ferru ◊ sa ní pesat asuba de is àrburis e dhas iscòsciat ◊ balla ca a mandhare fizos a istudiare a su póveru li pesat! ◊ onzunu depet istare in càncaros suos, ca no depet pesare a sos àteros 2. pesamí su pani ca tengu pressi! 3. sa pessone cheret bene pesada pro ischire it'est! ◊ pesa sa peràula innanti de faedhare! ◊ isciu cantu pesas 4. sogra e nura no si pesant Ètimu ltn. pe(n)sare Tradutziones Frantzesu charger, peser, pondérer, réfléchir Ingresu to weigh, to consider, to lie Ispagnolu cargar, pesar, pesar, ponderar Italianu gravare, pesare, ponderare Tedescu lasten, belasten, wiegen, abwiegen, abwägen.

«« Torra a chircare