Definizione Definizione
Sinonimi e contrari Sinonimi e contrari
Modi di dire Modi di dire
Frasi Frasi
Cognomi e Proverbi Cognomi e Proverbi
Terminologia scientifica Terminologia scientifica
Etimo Etimo
Traduzioni Traduzioni
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
maldàde, maldàdi , nf: maledade,
maledari,
malidade,
malidadi Definizione
su èssere malos de sentidos e de òperas; òperas malas, su male chi si faet a s'àteru po ódiu; a logos est fintzes sa matéria chi si faet in d-una liaga / pònnere maledade in carchi cosa = pentzare in su malu
Sinonimi e contrari
malacreméntzia,
malesa,
malinnidade
/
martzidura
| ctr.
bonesa
Frasi
e cales vinditas podent ispínghere a tanta maledade de armare sa manu a sos mortores? ◊ unu fit ricu de tancas e palatos, ma de sa malidade chi teniat no li apuntaiat mancu batos! ◊ torrat su rei e is connadas dhi contant totu is maledaris de sa mulleri ◊ perdonai sa malidadi de is óminis!
Etimo
spn.
maldad
Traduzioni
Francese
méchanceté
Inglese
wickedness
Spagnolo
maldad
Italiano
malvagità
Tedesco
Bosheit,
Niedertracht.
malèsa , nf: maresa Definizione
su bòllere male, su fàere male cun su sentidu de fàere male; css. cosa chi, po calecunu motivu, podet èssere cunsiderada male, istrobbu, dannu, chi no torrat paris cun sa cosa bona, cun su bene, cun d-un'iscopu bonu, de méngius; totu su matedu chi istrobbat po passare o trebballare unu terrenu / pònniri m. in ccn. cosa, parare m. = pessare in su malu, ponnerebbei malíssia
Sinonimi e contrari
arrusa,
astrúscia,
mabiori,
maldade,
malinnidade,
malíscia,
marfuseria,
transa
/
brutura,
carravore
/
bascaràmine,
mata,
tupa
| ctr.
bonesa
Frasi
fit un'ómine buglista finas a sa malesa ◊ Babbu mannu, is ofesas pedrònami, fuedhus e ingestus maus fatus chena de malesa ◊ sa genti no teniat sa malesa de andai a imbrolliai innòi e innia ◊ faiat is corrus a manu manca, ca nanca sculada sa malesa de preris e mòngias ◊ calincunu tenit in su coru sa malesa de su dimóniu
2.
in s'ogru bi zuto malesa ◊ s'abba che mundhat dogni malesa ◊ sas últimas dies de frearzu che fint catzendhe sa malesa de s'ijerru ◊ su laore de maghinare pro su pane si purgat bene ca bi at sempre malesa ◊ su binu cheret fatu passare pro si assentare sa malesa in fundhu
3.
aju ndh'ant de chircare in cussa costa: sa cuvileta est vene posta de candho fit carca sa malesa ◊ su logu cheret innetiadu ca est prenu de malesa ◊ matas de onzi zenia tupant su logu: su pastore atraessat montes e badhes de malesa in chelta de s'anzone
4.
una malesa de pilos castanzinos coronat sa pensosa fronte mia
5.
at bistu pubas passandho apalas de su muru, ma no at parau malesa e at sighiu a s'ammungiare in su chi fut faendho ◊ nos ant bidu paris, calicunu bi at postu malesa e at fatu s'ospia
Cognomi e Proverbi
smb:
Malesa
Etimo
ctl., spn.
malesa
Traduzioni
Francese
méchanceté,
impureté,
broussailles
Inglese
wickedness,
impurity,
brushwood
Spagnolo
maldad,
maleza
Italiano
malvagità,
impurità,
sterpame
Tedesco
Bosheit,
Niedertracht,
Unreinheit,
Gestrüpp.