carràlzu , nm: carrarju, carrarzu, carraxu, carrazu Definizione fossu chi si faet in terra po orrostire unu pegus intreu imbodhigau in murta, carragiau e fatu su fogu in pitzu: coi un'animali a carraxu; logu inue si chistit petza in friscu, cuadórgiu de cosa furada; cosas betadas a muntone, boghes betadas apare, isterratzu fuliau; cosa chi serbit a carragiare Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, bullíssiu, chichígliu, chimentu, derreore, digorju, sciumbullu, trambullu, tregollu, trinellu / isterratzu / carragliatura Modi di dire csn: fai una cosa a carraxu = male, chentza régula; carrazu de pannos = muntone, cabidhada de pannos Frasi aiant furadu una baca, l'aiant fata a peta e cuada in su carrarzu, in sa tuva de unu beterone élighe ◊ in d-una conchedha aiat sistemau su carrarju ca in intro bi aiat una perca funguda e frisca ◊ depiat picare unu ladus de peta dae su carrarju chi teniat in sas bírghines ◊ sa limba sua paret peta de carrarzu! 2. at nadu unu carralzu de fàulas ◊ dhoi fiat unu carraxu de genti ◊ pro aparizare su terrinu peseint unu muru e fateint una cora chi bi betaiant totu su carrarzu pro la pienare 3. custus funt bellus isceti a fai carraxu, a tzérrius e a sàrtidus 4. est iscriendi a carraxu ◊ est unu carralzu de domos lampadas ◊ custu logu est totu a carraxu: circai de dh'allichidiri! 5. si sunt drommidos sentza carralzu, in fora, mancu una tupa e ne unu barracu ◊ a monte no si dhue podet erribbari ca sa ní fait carràrgiu Etimo ltn. carnariu(m) Traduzioni Francese tollé Inglese place to cook or store meat, din Spagnolo foso en el suelo para cocer la carne Italiano carnàio, putifèrio, bailamme, gazzarra Tedesco Fleischkammer, Krawall.

codinàrzu , nm: cudinarju, cudinarzu, cutinàgliu Definizione logu de codina, inue si bogat codina Sinonimi e contrari rocàgliu Frasi in cussos cudinarzos de terra sútile in maju sos orzos sont zai cambiandhe colore Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese terrain caillouteux Inglese stony ground Spagnolo suelo pedregoso Italiano terréno sassóso, di arenària Tedesco steiniger Boden.

ifundhàre , vrb: ilfunnare, irfundhare, isfundai, isfundhare, sfundai Definizione segare, bogare o abbasciare su fundhu de unu trastu; segare matas de fundhu (cantu prus in bàsciu, fintzes a paris de terra), bogare de arraighinas Sinonimi e contrari issundhare, sciundorai Frasi no poto pònnere passu chi no s'isfundhat su terrinu in pes ◊ si ti seis in sa cradea su pesu tou l'irfundhat ◊ si li lompet a faladas de pè l'irfundhat su paneri! 2. élighes, chercos, totu ant isfundhadu: su monte chei su campu est resultadu (B.R.Carbone)◊ sa binza betza isfundhandhela! ◊ sas arvuritas si ndhe isfundhant dai s'arzola e si che achedhant in sulcos ◊ su bentu paret chi ndhe isfundhet sos chercos ◊ custa figu si no dat frutu ifundhandhela! Etimo srd. Traduzioni Francese défoncer Inglese to break the bottom of, to mow Spagnolo desfondar, cortar a ras del suelo Italiano sfondare, tagliare raso tèrra Tedesco den Boden ausschlagen.

isterricorjàre , vrb: isterrigolzare, isterrigorzare Definizione su si pònnere coment'e crocaos o fuliaos in terra, ma nau prus che àteru cun fortza, cun tzacu, cun arrennegu Sinonimi e contrari aterrai / imbrossinare, isterricrare, isterrighinare, isterrinai, isterrorzare, istragorzare, sterrionai Frasi pesadindhe ca t'imbrutas: mugosu, sempre isterrigorzendhe in terra t'istas! ◊ si iscrafiaiant sa sue in bentre, sa béstia s'isterrigorzaiat in terra Etimo srd. Traduzioni Francese s'étendre par terre Inglese to lie down Spagnolo tumbarse, echarse al suelo Italiano distèndersi per tèrra Tedesco sich niederlegen.

paméntu , nm: apomentu, pomentu Definizione tretu in terra, mescamente aintru de is domos, fatu bene in paris e tostau, prus che àteru a cimentu o arregiolas (o fintzes a tàulas)/ pomentu a sa mosàica = iscacadu; pamentu a terra mazada = de terra impastada e abbatigada a mazu; bogari pisci in p. = cosa chi própriu no faet, cricare iscusas de malu pagadore, chircare resone chentza ndh'àere pro no dare resone a s'àteru Sinonimi e contrari fomentu, pabimentu, pisu 4 Frasi sos Israelitas, candho ant vistu falandhe su focu e sa glória de su Segnore, si sunt acucados chin sa cara a terra in su pamentu e ant adoradu ◊ est fatu a matoni su pamentu ◊ poita su pamentu est isciustu? ◊ sa pinneta noa fit una domo deghile, manna che a sa de sas bidhas, chin su pamentu a tauladu ◊ funt intradas is pudhas e ant imbrutau totu su pomentu! Terminologia scientifica dmo Etimo ltn. paumentum Traduzioni Francese sol, plancher, carrelage, dallage Inglese floor Spagnolo pavimento, suelo Italiano paviménto Tedesco Fußboden.

pàntama , nf Definizione su primu pígiu de sa terra totu arraighinas de s'erba a bisura de pedhe Etimo srd. Traduzioni Francese gazon Inglese grass mantle Spagnolo capa superior del suelo Italiano cótica (erbosa) Tedesco Grasnarbe.

tróulu , nm Definizione su troulare, su andhare orrumbulandho / èssere a t. de risu = arriri a rúmbulus, aici meda de no si aguantai istrantaxus Sinonimi e contrari arrúmbiu, bórinu, bórtule, carrúmbulu, córriu, lúdhuru, ródhule, rúmbulu, torulonzu Frasi est a tróulu a tróulu che crastu falanne de sa roca Etimo srd. Traduzioni Francese roulement Inglese rolling Spagnolo el rodar en el suelo Italiano rotolaménto Tedesco Fortrollen.

«« Cerca di nuovo