abrúlla , nf: ebrulla Definizione calidades de erbas bonas chi si arregollent po papare ma chi creschent desesi chentza dhas prantare Sinonimi e contrari ebrúgiu Frasi chi dhoi fut mitza si castiàt po martutzu o laixedhu e in cungiau ínnidu po àteras abrullixedhas (P.Caredda)◊ fut beranu, su logu fut prenu de abrulla e mammai iat fatu un'insalda a prandi. Etimo srd. Traduzioni Francese herbe potagère Inglese vegetables (greens) Spagnolo hierbas silvestres buenas para comer Italiano erbàggio Tedesco Kräter.

addascàre , vrb: addescare Definizione giare a papare ponendho in buca sa cosa a unu pipiu, a unu chi no podet papare a solu (ma si narat fintzes de chie papat cun dificurtade manna, apenas arrennescet o no arrennescet a papare a solu); pònnere o betare s'addescu, sa brovenda a is animales Sinonimi e contrari aescai, abbrovendhae, imbuconai Frasi atzegadu, si de tzibbu un'aizu che ingullias fit de àteras manos addescadu ◊ a chie los addescat, lendhe s'addescu aggantzant a sa manu ◊ sa mama addescat sos puzonedhos minudos in su nidu ◊ su maritu addescaiat sos minores ◊ unu malàidu grave mancu a si addescare si abbalet ◊ Nennedha est addascandhe su late a su piticu Etimo srd. Traduzioni Francese nourrir à la petite cuillère Inglese to feed Spagnolo dar de comer Italiano imboccare, nutrire Tedesco in den Mund stecken, füttern.

aescài , vrb: aiscae, aiscai, aiscari, escai, iscai Definizione giare a papare ponendho in buca sa cosa a su pipiedhu, a fintzes a unu chi no si dha podet fàere a solu Sinonimi e contrari addascare Frasi si no papat, cuss'animaledhu, tocat a dh'aiscari ◊ dhi tocat a guardai sa mama ca est a camba segada, ma po papai ciai no tocat a dh'aiscai Etimo srd. Traduzioni Francese nourrir à la petite cuillère Inglese to feed Spagnolo dar de comer Italiano imboccare Tedesco in den Mund stecken.

allimbràre , vrb Definizione papare cun asuria Sinonimi e contrari lambrire, irrujonare, istruntzonare Etimo srd. Traduzioni Francese manger comme un goinfre Inglese to eat greedily Spagnolo comer con avidez, a dos carrillos Italiano mangiare con ingordìgia Tedesco gierig essen.

bustàre , vrb: ustare Definizione fàere bustu, papare a mesudie Sinonimi e contrari gustai*, merendhare, pràndhere Frasi andhade a missa, chi a su bustare già bi penso deo! ◊ est tochendhe mesudie e sa zente ghirat a bustare ◊ su mesudie falamus a domo a bustare Traduzioni Francese déjeuner Inglese to dinner Spagnolo almorzar, comer Italiano pranzare Tedesco zu Mittag essen.

ebrúgiu , nm, nf: erbuza, erbussu, erbuzu, ervuzu, irburzu Definizione totu is erbas bonas chi si arregollent po papare, prus che àteru cotas e chi faent desesi chentza dhas semenare o prantare Sinonimi e contrari abrulla, birduralla, irguzu 1, imburzu, rivúgiu Frasi su frenugu, sa mammaluca, s'armurata sunt erbuzos bonos a còghere ◊ s'erbuzu est bonu a piscadura cun ossamenta de porcu ◊ oe no semus ai cussu, ma unu tempus, fàmine o nono, si andhaiat a erbuzu 2. l'abbas che un’ortu de erbuza Etimo srd. Traduzioni Francese herbe potagère Inglese herb Spagnolo herbaje para comer Italiano erbàggio selvàtico Tedesco Grünzeug.

mandhicàre , vrb: mandhigare, mandiai, mandigai, mandigare, mannicare, mannigare Definizione pigare e pònnere in buca, matzigare e ingurtire totu su chi si podet cunsiderare alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, distrúere, fintzes bochíere; nau in cobertantza, pinnigare dinare púbblicu aprofitandhosindhe de un'incàrrigu o funtzione Sinonimi e contrari manicare, papae Frasi ma si mi aiant dadu a tribagliare, onestu fio istadu e soddisfatu, mandhighendhe deo e dendhe a mandhigare! (B.Caredda)◊ su cane de s'ortulanu no màndhigat e no lassat mandhigare ◊ tocat a dare a mandhicare a su famidu! 2. làssalu corpare, za no si lu màndhigat! ◊ su portale fit mannicatu dae su lentore, rosicatu che casu assénnitu dae sos sóriches Cognomi e Proverbi prb: a chie màndhigat tropu ndhe sàltiant sos ojos Etimo ltn. mandicare Traduzioni Francese manger Inglese to eat Spagnolo comer Italiano mangiare Tedesco essen (Mensch), fressen (Tier), abnutzen, durchbringen.

manicàre , vrb: manigare Definizione pigare e pònnere in buca, matzigare e ingurtire su papare o css. àteru alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, distrúere, de bochíere; nau in cobertantza, pinnigare dinare púbblicu aprofitandhosindhe; giogandho a dama, bínchere pedina o dama a su cumpàngiu; fintzes fàere a iscrafíngiu Sinonimi e contrari cossumire, mandhicare, papae | ctr. geunare Modi di dire csn: fàghere a manigare = coxinai; bogare a manigare = pònniri cosa in mesa po papai; - E coment'istades? - Za nos ndhe manigamus! = gei istaus bèni Frasi bogàdeli a manigare a s'istranzu! ◊ no coizat nudha: sas predas de su caminu chi si mànighet! ◊ zente de bonugoro: comente mi ant bidu, deretu mi ant bogadu a manigare ◊ ponide a manigare ca est mesudie! 2. su ruinzu si mànigat su ferru ◊ cussos animaledhos fora si los est manighendhe su fritu Cognomi e Proverbi prb: chie no est bonu manighendhe no est bonu tribagliendhe Traduzioni Francese manger, ronger, prendre Inglese to eat, to consume Spagnolo comer Italiano mangiare, corródere Tedesco essen (uomo), fressen (animale), abnutzen, durchbringen.

pràndhede, pràndhere , vrb: prandi, pràndiri, prànnere Definizione papare a mesadie / pps. pràndhiu, pràndiu, prasu / prandirisí de ccn. cosa = mascaresindhe Sinonimi e contrari bustare, merendhare Frasi li cherent dare a manicare, lu diant chèrrere a pràndhere ◊ macarrones de busa faet Mariorrosa po pràndhede e chenare…◊ prandeisí e bonu apititu! 2. si seus cravaus apari e incarrerau eus a si basai chi no si ndi podiaus prandi! ◊ dha càstiat e dha càstiat sen'e si ndi prandi mai! Etimo ltn. prandere Traduzioni Francese déjeuner Inglese to dinner Spagnolo comer, almorzar Italiano pranzare Tedesco zu Mittag essen.

«« Cerca di nuovo