afilàe, afilàre , vrb Definizione andhare a ccn. parte (filu); andhare a filu, fàere su dovere, andhare a deretu, pònnere mente, cumprèndhere un'arrexonamentu, arrexonare bene, incarrerare a una filada o arrennèscere a cumandhare a ccn.; abbarrare a tropu faendho sa matessi cosa o de sa matessi manera cun pagu o nudha cunsideru, deasi comente acucat Frasi e a ue ses afilendhe? ◊ sa crapa afiladora est sa chi afilat sas berbeghes ◊ no bi lu poto afilare a su cumandhu, a fizu tou! ◊ fint timendhe chi sa zustíssia no si esseret afilada a domo issoro ◊ bidu l'as a ue ant afiladu sas berbeghes mias? ◊ depimus afilare chito pro pòtere arribbare prima 2. est peus de s'àinu: no bi afilat mancu si lu leas a fune! ◊ già ndhe tenimus sa proa bastante chi no afilas si no cun sa fune! (R.Marras)◊ cristianu revessu: itesisiat chi li nias a fàghere, no bi cheret afilare! 3. candho l'afilat a fàghere gai est peus de cudhu sonadore ◊ l'at afilada a fàghere tempus malu e no cheret cambiare ◊ su macu est a ue l'afilat ◊ l'at afilada a bèndhere ca li cumbenit de prus ◊ totu a cussa domo che ant afiladu a fàghere su nidu, sas rúndhines: in sas de acurtzu mancu unu! Etimo srd. Traduzioni Francese se diriger Inglese to head for Spagnolo dirigirse Italiano dirìgersi Tedesco sich wenden.

deretàre , vrb: adaretzai Definizione fàere dritu, deretu, pònnere prantau o chi si potzat aguantare a solu, chistire assentau, pònnere adderetu, chi andhet bene o comente si tocat; imbucare, andhare o punnare a cara a calecunu logu, cumenciare a fàere calecuna cosa; fintzes lòmpere, giare a pitzu a ccn. Sinonimi e contrari acampaniare, acodomai, aconciai, aggheretzare, assantai, assetiai, indritare / abiai, comentzari, coviare 1, incaminare, incarrebai, temperare | ctr. isordulare 2. su pastore nche deretabat sas crapas ribu ribu ◊ su pastore at deretau su bestiàmene a su miliacru ◊ at deretau a prànghere, a pròghere ◊ a ube sezis deretandhe? ◊ si deretant a sa funtana a si labare ◊ totu cussas cambiales… giai ti ndhe as a abbizare candho deretant a ti arribbare sos pacamentos! 3. si li dereto a costas che lu collint chin sa panga! Etimo ltn. directiare Traduzioni Francese diriger, se diriger Inglese to direct Spagnolo dirigir, dirigirse Italiano dirìgere Tedesco richten.

impugnàre , vrb: impunnae, impunnai, impunnare Definizione andhare (o fintzes fàere andhare) a cara a unu logu, a un'ala, a calecuna cosa (o a ccn.) coment'e cricandhodha, po dha bòllere, o fintzes po che dha bogare o àteru Sinonimi e contrari apititai, imbonai, petire 1, punnai, tirai, tocai 1 / incarrebai Frasi movet sas alas incogoristida e impugnat sas úngias contr'a mie (P.Pisurzi)◊ soli impunnat a s'ocasu ◊ como est impunnendhe a inoghe! ◊ a cali parti apu a impunnai? ◊ immoi impunnaus a bidha, a domu ◊ si ant atuau su baullu e impunnant conca a crésia ◊ po si vengai, pigat is ferrus de tundi e s'impunnat a Brai disafiendidhu ◊ su pastori impunnat su bestiàmini in sa filada 2. ma labai a nd'èssi bogau cussu: dèu puru mi seu impunnau a su billetu de centumila! ◊ cussa piciochedha impunnat tropu a su paru sodrau Etimo ltn. in pugnare Traduzioni Francese aller, se diriger, se tourner Inglese to go, to aim Spagnolo andar Italiano andare, tèndere, dirìgere, vòlgere Tedesco streben.

iscordolàre , vrb: iscordulare 1 Definizione andhare, afilare, su si pònnere e mòvere coment'e a cordone, a filera, foedhandho de bestiàmene meda (o fintzes de gente o àteru) chi si movet Sinonimi e contrari iscúrrere Frasi trubba sas bacas, za iscordolant! Traduzioni Francese se diriger, sortir Inglese to pour out Spagnolo fluir Italiano defluire Tedesco abfließen.

«« Cerca di nuovo