conchèdha 3 , nf Definizione sa punta de sa natura de s'ómine: dhi narant conchedhu puru / iscocolletare sa conchedha = innudare, iscugudhai sa conchedha tirendhe issegus s'iscrafudhu (pedhe) Sinonimi e contrari cocollete, iscrafudhu, papu 1 Terminologia scientifica crn, ssl Etimo srd. Traduzioni Francese glande génitale Inglese glans Spagnolo glande, bálano Italiano glande Tedesco Eichel.

gràndhula , nf: gràndua, gràndula Definizione in sa carena, néula, una genia de arremu modhe o, segundhu, coment’e nodighedhu, chi produet e sèberat (sumit) calecuna sustàntzia de impreare po su funtzionamentu de s'organísimu etotu o de bogare a fora: funt medas, ma s’ispartzint in endócrinas (faent ormones chi betant a su sàmbene, comente funt is butones in su mascu – in parte –, o sa carrisàbida), e esócrinas (apertas, sèberant sustàntzias de bogare a fora, comente funt is titas in sa fémina, o su figau, is gràndhulas de sa salia, de su sudore) Sinonimi e contrari arràndula, giàngula, làndora, nàndula / animedhas / gangule Frasi candho uchident su mannale secant peta pro sa sartitza, gràndhulas, presciutos, pancetas e ispinos Terminologia scientifica crn Etimo ltn. glandula Traduzioni Francese glande Inglese gland Spagnolo glándula Italiano ghiàndola, linfonòdo Tedesco Drüse.

iscrafúdhu , nm Definizione de sa natura de s'ómine, su pigighedhu de pedhe chi ammontat sa conchedha o fintzes cust'úrtima (tirare issegus s'i. = iscocolletare sa conchedha) Sinonimi e contrari conchedha 3, papu 2 Terminologia scientifica crn, ssl Traduzioni Francese prépuce, glande Inglese prepuce, glans Spagnolo prepucio, glande Italiano prepùzio, glande Tedesco Vorhaut, Eichel.

lagrimadórzu , nm Definizione istugighedhu a chistire is làmbrigas…; su cúgiu de s'ogu a sa parte de su nasu, totu gràndhulas chi bogant làmbrigas Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese glande lacrymale Inglese lachrymal gland Spagnolo lacrimatorio, lagrimal Italiano lacrimatóio Tedesco Tränendrüse.

pàpu 1 , nm Definizione sa punta o conchedha de sa natura de s'ómine / iscugudhai su p. = iscocolletare, tirare issegus su pedhutu (iscrafudhu) chi lu muntenet cuguzadu Sinonimi e contrari conchedha 3 Terminologia scientifica crn, ssl Traduzioni Francese glande Inglese glans Spagnolo glande Italiano glande Tedesco Glans, Eichel.

ràndhula , nf, nm: arràndula, ràndua, ràndula, ràndule Definizione in sa carena, una genia de arremu modhe, néula, chi produet e bogat (sumit) calecuna sustàntzia (es. salia – r. saliàrgia –, fele) de impreare po su funtzionamentu de s'organísimu etotu o de bogare a fora (es. late, suore, grassu); a logos, su tretu de sa ganga de su porcu cunfetau che a sa panceta Sinonimi e contrari gaticiola, giàngula, gràndhula*, làndora, maràndula, nàndula / animedhas / aràndula, gangule Frasi su fígadu est una ràndhula Traduzioni Francese glande Inglese gland Spagnolo glándula Italiano ghiàndola Tedesco Drüse.

resmíglia , nf Definizione sa punta, sa fae o conchedha de sa natura de s'ómine Terminologia scientifica crn Etimo spn. rezmilla Traduzioni Francese glande génitale Inglese glans Spagnolo glande, bálano Italiano ghianda del pène Tedesco Eichel, Glans.

títa , nf Definizione genia de gràndhula manna esócrina chi sèberat e bogat su late, isvilupada meda in sa fémina e mescamente in animales chi si pesant po su late coment'e alimentu: est a bisura de cumossu tundhu (a mola, pane de tita) chi acabbat a punta, su tzimingione o crabigu, inue essit su late, e si agatat in petorras in sa fémina (chi ndhe portat duas, a unu crabigu); is animales de late dha portant in mesu de is cambas de asegus a cara a bentre, in ímbenas, e ndhe portant una a duos o fintzes a prus de duos tzimingiones (es. brebè, craba, baca), àteros (es. màdria, gatu, cane) fintzes in totu sa bentre de longu cun tzimingiones a duas fileras; candho sa tita no est faendho late si sicat e torrat meda fintzes de mannària; in s'ómine is titas apena si parent, funt aortitzas e solu si podet bíere su marcu de is tzimingiones apena distintos / min. titedha, titichedha, titixedha; titighedha = casizolu de late berbeghinu, bàchinu; t. de monza = creze de pane russu, modhe Sinonimi e contrari pisturra Modi di dire csn: mola, pane de t. = sa tita etotu, bida coment'e cosa tundha, a mola, a zisa de fundhu; unu giogu de titas = sas duas titas (de sa fémina) cussideradas paris, che una sola; t. mala = malàida, chi tenet neghe; titas de fodhe = mannas meda, titimanna, tituda, titiódhina (nadu de fémina); titas de bértula = chi funti pendi pendi, frunzias; titas limonincas = minores e crispas; titas bundharosas = mannas; titas ispitias = sicas, chi no bogant prus late; dare sa tita a sa criadura = fai súiri su pipiu; èssiri in sa t. (nadu de sa criadura) = èssere ancora suindhe; rúpere in titas = ammadurare in titas, nadu de pitzoca faghindhe a fémina; betare in t. = (nau de s'animali fémina), apaneditai, atrufudhai sa tita po angiai, candu sa tita cumentzat a si preni de lati; late de t. = lati callenti coment'e candu dhu mullint; mama de t. = dida, tadàgia; fiza de t. = criadura allatada de àtera fémina; t. de baca = creze de ua a pipiones maduros meda; filu de tita = piaritu Frasi candho su pipiu pranghet meda, sa mama po dh'apaghiare dhi giaet sa tita ◊ pòbera animaledha, est crebendhe in titas ca est ora meda chentza suta ◊ sos pastores trúpiant sa tita de sas arveghes e su late falat ◊ sas berbeghes sunt betendhe in tita: lis cheret pagu pro anzare ◊ a issu dh'apu connotu pitichedhedhu ancora in sa tita 2. Caderina fit comintzandhe a rúpere in titas e si assentavat su zipone pro las fàchere víere ◊ tia Tzitza fit piús manna de mamma e li aiat fatu de mama de tita Terminologia scientifica crn Etimo srd. Traduzioni Francese glande mammaire, mamelle, pis Inglese tit Spagnolo mama Italiano ghiàndola mammària, mammèlla, tétta Tedesco Brustdrüse, Brust.

«« Cerca di nuovo