abbidamènte , avb: abbididamente, abbididarmente Definitzione coment’e biendho (craru) su chi s'est faendho o chi si bolet fàere, apostadamente, ischindho e bolendho su chi si faet (ctr. de malascigura) Sinònimos e contràrios abbidentemente, abbiduduidu, apostadamente Frases cussa fit mancàntzia fata abbididamente e la depiat pagare ◊ chi si fetat male in fadhina, pro no ischire, si podet cumprèndhere, ma abbididarmente nono! ◊ cussu est dannu fatu abbididarmente, no est irmarru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu en connaissance de cause Ingresu after due consideration, deliberately Ispagnolu con conocimiento de causa Italianu a ragion veduta, deliberataménte Tedescu nach reiflicher Überlegung.
arragiónu , nm: arregionu, arrejonu, arréjonu, arréjunu, arresionu, arresonu, arrexonu, arréxonu, arrigionu Definitzione su cunsiderare bene dónnia cosa de una chistione, foedhandho o pentzandho; su foedhare de calecuna chistione Sinònimos e contràrios arregionamentu, chistionu, cuntrastu, negóssiu Maneras de nàrrere csn: a. a fune longa = chi colat totu pellargu, pro torrare pustis a su contu; rugare s'a. = firmaisí de chistionai; leare s'a. = fuedhai de ccn. cosa o chistioni; favedhare a arréjonu pasatu = abbellu abbellu, chentza presse Frases tocat, ch'intrat in arregionu e resultat a che los dispatzare ◊ in sa poesia no b'est sa matessi lógica de s'arréjonu de sa prosa ◊ fint a chistionu faghindhe un'arréjonu a sa bona ◊ cussu, si li dant contra, truncat s'arresonu ◊ cun cussu arresonu si aprovat s'assassíniu… nucleare! ◊ no fato mancu un'arrigionu intreu 2. sa zente fit totu in su passarissu a arregionu sighidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu raisonnement Ingresu reasoning Ispagnolu razonamiento Italianu ragionaménto, conversazióne Tedescu Überlegung, Gespräch.
considéru , nm: cunciberu, cunsidériu, cunsideru, cuntzideru, cussidériu, cussideru, cussiveru Definitzione su cunsiderare, fàere contu de is cosas, su dhue pentzare bene cricandho de bíere e cumprèndhere totu; su fàere contu de unu o de una cosa giaendhodhi importàntzia Sinònimos e contràrios apensu, càlculu, contu, cunsideratzioni / giudísciu Maneras de nàrrere csn: intrare in c. = arrexonai, intrare in cuadernu; dare c. a unu, fàghere c. de unu = carculare, pònnere in càrculu a unu; èssere chentza c. = irzudissiadu, chi no arrexonat, chi fait is cosas sentza de dhas cunsiderai; àere o tènnere c. = èssiri atinau Frases cust'òpera meritat donzi cunsideru e atentzione 2. bi at zente chentza cussideru, chi no atuat a nudha ◊ cussu est chentza perunu cussideru: faghet sa cosa a sa maconatza! 3. in custa bidha ch’iat poboresa, dh'ischit chie ancora ndhe faet cunsideru ◊ boliat èssi seguru chi sa genti dhu teniat in cuntzideru ◊ est balu mannu su cussidériu pro sa resorza patadesa ◊ cussu no meritat perunu cussideru ◊ de isse ne aiant totu cussiveru mannu ◊ in bellu cunsideru dhos tenes a fizos tuos, digratziau! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prudence, considération, pondération Ingresu carefulness, pondering Ispagnolu consideración, ponderación, reflexión, respeto Italianu consideratézza, considerazióne, riflessióne, rispètto Tedescu Bedachtsamkeit, Überlegung.