achistiàdu , agt Definitzione chi arrexonat, chi cunsiderat is cosas Sinònimos e contràrios atinadu, giudisciosu, pesadore, resonile, rexoníulu, seidosu Frases tue puru ses achistiadu…: in chirca de santos e de crésias sunt, sos pisedhos de como!… Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu raisonnable Ingresu reasonable Ispagnolu razonable, sensato Italianu ragionévole Tedescu vernünftig.

acuntzentàu, acuntzentuàu, acuntzetuàu , agt: cuntzetuadu Sinònimos e contràrios acabadu, benatinau, sàbiu | ctr. irzudissiadu Frases fut un'ómini acuntzentuau ◊ fiat fémina portada a nòmini po massaja acuntzetuada ◊ est unu piciochedhu maleducau e pagu acuntzentuau Tradutziones Frantzesu sensé, sage Ingresu sensible Ispagnolu sensato Italianu assennato Tedescu vernünftig.

arrejonàdu , pps, agt, nm: arrejonatu Definitzione de arrejonare; nau de ccn., chi is cosas dhas cunsiderat, chi arrexonat, chi cricat de bíere ite andhat bene e ite andhat male; cosa arrexonada, giai decídia Sinònimos e contràrios arresionadore, arrexoniu, resonile, seidosu | ctr. rebessu Maneras de nàrrere csn: èssere in s'a. = èssere in sa régula de su fàghere, in s'acordu; no èssere piús in s'a. = irbortàresi, istorraisí, cambiare idea; èssere bene, male a. = èssiri unu chi fuedhat bèni, mali 2. est ómine bene arrejonadu ◊ est una bella picioca, modosa e bene arrejonada 3. Mariànzela no est piús in s'arrejonadu: est tropu giòvana e su chi narat como no afirmat poi (B.Truddaju)◊ sos duos frades si cheriant bene e fit in s'arrejonadu chi, si una família fit in bisonzu, s'àtera deviat agiuare Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu raisonnable Ingresu reasonable Ispagnolu razonable, sensato Italianu ragionévole, raziocinante Tedescu vernünftig.

arresionadòre , agt Definitzione chi is cosas dhas cunsiderat, chi arrexonat, chi cricat de bíere o cumprèndhere ite andhat bene e ite male Sinònimos e contràrios arrejonaditu, arrejonadu, arrexoniu / cdh. raxunadori Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu parleur, raisonnable, sensé Ingresu thinker, talker, judicious Ispagnolu razonador Italianu ragionatóre, parlatóre, assennato Tedescu vernünftig, klug.

insabiài, insabiàre , vrb: issabiare Definitzione callai a ciorbedhu, fàere o essire sàbios, lassare de fàere machines Sinònimos e contràrios | ctr. ammachiae, dessessire Frases una cosa aici de issu no mi dha iap’èssi mai aspetada: ma ci pentzu dèu a dhu fai insabiai! ◊ a bois cust'abba bos at issabiadu Tradutziones Frantzesu devenir raisonnable Ingresu to become sensible Ispagnolu hacerse sensato Italianu métter giudìzio, rinsavire Tedescu vernünftig werden.

medràre , vrb Definitzione mediare in is maneras de fàere, in su cumportamentu, callai a cerbedhu, imparare a èssere méngius Sinònimos e contràrios afrenai, arregulai, insabiai, medrire, moderai Ètimu spn. medrar Tradutziones Frantzesu s'assagir, revenir à la raison Ingresu to recover one's wits Ispagnolu sentar la cabeza Italianu rinsavire Tedescu wieder vernünftig werden.

ratzionàle, ratzionàli , agt Definitzione de s'arresone, chi tenet sa capacidade naturale de arrexonare, sa capacidade umana de distínghere sa beridade de su falsu, su giustu de s'ibballiau, su méngius de su peus e àteru; chi est cunforma a s'arrexone, a su giustu, a su méngius, chi est fatu bene, cun critériu, a régula Tradutziones Frantzesu rationnel Ingresu rational Ispagnolu racional Italianu razionale Tedescu vernünftig, rationell.

«« Torra a chircare