ammarchidàre , vrb: marchidare Definitzione si narat de frutu bodhiu no bene bene lómpiu (pira, pirastu, superba, melaghidòngia) e lassau a lòmpere in domo, candho cumènciat a èssere bonu a papare: coment'e fàere a marcos (de pistadura), in su sensu de essire modhe de papare; nau de persona, abbasciare sa severidade, is pretesas, pònnere mente Sinònimos e contràrios abbambagare, ammodhiae Frases sa pira de zerru est bona candho comintzat a ammarchidare ◊ sa superba candho ammàrchidat si faghet e càmbiat colore 2. as a bídere chi za ammàrchidas si benis in manos mias! ◊ su tempus ammàrchidat a totugantos! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu assouplir, amollir Ingresu to soften Ispagnolu ablandar Italianu ammorbidire Tedescu erweichen.

ammodhiàe, ammodhiài , vrb: ammodhiari, ammodhicare, ammodhigare Definitzione essire o fàere essire modhe una cosa, fàere pèrdere sa duresa, fàere pèrdere fortza, fàere sentire làstima, piedade, amore; betare a mesu de s'abba, pònnere in abba meda, o àteru deasi, isciúndhere meda; suíghere meda sa pasta po essire su pane bene pesau; allentare, lassare andhare una cosa chi si portat tirandho o tirada Sinònimos e contràrios abblandai, ammarchidare, ammasedae, arremodhai / atiernare / abbutzare 1, aciufae, afoxai, impigliai, impogiare, infoxai / apungiai / alfusciai, ammollai, rèndhere 1 | ctr. indurae, intostai, intostoinare / bocare Maneras de nàrrere csn: ammodhigàresi de su risu = abbadherigàresi de su ríere a meda, no si rèzere de su risu; ammodhigàresi de su dolore = dimajai; ammodhiai is dentis = acorriare; ammodhiai su coru = tènnere dolu, fàghere proare dolu, impudu e gai; ammodhigare a mata (o fintzas solu "ammodhigare" faedhendhe de su andhare de su corpus) = fàghere su ledàmine modhe, fintzas a iscurrentza Frases su zuncu sicu si ammódhigat in s'abba ◊ cheret chi sas abbas ammódhighent sa terra pro l'arare ◊ su corru s'iscaldit in sa furrera pro l'ammodhigare ◊ cussa cosa de cantu est sica mancu coghindhe bi ammódhigat! 2. si ammodhicabat ca no resessiat a isòrbere su tropeju ◊ su predicadori a boxi manna su coru ammódhiat de su pecadori (S.A.Spano)◊ seu totu ammodhiau a cambas ca seu timendi ◊ po ti donai vantu, ammodhiadha s'ischina! ◊ trinta meses pretzisos de presone mi l'at fatu su coro ammodhigare!…(B.Falconi)◊ sa timoria de mòrrere no li at ammodhicau sa malesa ◊ sa pruna crua ammódhiat is dentis ◊ cudhe pariat un'amoratu e a issas si lis fit amodhicanne su sentitu ◊ si no mànigo mi ammódhigo dae su fàmine! 3. che at ammodhigadu s'anca in su ludu ◊ ammodhigachela, sa robba, pro che li andhare sa muga samunendhe! 4. fiant cun cudha manta a chini tiràt e a chini ammodhiàt, ariseu! Ètimu ltn. ad mollicare Tradutziones Frantzesu assouplir, amollir, détremper, submerger Ingresu to soften, to put to soak, to submerge Ispagnolu ablandar, enternecer, remojar Italianu ammorbidire, intenerire, immèrgere, sommèrgere Tedescu erweichen, besänftigen, tauchen, unter Wasser setzen.

arremodhài, arremodhàre , vrb: arremodhiai, arremollare, remodhai Definitzione fàere essire modhe una cosa; pònnere una cosa a modhe in abba o in àteru, torrare modhe; fàere provare dolu, cumpassione, tènnere làstima Sinònimos e contràrios ammaltitzare, ammodhiae | ctr. assutare, intostare Frases su pani cotu si ponit in d-unu canistedhu e s'imbussat poita si depit arremodhai 2. su cantu tristu arremódhiat su coru (P.De Magistris) Tradutziones Frantzesu ramollir Ingresu to soften Ispagnolu ablandar, remojar Italianu rammollire Tedescu erweichen.

internèssiri , vrb Definitzione fai tiernu, ammodhigare o fàere ammodhigare su coro; fàere cumpassione, àere o sentire làstima po s'àteru Sinònimos e contràrios atiernare Ètimu spn. enternecer Tradutziones Frantzesu attendrir Ingresu to soften Ispagnolu enternecer Italianu intenerire Tedescu erweichen.

«« Torra a chircare