trauài , vrb: trebai, treguai, tregulare, treulae, treulai, tribulare, trigulare, triulare, trivulare, trovulare Definitzione pistare su laore àrridu a sede in s'argiola a bestiàmene cun pedra a tragu, o a machinàriu, po ndhe bogare e isceberare su granu, cosa chi si faet in istade candho sa canna est àrrida, bona a fàere a farinos, prus che àteru in su mese de argiolas; nau in cobertantza, giare it'e fàere, pelea, múngia, pistare; pònnere asuta coment'e treulandho, passare apitzu a catzigadura, pònnere avolotu, burdellare Sinònimos e contràrios alzolare, basolare / avalotai, chiriolare, iscordulare, isordulare, pistatzare / apatigai, catigare Maneras de nàrrere csn: perda de trebai = pedra de arzola; triulare sa mata = fai a ganas lègia, furriai s'istògumu; èssiri treba treba = a su moe moe, andhendhe e torrendhe ma chentza fàghere nudha etotu Frases àteras bortas sos massajos trigulabant sos labores ◊ su trigu est ammuntonau in s'argiola prontu a trebai ◊ ndi ant a ai biu de genti treguendi custas arxoas!… 2. no lasses chi tristura e afannu ti tríulent su sonnu! ◊ gei no abarrat treba treba, no: pigat e fait! ◊ s'ingannu nos tríulat sa vida ◊ tantas cosas mi tréulant sa mente ◊ no isciat a chini donai nexi, ma cumprendiat de èssiri istétiu treulau de fatus chi no iat bófiu 3. camminu trebendu coras e léuras ◊ portat sa barba tantu longa chi si dha tréulat cun is peis ◊ no nci fiast in is ortus de canciofa a trebai cilixia! ◊ bona sa terra ca si lassat treulai ◊ insandus is piciochedhus dhus podiat trebai isceti cancu cuadhu o bòi chi passàt e po cussu is mammas dhus lassànt bessí a sa bia ◊ su Mascatzu fit triulendhe sas crabas ◊ mi seis trovulandhe su logu! Ètimu ltn. tribulare Tradutziones Frantzesu battre (agric.) Ingresu to thresh Ispagnolu trillar Italianu trebbiare Tedescu dreschen.
trèba , nf: trégua, tréua, tréula, tréulla, trígula, tríula Definitzione su treulare, su tempus e sa faina de treulare is laores; sa paga po sa trébbia chi at treulau su laore / tréulla de prantu = cadha de prantu, prantu meda Sinònimos e contràrios treuladura, treulognu Frases andhat arrúmbula arrúmbula che perda de tréula ◊ finida sa tréula, ndi calant de s'argiola is cerdas de su fenu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu battage Ingresu threshing Ispagnolu trilla Italianu trebbiatura Tedescu Dreschen.
treulógnu, treulóngiu, treulónzu , nm: triulonzu Definitzione su treulare, trebballu e tempus de treulare Sinònimos e contràrios arjolonzu, treuladura, triulera Frases a sa trébbia, sos massajos no pagaiant su triulonzu in dinari: daiant trigu etotu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu battage Ingresu threshing Ispagnolu trilla Italianu trebbiatura Tedescu Dreschen.
triulèra , nf Definitzione faina e tempus de treulare Sinònimos e contràrios treba, treuladura, treulognu / ttrs. triurera Frases sa triulera unu tempus la faghiant a boes, apustis a trébbia e como sa màchina faghet messendhe e triulendhe e prenendhe su sacu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu battage Ingresu threshing Ispagnolu trilla Italianu trebbiatura Tedescu Dreschen.