abbamàre , vrb Definitzione fàere a bama, a tàgiu, betare totu a unu (nau pruschetotu de bestiàmene) Sinònimos e contràrios acedhae, achedhonare, aggamai, aggrustare, amedhare, ammeschiare, atazare, ingamai | ctr. iscrobai, stallai Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réunir, agréger Ingresu to aggregate, to put in a herd Ispagnolu unir, juntar Italianu aggregare, formare un branco Tedescu angliedern, eine Herde bilden.

abbasolàre , vrb Definitzione si narat de su trigu candho su granu est faendhosi bellu, prenu e matucu; nau de gente, de animales, bogare o pònnere bentre manna Sinònimos e contràrios abberare, achiare, ammadurae, ciòmpere, còmprere, crompire, ingranire, lòmpere 2. cantu che ses istadu in tzitade ti ses abbasoladu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grener Ingresu to seed Ispagnolu granar Italianu granire Tedescu Körner bilden.

acedhàe, acedhài , vrb: achedhare Definitzione fàere a chedha, sa chedha, betare a unu, pònnere totu impare Sinònimos e contràrios abbamare, achedhonare, aggamai, aggrustare, amedhare, arretolare, atropare, atrumare, ingamai | ctr. irgrustiare, istagiai Frases sos sirbonedhos imparabant a si achedhare si bi aiat perículu ◊ acedha totu is brebeis angiadas! ◊ mundhat su furru cun iscobiles de narbutza achedhados e astrintos cun filuverru in pitu a su furcone 2. is cumpàngius si acedhant e torrant a girai de una ruga a s'àtera 3. fiat meda sa genti acedhada acanta de s’ostaria, castiendi ◊ pillonis acedhaus… annada mala! Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réunir Ingresu to aggregate Ispagnolu unir, juntar Italianu aggregare, abbrancare Tedescu eine Herde bilden.

apojài 2, apojàre , vrb: apozare 1, apoxare Definitzione nau de s'abba, fàere a poju, a paule, a lotzina, a foxina (ma si narat fintzes de àteru, in su sensu de arregòllere totu a unu, totu impare); pònnere in abba apojada, intrare a s'abba Sinònimos e contràrios abburgare, apadulare, apajolare / impogiare Frases in cue ca faghet a fossu bi apojat abba 2. est menzus a ischirent a apojare totus a manera chi non si che afochet nisciunu 3. totu sa musca apojada in sa porta est, ca bollit intrai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu former une flaque, des flaques Ingresu to make a thud Ispagnolu encharcar Italianu farsi tónfano, pozzànghera Tedescu eine Pfütze bilden.

arregài , vrb: regrare Definitzione su si fàere sa regra, a regra, fàere sa rega; fintzes chistire, pònnere a parte Sinònimos e contràrios allogae, collire 2. tenit su dinai arregau in su calàsciu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu attraper le favus Ingresu to make honeycomb Ispagnolu hacerse panal Italianu farsi favo Tedescu die Honigwabe bilden.

folmàre , vrb: formai, formare, frommare Definitzione trebballare unu materiale a manera de dhi giare s'assimbígiu de calecuna cosa, de dhu fàere a cosa chi serbit e comente si bolet, de dhi giare sa forma chi si bolet; cambiare una cosa a manera de pàrrere o de essire un'àtera, diferente, nau fintzes in su sensu de educare, imparare, ammaistrare Sinònimos e contràrios fàchere, forgiai, furriai Frases siat beneitu e laudadu chie chelos e mundhos at formadu! ◊ esprimit a Noè su pentimentu pro àere isse s'ómine formadu ◊ totus po tui funt is pentzamentus chi formu! ◊ pioet subr'a issos dogni gràscia chi Deus at formadu (P.Mossa) 2. su massàgiu candho fut passendhe su santu no si at bogadu su capedhu e assora issu cun sos boes si sunt frommados a crastos Tradutziones Frantzesu former Ingresu to form Ispagnolu formar, moldear Italianu formare, creare Tedescu formen, bilden.

«« Torra a chircare