achigulàre , vrb Definitzione fàere su chesciosu, istare sèmpere a lamentu, sèmpere naendho coment'e una chíghela, una cantaganta, giaendho istrobbu Sinònimos e contràrios annischissai, apibiare, apurrire, arrosci, cascaviare, memulare, pibincai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ennuyer Ingresu to annoy Ispagnolu quejarse, aburrir Italianu bofonchiare, annoiare Tedescu sich beklagen, lästig sein.

apibiàre , vrb: apibinai, pibiare* Definitzione pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima Sinònimos e contràrios achigulare, ammischinai, annischissai, arrosci, cascaviare, lastimai, memulare, pibincai, spibiai Tradutziones Frantzesu plaindre Ingresu to mourn, to pity Ispagnolu compadecer Italianu lamentare, commiserare Tedescu beklagen, bemitleiden.

isclamài, isclamàre , vrb: iscramare, iscramiare, isgramare, scramai Definitzione foedhare, abboghinare cun boghe lastimosa coment'e de chie est pedindho agiudu, afrigiu disigiandho calecuna cosa o frastimandho; nàrrere sa cosa cun meravíglia, cun ispantu, coment'e ispantasiaos Sinònimos e contràrios abbochinare, atzerriai, giaculare, iscramorai Frases notas de focu mandho allutas ca su lúmene tou isclamo ◊ dae ora isgramas, pedendhe agiudos (M.Canu)◊ sos tuos ant a bènnere isgramendhe, pianghendhe e fatèndhedi su dolu ◊ sos mortos de dirgràscia iscramant mindhitas ◊ isgrama dae sa tumba, antzis pesadindhe e istròtzala, sa betadomos! ◊ est iscramandhe a Deus pro sos pecatos issoro ◊ a Deus meu mi so iscramadu ◊ s'ingurdu no at birgonza de su disunore e de chie isclamat no ndhe faghet contu! ◊ paret iscramanne dustítzia ◊ su chercu iscramat dai s'annixinu a bistrale fichida in su pojolu (G.Fiori) 2. sa ebreghe iscrammat ◊ depit iscrammiai fogu de totu is partis, oi, su serghestanu! Ètimu ltn. exclamare Tradutziones Frantzesu invoquer Ingresu to invoke, to moan Ispagnolu clamar, quejarse gritando Italianu lamentarsi urlando, sospirando, invocare Tedescu sich beklagen, anflehen.

pibiàre , vrb: apibiare, pibinai, pipinare, pipiare Definitzione pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima o fintzes po delicadesa, pigandho coment'e a losinga: rfl. si narat de chie, cómodu, si chèsciat chentza motivu e si faet a bíere sèmpere discuntentu de sa sorte sua; nau de pigiones, istare a pibios, a píulos Sinònimos e contràrios achigulare, apibiare, cascaviare, fiacare, lastimai, memulare, palpare, pibincai, spibiai Maneras de nàrrere csn: pibinai un'animali = lassàrelu a meda chentza triballare; pibiare sa carena = parpàresi, risparmiàresi, no fàghere perunu irfortzu; pibinai sali a sa petza (o àteru)= paspiare salipa a sa peta Frases a ti àere innotzente cundennadu za cheres pibiadu, poberitu! (M.Murenu)◊ a su mantessi tempus chi lu pibiaiant si ndhe riaiant ◊ si li ponet manu cussa at a chèrrere pibiadu! ◊ est mortu iscatzadu e frundhidu e como totugantos lu pibiant! ◊ no si est pipiau meda in sa cuntentesa: si est dau deretu a traballare ◊ tziu Còsome murghiat sas crapas pipiàndhelas che pitzinnos 2. ite bella chi ses candho t'intendho pipiandhe! ◊ teniat bisonzu, ma no pediat mai nudha e ne pibiaiat ◊ intendhiat sa voche arta de su pride chi precavat e medas àteras chi pipinavant coment'e rispondhendhe a sas litanias 3. depiant èssiri obertus is ous de is cardaneras, poita iat inténdiu is pillonedhus pibinendi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu plaindre Ingresu to mourn, to pity Ispagnolu compadecer, lamentar Italianu lamentare, commiserare Tedescu beklagen, bedauern.

«« Torra a chircare