cagadía , nf: cogodia Definitzione fodhe, frutu aortitzu de sa pruna, chi no ammadurat s'ossu e chi no dhu sèberat de sa prupa: abbarrat coment'e teghighedha, buida in mesu, ladita, modhe, in colore tra birde e biancu, bona a papare, de sabore marigosu, e apustis si sicat deunudotu Sinònimos e contràrios tacatia 2. s'amistade issoro ch'est finida in cogodia e no si sunt mancu piús faedhados! Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fruit rabougri de la ronce Ingresu withered fruit of the plum tree Ispagnolu fruto apestado del endrino Italianu frutto imbozzacchito del pruno Tedescu eingeschrumpfter Frucht des Pflaumenbaums.

coinàrgia , nf: coinaxa Definitzione s'úrtimu frutuàriu o cosa chi si ndhe pinnigat de campu, de s'ortu: su frutu de agoa Sinònimos e contràrios coàina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fruit tardif, dernier Ingresu last fruit Ispagnolu tardano Italianu último frutto Tedescu letzte Frucht.

frútu , nm Definitzione su chi is matas sèberant de su frore e cumprint ammadurandhodhu, fintzes su fedu nou de una carena animale; s’arresurtau, su chi si ndhe tenet de unu trebballu / min. frutixedhu Sinònimos e contràrios frútora Maneras de nàrrere csn: frutu mortu = in cuntratos de pastoriu, totu su chi si podet cussiderare frutu foras su bestiàmine biu (peta, lana, late, e gai); a frutu parte = parte de su frutu, de sos balanzos: zenia de cuntratu de pastoriu, de massajia; frutos de mare: cóciula, arritzonis, buconis, indàtili, cotzas; su frutu est intrendhe in fàghere = est lompindhe; cojaisí a f. pendenti = a isposa príngia, a pipiu incarrerau Frases de su frutu si connoscit sa mata ◊ sos ventos ant secatu e frazicatu frutos e ramos ◊ beneditu est su frutu de is intrànnias tuas, Gesu ◊ seus comet’e una mata e sa língua chi fuedhaus est su frutu chi portaus apicau sèmpiri ◊ biveus de us frutus de sa terra 2. triballu meda, ma frutu pagu! ◊ sos frutos de sa terra e de sas bamas, totu at fatu pro zente istraniera! 3. si at picau unu cariasarju a frutu parte ◊ li aiant dau una gama manna de berbeches a frutu parte e sos pàsculos a mesapare Sambenados e Provèrbios smb: Fruttu Ètimu ltn. fructus Tradutziones Frantzesu fruit Ingresu fruit Ispagnolu fruto Italianu frutto Tedescu Frucht, Ergebnis, Frucht.

ghilidòne , nm: ghilisone, ghilisoni Definitzione sa melighedha chi faet su lidone Sinònimos e contràrios alidone, meladidone, memeledhu, mendhilicotu, pègora 1 Frases medas pillochedhus si faint aciapai in su lobu bichendu ghilisonis o bremis o seminedhus (G.Moi)◊ dónnia dí portàt is crabas a pàsciri acantu podiant papai ghilisone Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu arbouse Ingresu arbutus berry Ispagnolu madroño Italianu corbézzola Tedescu Frucht des Erdbeerbaumes.

meladidòne , nf, nm: melalidone, melalione, melaulidone, meluchidone, meludidone, melulidone, meraridoni, merarioni, merulidone, meurioni Definitzione sa mela, melighedha, de su lidone, e fintzes sa mata etotu / inchesu che su meladidone (nau de ccn)= cun sa cara orrúbia che fogu Sinònimos e contràrios alidone, baca 1, billella 2, bilisone, chelleisone, ghilidone, lasarione, lisone, memeledhu, mendhilicotu Frases portat is trempas arrúbias che unu merarioni ◊ sa pitzinna est chin sa cara ruja che meladidone 2. fit inamoradu de s'ària de su monte, de sos buscos de meluchidone e de iscoba Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu arbouse Ingresu arbutus berry Ispagnolu madroño Italianu àlbatra, corbézzola Tedescu Frucht des Erdbeerbaumes.

«« Torra a chircare