Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

creàri , vrb: criai 1 Definitzione serrare a crae, friscare un'apertura Sinònimos e contràrios acràere, acraitare, afriscare, clare, imbarcionai, incraedhae, increari | ctr. screari, scriedhai Frases cria s'enna debressi! ◊ no potzu fai su letu ca sa sala est criada! ◊ sa buca sua oi est unu portali criau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fermer à clef Ingresu to lock Ispagnolu trancar Italianu chiùdere a chiave Tedescu verschließen.

cugnàre , vrb: cungiai, cungiare, cungiari, cunzare Definitzione serrare, acostire is duas partes de un’apertura de no abbarrare logu in mesu, pònnere sa cungiadura, inghiriare unu logu ororu prus che àteru in su sartu cun calecuna cosa (es. sida, muru, arretza) de impedire chi si essat o s’intret Sinònimos e contràrios serrai, tancare / incujare 1 / abbutonare | ctr. abbèrrere, iscungiai Frases cunzat sos ocros e zirat sa conca ◊ su nie ponet murallas e ti cunzat a intro de domo ◊ candho essis cunza sa gianna! ◊ che cunzas cudhu in foras ◊ cunza s'anzone in sa cherina! ◊ sa corte fit cunzada a murichedhu gurdu ◊ cras cugnant s'iscola ◊ su funnagu cugnau dh'as? 2. is gutones de su custumu nce dhus imbucant in is traus de cabessu po cungiari sa camisa Ètimu ltn. cuneare Tradutziones Frantzesu clôturer Ingresu to enclose Ispagnolu cercar Italianu chiùdere, recintare Tedescu schließen, einfrieden.

friscàre , vrb: afriscare*, frischiare, frisciare Definitzione serrare is gennas a crae e a friscu; serrare, sidhare is dentes a forte Sinònimos e contràrios acràere, creari, ifriscare 1, imbarcionai, serrai | ctr. abbèrrere Frases fríscio sa gianna e t'intrego sas giaes ◊ si cheres frisciare fríscia: si times a ti furare ponebbei tentadore! ◊ aiant lassadu sa domita frisciada ◊ candho mi corco pagos minutos mancu sa zanna mi frisco ◊ apo serradu e friscadu, in domo, ca so essindhe 2. ses piàghida a mie e ti che apo frisciadu intro de s'intragna ◊ s'àinu candho móssigat frísciat sas barras Tradutziones Frantzesu fermer à clef Ingresu to lock Ispagnolu cerrar con llave Italianu chiùdere a chiave Tedescu verschließen, zuschließen.

imbarcionài , vrb Definitzione serrare un'apertura cun s'alcione Sinònimos e contràrios acràere, afriscare, creari Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu verrouiller Ingresu to bolt Ispagnolu atrancar Italianu chiùdere con chiavistèllo Tedescu den Riegel vorschieben.

serrài , vrb: serrare Definitzione fàere su serru a unu logu, pònnere ccn. cosa (es. muru, cresura, arretza) a inghíriu, in làcana, a manera de no pòdere passare totus deasi a brétiu o chentza dificurtade; pònnere o acostire is aperturas (gennas, fentanas) o fintzes àteru (es. grifone, ogu, manu) a manera de tupare e no lassare passare cosa; nau de persona, foedhare pagu cun àtera gente, abbarrare citios, no arrespòndhere; nau de ccn. cosa (es. ainas), acostire is partes prus atesu Sinònimos e contràrios abbucare, cugnare, tancai | ctr. abbèrrere Maneras de nàrrere csn: serrai a muru, a cresura, a crae, a rècia; serrai is ogus = abassiare sas pibiristas de no bídere, mòrrere, o fintzas no chèrrere abbaidare pro no bídere carchi cosa; serrai ogu = drommire; serrai sa buca a unu = fàgherelu callare, rispòndhere de mala manera o cun frimmesa de lu fàghere istare mudu; serrai a ínturu = ifriscare, pònnere intro e serrare totu de no ndh'essire; serrare a ccn. fora = serrai sa porta a manera chi abarrit foras, chi no potzat intrai; serrai sa chistioni, sa gara, una poesia = agabbare, agabbare de ndhe faedhare, leare una detzisione; serrare s'abba = serrai su grifoni, serrai is tubbus chi portant s'àcua; serrare s'iscola = no fàghere iscola, frimmare sas lessiones; serrare/-ai sa domo/-u = serrare sas abberturas e mescamente sas zannas a crae; serrare sa zanna in murros a unu = fàgherelu istare fora sendhe chi cheret intrare; serrare su líbberu, su cuadernu = pònnerelu, lassàrelu de no fàghere a lèzere o a iscríere sas pàzines; serrare sa lughe, sa televisione, s'aràdio = istudai Frases candho essis de domo, serra totu! ◊ est arribbada a mi serrai s’enna in faci, cussa schiva! ◊ amus serradu sas iscras pro las bardare de su bestiàmine ◊ sa cóciula, chi ndi dha piscas, si serrat ◊ sa linna de un'abbertura in zerru si serrat ca si ufrat cun s'umidore 2. órdine de su síndhigu: si avertet sa populatzione chi a sas duas si serrat s'abba ◊ candho serro sos ogros faghide comente cherides, ma fintzas chi campo so mere deo! ◊ est un'iscola chi abberit una die pertzisa e serrat sa tale àtera e no sa die apustis ◊ is fogus funt malus a istudai, ca is autoridadis serrant is ogus a pitzus de is intzimias Tradutziones Frantzesu fermer Ingresu to close (en), to bar Ispagnolu cerrar Italianu chiùdere Tedescu schließen.

tancài , vrb: atangare, tancare, tangare, tuncare Definitzione serrare bastat chi siat, fintzes pònnere serru, cosa chi serrat, a serrare Sinònimos e contràrios cugnare, incujare 1, serrai, tanconare | ctr. abbèrrere, ilbambarriare, iscungiai Maneras de nàrrere csn: tancai is ogus = fàghere finta de nudha, de no àere bidu, de no bídere sa cosa; tancai ogu = drommire; bestiri chi no tancat bèni = bestimenta tropu afissa, chi no lompet, no abbutonat; tancai sa buca a unu = assamudare, fàghere callare a unu; tancare un'isterzu a mortu = bene sizidu de no bi intrare aera Frases no tanghedas sa gianna apalas mias! ◊ su babbu e sa mama si fint tuncatos intro de domo ◊ si tanco s'oju mi pàglio videnne su retore ◊ bi at frores chi si abberint a su sole e bi ndhe at chi si tuncant (M.Pira)◊ tancu sa porta mia ◊ canno mi nche anno a domo mi tanco s'aposentu 2. in totu sa noti no apo pótziu tancai ogu ◊ est mesanote e so ancora sentza tancare oju ◊ su note no fipo reséssitu a tuncare sa cannela de s'ocru ◊ prima chi tanghe ojos beni a mie! Ètimu ctl. tancar Tradutziones Frantzesu fermer Ingresu to lock, to enclose, to shut Ispagnolu cerrar Italianu chiùdere Tedescu schließen.