Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
cucúrra , nf: cugurra Definitzione
duas genias de bobbois: a) bobboi longhitu chi naschit de sa cria de su calagasu e si papat sa fògia modhe de unas cantu erbas (es. càule, arruca), est de tantas mannàrias, si ndhe agatat fintzes cantu a unu podhighitu piticu, de tantos colores, lanosos; b) bobboi prus pitichedhu, cugurra frucidhada (forficula auricularia), in colore de castàngia cun sa coa coment'e isperrada o a tonàgia: si agatat meda in is frutuàrios, in sa linna bècia; nodu chi si faet a is lobos po no si istrínghere; genia de lobu chi faet unu filu atrotigau meda (filau) si no si mantenet istirau bene (e in cobertantza si narat po pecu, mendhea, difetu)
Sinònimos e contràrios
arruga,
berruca,
gremédhiche 1,
mamarúcola,
mamaruga,
ruda 1,
rugaruga
/
isperravórtighe
/
tzurunga
Frases
is ogus puntus de cugurra portas?!
3.
in pagu tempus, dogna cugurra ndi essit a foras e dugnunu bit in s'àteru isceti brutesa
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cugurra
Terminologia iscientìfica
crp
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
chenille
Ingresu
grub
Ispagnolu
tijereta
Italianu
bruco
Tedescu
Raupe.
forchidhàdile , nf: forchidhàdule,
frochidhàdile,
furchidhàdila,
furchidhàdile,
furchidhàdula Definitzione
cugurra furcaxada, genia de bobboi pitichedhu e longhitu, in colore de castàngia, chi portat sa coa frochidhada coment’e tonàgias / furchidhàdila búbula = iscurpione
Sinònimos e contràrios
apitzulabisudha,
bobborriga,
cocorredha,
coavrucidhada,
folfighita,
isparraguatza,
isperragoa,
isperragulu,
isperravórtighe,
malavurcidha,
melauridha,
perravósciga,
pisciafui,
tzintzicorra
/
cdh. codifúlciula,
fulchídhula
Frases
frochidhàdiles, espes e muscone sunt fuindhe de sa corzola ca b'at fogu
Terminologia iscientìfica
crp, forficula auricularia
Ètimu
ltn.
furcilla + -atula
Tradutziones
Frantzesu
forficule
Ingresu
earwig
Ispagnolu
cortacapote,
tijereta
Italianu
forfécchia
Tedescu
Ohrwurm.
isparraguàtza , nf: isperragobatza Definitzione
cugurra furcaxada, genia de bobboi pitichedhu e longhitu, in colore de castàngia, chi portat sa coa frochidhada coment'e tonàgias
Sinònimos e contràrios
bobborriga,
cocorredha,
folfighita,
forchidhàdile,
isperragoa,
isperragulu,
isperravórtighe,
malavurcidha,
melauridha,
pisciafui,
tzintzicorra
Terminologia iscientìfica
crp, forficula auricularia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
forficule
Ingresu
earwig
Ispagnolu
cortacapote,
tijereta
Italianu
forfécchia
Tedescu
Ohrwurm.