cucuéntu , nm Definitzione su giogu a muscatzega, a ingertare in cale manu serrada a púngiu est cuada una cosa Sinònimos e contràrios culipunta Terminologia iscientìfica ggs Tradutziones Frantzesu colin-maillard Ingresu blind man's buff Ispagnolu gallina ciega Italianu mósca cièca Tedescu Blindekuhspiel.

iscassetàre , vrb Definitzione nàrrere chentza bisóngiu sa cosa chi s'ischit a chie o candho no si depet Sinònimos e contràrios iscobiare, lendhare / atrogare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rapporter, répandre Ingresu to blab Ispagnolu cantar la gallina, contar Italianu spifferare, vuotare il sacco Tedescu ausplaudern.

púdha , nf Definitzione genia de pigione mannu, grussatzu, a pinnias mannas, pesau meda po sa petza e po is oos (a/c.: a sa sossinca, ma solu su pl., dha faent a mascu: sos pudhos = is/sas pudhas)/ min. pudhichina; su mascu: pudhu, caboni; su minore de naschidórgiu: pudhighinu, pillonedhu (e, si est fémina de calecun'annu, pudhighina, pillonedha); p. matre = sa pudha chi at frochiu; p. putzonata, pillonada = chi portat is pillonedhus, p. frucera Maneras de nàrrere csn: sa pudha, pudhighina est bennia in ou = est a tretu de criare, at comintzadu a criare; p. arrufada (cun sa pinnia totu allorigada), cucuruciana (cun tzufu de pinnias in conca), nanita (de ratza minuda), criangiana (chi criat meda), flori de fà (de colore biscacadu, randhinada); brutesa de p. = merda pudhina; p. de mudeju = caboni de murdegu, pudha média, itl. beccàccia; p. mudreghina o de mata = perdixi; p. de santa Lughia = pilloni de santa Luxia, genia de arrúndili; p. càmpina = pidraxu; pudhighina de abba = pudhixedha de àcua ("porzana porzana", itl. voltolino), zenia de pzn. solu in passera in Sardinna; no ischire betare pedra a p. = no èssere bonu a fàghere male, ma fintzas no èssere bonu a nudha; su fizu de sa p. bianca = su ciciu de domu, su fizighedhu prus bene chérfidu, parpadu, e gai (ma nadu fintzas de unu bastus chi siat ma leadu a preferu); àere fintzas late de p. = àere donzi cuntentu, donzi ingúlumu; portai is pudhas a piscai = (nadu de unu) chi cheret fàghere totu isse; fidai is pudhas a margiani = pònnere su grodhe a tentare anzones, lassare cosa in manos de chie si che la furat; tocai is pudhas = compidare sas p. pro ischire si criant; corrovai su cú a is pudhas = chircare tropu cosas, su chi no si depet, unu fàghere de chie no tenet àteru de prus importu; faedhare candho píssiat sa p. = mai, abarrai citius; èssere culu de pudha = culivala, chi iscóviat totu; papai a pudhas = manigare totugantos in su matessi pratu Frases sa pudha criat, cantat, crochit o frucit o tzotzit, bichitat, forrogat o iscarràfiat ◊ sas pudhas sunt criendhe ◊ pisedhos e pudhas imbrutant su logu ◊ duos pudhones no podent istare in mesu a sas pudhas 2. beni a mamedha tua, frorichedhu meu, pudhichinedha irmarinada! 3. est girendi che una pudha chi non iscít aundi fai s'ou ◊ tue mudu, faedha candho píssiat sa pudha! ◊ Chírigu no betat pedra a pudha ◊ muzere mia no ischit fàghere nudha, no ischit mancu betare pedra a pudha! Sambenados e Provèrbios smb: Pudda Terminologia iscientìfica anall, gallus gallus Ètimu ltn. pulla Tradutziones Frantzesu poule Ingresu hen Ispagnolu gallina Italianu gallina Tedescu Henne.

pudhichína , nf: pudhighina, pudhigina Definitzione min. de pudha: pudha pitica, giòvona Sinònimos e contràrios gadhina, pillonedha, pixona, pudhasta, pudhighedha Tradutziones Frantzesu poulette Ingresu young hen Ispagnolu gallina joven Italianu gallinèlla Tedescu kleine Henne, junge Henne.

«« Torra a chircare